Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E œ Šˆ E ƒˆ ˆ ŒE Œ..

ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ 2004.. 35.. 1 Š 537.591.15 Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E œ Šˆ E ƒˆ ˆ ŒE Œ.. Î ± É ÉÊÉ ³..., Œµ ± ˆ 187 Š Œˆ E ŠˆE ˆ œ Šˆ E ƒˆ 188 Eƒˆ ˆŸ Š ˆ ŒE Œ 200 Š ˆ 239 ²µ E E ˆ ˆ E ŠˆE Š ( ) 240 ˆ Š ˆ 244

ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ 2004.. 35.. 1 Š 537.591.15 Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E œ Šˆ E ƒˆ ˆ ŒE Œ.. Î ± É ÉÊÉ ³..., Œµ ± µ µ ÖÐ µ Ê Õ µ ³µ µ É É Í ±µ ³ Î ± Ì ²ÊÎ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô (Š ) µ³ Éµ µ³ µ³µðóõ ³ ±µ, µ²µ ÒÌ ÊÉ ± Ì Ô µ- É É Ì. µ ³Ê² Ê É Ö ÊÉÓ µ± Š ³ É ÕÉ Ö ² Î Ò ³µ ², ³ ÕÐ µ Í ²ÓÕ Ï ÔÉµ µ µ±. Ê ÕÉ Ö ³ Ì ³Ò Í µ µ² Ï µ- ± ³ É³µ Ë Ò³ ² Ö³ ( ). µ ÖÉ Ö µ µ Ò Ö µ É Ê±ÉÊ µ É Ì Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô Ê²ÓÉ ÉÒ Î Éµ µ ³ Ê²Ó µ µé. Ê ÕÉ Ö µ µ- µ É É Í ÔÉ Ì ³ Ê²Ó µ ÊÉ ±µ Ò³, Ô µ É É Ò³ ³ Ò³ É ±Éµ ³ ³ É ÕÉ Ö ² Î Ò ÉµÎ ± Ëµ µ ÒÌ µ³ Ì. The overview is concerned with discussion of feasibility for detection of ultrahigh energy cosmic rays (UHECR) by radio method using satellite-borne and balloon-borne receivers. The essence of the UHECR paradox is stated, and various models aimed at its resolving are considered. The mechanisms of radio wave generation by extensive air showers (EAS) are discussed. The essentials of the EAS structure and properties as well as the results of the EAS radio pulse calculations are presented. The peculiarities of detection of these pulses by satellite-borne, balloon-borne, and ground-based receivers are discussed, and various sources of background interference are considered. E E ˆE ÉµÖÐ ³Ö ² Î ÒÌ É Ì ³ µ µ ÖÉ Ö ² µ - Ö, ³ ÕÐ µ Í ²ÓÕ µ ±µ ³µ µé É ² µ²óïµ µ - ³, É ± µ² Î µ µ Ê µ µ ±µ ²Ö Å ±µ ³ Î ±µ µ É, µ µ Éµ ±µ ² µî Ò³ Ê ³ µ²óïµ ²µÐ ÊÐ - µ Ö µ É ³ ² Ö µ² Î µ µ É. É µéò É ³Ê² µ ² É É Ì µ²µ µ µ É ÉÒ Ö ±µ ³µ Éµ ±µ ² µî- ÒÌ ±µ É Ê±Í µ²óïµ ²µÐ ( ² µî ÒÌ É µë Î ± Ì É Ê±- ÉÊ Å ). ˆ µ²ó µ ³µ É µ± ÉÓ Ö ±É Ò³ µ ³ µ- Ì µ ² ÉÖÌ Ê± É Ì ±. µ Ê µ ± Ì É ÉÊÉµ ( ˆ ³..., ˆ ³. ƒ.. ±, ˆˆŸ Œƒ, ˆŸˆ.- É Ê ± ˆ) É ² µ ³³Ê É µë Î ± Ì ² µ -, µ µ ÊÕ µ²ó µ [1]. µ ³³ ±²ÕÎ É ² ÊÕ- Ð ² Ö: ) É Í Ö ±µ ³ Î ± Ì ²ÊÎ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô ; ) µ ± ³ ÒÌ Ö ÒÌ Î É Í É ³ µ ³ É ; ) ³ - ² Î Í µéµ±µ ±µ ³ Î ± Ì Ö. Š µ³ Éµ µ, µ² É Ö

188 E.. µ É ³ Ö ² Î Ò É µ±µ²µ ³ µ µ ³ É µ µ µ²ö ³µ Éµ µéµ±µ ³ ± µ³ É µ Éµ. µ ² ³Ò É Í Š µ ± Î É Í É ³ µ ³ É - ² É ± Î ²Ê µ² µ É ÒÌ µ ² ³ µ ³ µ Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í É µë ±. ÉµÖÐ µ µ µ ÖÐ µ ÔÉ Ì µ ² ³.. 1 Ëµ ³Ê² Ê É Ö ÊÉÓ µ± ²Ó µ ÉÊ Í, µ ±Ï Ê²Ó- É É Ô± ³ É ²Ó µ µ µ Ê Ö Š. É ³ ± É±µ ³ É - ÕÉ Ö ³µ ², ³ ÕÐ µ Í ²ÓÕ Ï ÔÉµ µ µ± ² µ µ µ ² Ê ±µ É ²Ó ÒÌ µí µ É µë Î ± Ì µ Ñ ±É Ì, ² µ µ³µðóõ Ö µ ÒÌ Î É Í. µ² ± ²Ó Ò µé Ò µ- ² ÕÉ ÊÏ É É ÒÌ µ µ µ Í.. 2 µ Ê - ÕÉ Ö ±É Ò É Í Š µ³ Éµ µ³ µ ÊÉ ±µ Ô µ- É Éµ.. 2.1 µ É Ö µ Ìµ ³Ò Ö µ É Ê±ÉÊ µ É Ì Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô.. 2.2 ³ É ÕÉ Ö µ µ Ò ³ Ì ³Ò Í µ µ² Ï µ± Ì É³µ Ë ÒÌ ² ÖÌ.. 2.3 µ ÖÉ Ö - Ê²ÓÉ ÉÒ Î Éµ µ ³ Ê²Ó µé.. 2.4 ³ É É Ö µ ³µ - µ ÉÓ µ ² Ö Ëµ ³Ò ± ± µ ± µ µ ³ µ ³µ- É µ ³ Ê²Ó. µ µ É É Í ÔÉµ µ ³ Ê²Ó ÊÉ ±µ Ò³, Ô µ É É Ò³ ³ Ò³ É ±Éµ ³ µ Ê ÕÉ Ö. 2.5. µ ² ³ Ëµ- µ µ ÖÐ. 2.6. Ê É Ì Î ± Ì ±Éµ Ìµ É ÎÊ µ µ µ µ, µ ±µ, ²Ö µ² µéò ²µ Ö, ²µ µ É Ö ±µ²ó±µ ³ µ, ²²Õ É ÊÕÐ Ì Ì ±É ³ ÏÉ Î, Ö ÒÌ µ ³ µ²ó µ ³. 1. Š Œˆ E ŠˆE ˆ œ Šˆ E ƒˆ 1. µ ² 40 ² É ± Ê Ï Ì Ê É µ ± Ì µ É Í ±µ - ³ Î ± Ì ²ÊÎ (Š ) Ò² É µ Ò ±µ²ó±µ ÖÉ±µ µ ÒÉ, É ²Ó É ÊÕÐ Ì µ ÊÉ É µéµ± Š Î É Í ³ ± µ ±µ Î ± ³ Ô Ö³ ( ÒÏ 5 10 19 Ô 8 ) Å É ± Ò ³ÒÌ ±µ ³ Î ± Ì ²ÊÎ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô. Ê É ± Ì Î É Í µ É ²µ Ö Í - ²Ó ÒÌ µ µ µ µé µ É ²Ó µ Ì ÉµÎ ±µ, ³ Ì ³µ µ Ö - µ É Ö, ±µéµ Ò µ Ì µ µ²êî ² Ï Ö. µ ³µ µ, Š Ö ²ÖÕÉ Ö ²µ³ ± ±µ -Éµ µ µ Ë ± ² É µë ±. É ²Ó µ µ - Ê µ ³ µ ÉÊ Í Š ³µ µ É Ì µ µ- Ì [2Ä6, ]. Ó ³Ò µ Î ³ Ö ² ÏÓ ± É± ³ ³µÉ ³ ±µéµ ÒÌ ±Éµ ÔÉµ µ ² ³Ò. ÊÉÓ µ± Š ± É±µ Ëµ ³ ³µ µ Ëµ ³Ê² µ ÉÓ É ±: µ Ê Ò Î É ÍÒ, ±µéµ Ò µ² Ò Ò² Ò ÊÐ É µ ÉÓ. µ² µ- É µ ÔÉµ ³µ É ÒÉÓ Ò µ ² ÊÕÐ Ì ÊÉ. ) ±É Š Î É ÔËË ±É ƒ Ä Í ÄŠÊ Ó³

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 189 (ƒ Š) [7, 8] µ Î É, ÎÉµ ² Š, ²Õ ³Ò ³², Ö Ò É Ò³ É ²Ó Ò³ Î É Í ³ Š ( µéµ ³ Ö ³ ), Éµ ÔÉ Î - É ÍÒ µ² Ò ÒÉÓ µ Ò µé µ É ²Ó µ ² ±µ µé ³² Å ² Ì ±µ²ó± Ì ÖÉ±µ Œ ± (1 ± =3, 26. ² É =3, 08 10 13 ±³). ) Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô ÖÌ ÔËË ±ÉÒ µé±²µ Ö ² ±É Î ± Ì ³ ² ±- É Î ± Ì ³ É ÒÌ µ²öì ² ±. µôéµ³ê ² Ö Ìµ É ± Ì Î É Í µ² Ò Ê± Ò ÉÓ Ì ÉµÎ ± ( ² Ì ±µ²ó± Ì Ê µ ). ) ±µ É µë Î ± Ì µ Ñ ±Éµ, ±µéµ Ò, µ ² µ ÊÐ É ÊÕÐ ³ - É ² Ö³ µ ÉµÎ ± Ì, ³µ ² Ò - ÉÓ Š, Ê± ÒÌ ² ÖÌ ²Õ É Ö. µ³ ³ µ Ìµ µ - Ö ƒ Š. É ÍÒ Š µ ³ ÊÉ µé ÉµÎ ± µ ²Õ É ²Ö ÒÉÒ ÕÉ ³µ É ±µ ³ Î ± ³ ³ ± µ- µ² µ Ò³ Ëµ µ Ò³ ²ÊÎ ³ (ŠŒ ). E ² Î Ö Î É Í Ö ²Ö É Ö µéµ- µ³, Éµ µ µ Ò µé Ô µ- Ìµ ÖÉ Î É ±Í ËµÉµ µ Ö µ µ p + γ π + N, µ µ ±µéµ µ ( ² µ Éµ µ É ³, Ô Ö Ëµ- Éµ ŠŒ ε) µ É ²Ö É. 1. Ö µéµ E p - E p th = m πm p /2ε 7 10 16 Ô /(ε/ô ). ³µ É µé ÉµÖ Ö R, µìµ ³µ µ ³ Ëµ µ µ³ ±µ ³ Î ±µ³ ²ÊÎ - ² ±Éµ ÒÌ ËµÉµ µ -, ² Î ÒÌ Î ÖÌ Î ²Ó- ² Ò µµé É É ±µ µ³ ² - µ Ô [9]: 1 Å 10 20 Ô ; 2 Å ± É ³ ÉÊ µ T 2, 7 Š (kt 10 21 Ô ; 3 Å 10 22 Ô 2, 3 10 4 Ô ). ²Ö Ô Î µ µ ËµÉµ ε =10 3 Ô E p th 7 1019 Ô, ÎÉµ µ ²Ö É ³ ÏÉ Ô ƒ Š-µ - Ö. ²Ö Ö µ µ µ ²Ö É Ö µ Ê ³ É ±µ µ µ ³ µ MA. Ö µ Ê Ö ÔÉµ µ µ ² µ Éµ µ É ³ µ É ²Ö É Eγ M A M A 20 30 ŒÔ, µôéµ³ê E A th E γm A /2ε E γam p /2ε E p th [(E γ/m π )A]. E ² ÖÉÓ ²Ö ²µÉ µ É Î ² ² ±Éµ ÒÌ ËµÉµ µ Î Ö ËµÉµ µ- Ö µµé É É µ Î Ö ρ = 400 ³ 3 σ = 135 ³±, µ²êî ³ ² Ê ³µ É Ö ²Ö ËµÉµ µ Ö µ µ L =(σρ) 1 1, 8 10 25 ³ 6 M ±. µé Ô ²Ö µéµ µ ² Î ÒÌ Î ²Ó ÒÌ Ô - ³µ É µé µ µ µ ÉµÖ Ö µ± Ò. 1 [9]. µ, ÎÉµ ²Ö ÉµÖ µ²óïe 100 Œ ± Ô Ö Î É Í µ² µ Ìµ ÉÓ 10 20 Ô

190 E... 2. ² µ ²µÐ Ö ²Ö ËµÉµ- µ, µéµ µ Ö ² - ÒÌ Î ÖÌ Í µ µ µ Ëµ ± ± ËÊ ±Í Ö Ô. É Ì Ê ±É Ö ² - Ö Å µ²õé Ö Ì ÖÖ Í - ÉµÖ Ö, ±µéµ µ Î É Í ³µ É µ É ³µ µé Î ²Ó µ Ô [9]. 1 Å ËµÉµ + ˆŠ; 2 Å ËµÉµ + ŠŒ ; 3 Å ËµÉµ + µ ²ÊÎ ; 4 Å µ- Éµ, µ ; 5 Å Ö µ ² ; 6 Å µéµ, ËµÉµ µ µ µ ³µ µé Î ²Ó µ Ô. Éµ ± É Ö Ö, Éµ µ ÒÉÒ ÕÉ Ëµ- Éµ Ð ² Ö ŠŒ - ˆŠ- ²ÊÎ, É ÖÖ ³ 3Ä4 Ê±²µ 1 Œ ± E>2 10 19 Ô. ² µ ²µÐ Ö L ²Ö Ö ² ² Î ÒÌ Ô µ±. 2 [9]. ³ Ò Î Ö L ²Ö ËµÉµ- µ Ò µ± Ì Ô, µ ÕÐ Ì Ô² ±É µ - µ É µ Ò Ò ± ± Ò ² Î ÒÌ Ô² ±É µ³ É ÒÌ Ëµ Ì µ ² µ. Š ± µ, µ ² É 3 10 12 10 22 Ô ² Ö µ Î ²Ö ËµÉµ µ ±µ ³µ²µ Î ± Ì ³ ÏÉ Ì [2Ä6].. 3 Ò Ò, µ²êî Ò ±µ²² µ Í AGASA [10], É µ É Î ± ³ µí ± ³. ƒ Š, µ- ± µ Ê ±É µ³, Å ÔÉµ µ ³Ò ±É µ²µ ±µ ³µ²µ -. 3. ±É Š µ ² É - µ²óï Ì Ô, ³ Ò Ê É - µ ± AGASA [10]. Ë Ò µ±µ²µ Ô± - ³ É ²Ó ÒÌ ÉµÎ ± Ê±a Ò ÕÉ Î - ²µ µ ÒÉ µµé É É ÊÕÐ ³ Ô - É Î ±µ³ É ². É Ìµ Ö ² - Ö Å µ ³Ò ±É µ²µ - ±µ ³µ²µ Î ± µ µ µ µ µ - ² Ö ÉµÎ ±µ

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 191 Î ± µ µ µ µ µ ² Ö ÉµÎ ±µ. µ, ÎÉµ É É µ³ µ²µ µ µ µ µ µ É ÉµÎ ±µ ( ² ±²ÕÎ ÉÓ Ô± µé ±Ê µ É ³µ É Š ) ³ É ³ Éµ Ö µ ÊÏ µ - Ö ƒš. ³ É ³, µ ±µ, ÎÉµ ³µ µ ² ³Ö µö ²µ Ó µµ - Ð [9, a] µ ÒÌ, µ²êî ÒÌ ±µ²² µ Í HiRes, ±µéµ Ò, ³µ, ³µ µ µ ² µ ÉÓ ² Î ³ ƒ Š-µ Ö. µôéµ³ê µ µ µ ² Î ÔÉµ µ µ Ö É Ê É ²Ó Ï µ Ô± ³ É ²Ó µ µ ÊÎ Ö. µµ Ð, ² Ê É µ Î ± ÊÉÓ, ÎÉµ µ ² Ô Î µ Î É ÍÒ ²Õ- Ö ²Ö É Ö Ó³ ²µ µ Î µ µ ² Ö Õ ³ µ Ì Ë ±Éµ µ, ±µéµ Ò Ê É Ö ±µ ±É µ ÊÎ ÉÓ ( ³, µ Î- µ ÉÓ É³µ Ë Ò É Í Ë²Êµ Í É µ µ É ; µ ³µ µ ÉÓ - É ±É µ Ö ² ÏÓ ³ ²µ Î É ² ÒÌ Î É Í Î ÉÎ ± ³, Ò³ µ²óï ÉµÖ Ö; ³µ ÉÓ µé ³µ ²Ó ÒÌ Î Éµ É..). 2. ³ ÒÌ ±Éµ ÊÎ Ö Š Ö ²Ö É Ö µ ² µ²µ Ö Ì ÉµÎ ±µ µ Ë µ³µðóõ ±µ É Ê±Í - ² Ö Ìµ Š. ÔÉµ³ ÊÐ É µ µ²ó Ê É Ö µ²µ µ ³ ²µ É µé±²µ Ö Š ² ±É Î ± Ì ³ ² ±É Î ± Ì ³ É- ÒÌ µ²öì. ÉµÖÐ ³Ö ÖÉÒ ² ÊÕÐ µí ± ²Ö ² Î Ò ³ É µ µ µ²ö: ² ±É Î ±µ µ² µ É ²Ö É ±µ²ó±µ ³±ƒ µ ² É ² ±É Î ±µ µ ± Ò É µ É Ê ² µé ± ; ² ±É Î - ±µ µ² ( Ì ²) Å µ Ö ± 1 ƒ ; ² ±µ É µ É Å µ Ö ± 1 Œ ±. µ³µðóõ ÔÉ Ì Î ³µ µ µí ÉÓ Ì ±É Ò µé±²µ Ö Î É Í Š µé ÉµÎ ±µ. Ê ± Ò É ±Éµ R Î - É ÍÒ Ô E Ö µ³ze ³ É µ³ µ² Ö µ É B R (1/Z)(E/10 18 Ô )(B/³±ƒ ) 1 ± ±. É Õ µ, ÎÉµ ²Ö µéµ Ô 10 20 Ô B =1³±ƒ Ê ± Ò µ É ²Ö É R 100 ± ±, É.. ÊÐ É µ µ Ìµ É Ê ƒ - ² ±É ± (R a² 15 ± ±). É±²µ É ±µ µ µéµ ÉµÖ ÖÌ µ Ö ± Éµ²Ð Ò ² ±É Î ±µ µ ± ( 400 ±) µ É ²Ö É 0, 1. µéµ Ô 10 20 Ô µ ² ±É Î ± Ì ³ É ÒÌ µ²öì Ì ±- É µ ² µ ±µ É µ É 1 Œ ± µ µé±²µ É Ö ² É ²Ó µ 2 ÉµÖ 30 Œ ±. ±µ É Î Ö ÉµÎ µ ÉÓ µ ² Ö Ê ²µ Ìµ Ê É µ ± Ì, É ÊÕÐ Ì Š. ± ³ µ µ³, ²Ö Ô 10 20 Ô ÉµÖ ÖÉ± Œ ± ³µ µ µ µ ÉÓ µ É µ µ³ Š. Š ± µ± Ò ÕÉ Ò ÒÏ µí ± ²Ö L, µ ± ³, µ²µ µéµ µ É ± ³ Ô Ö³ µ² Ò Ìµ ÉÓ Éµ- Ö R 20 Œ ±. ² Ì ÔÉ Ì ÉµÖ ³ ÕÉ Ö Ó³ ³µÐ Ò É µë Î ± µ Ñ ±ÉÒ É Cen A, M87. Ò µµ Ö É ³Ê² ÊÕÉ µ ± µ ³µ ÒÌ ±µ ²ÖÍ ² Ö Ìµ Š ± Ê µ³ ÏÉ Ò³ É Ê±ÉÊ ³ -

192 E... 4. ² Ö Ìµ Š Ô Ö³ ÒÏ 10 19 Ô, É µ Ò Ê É µ ± AGASA [11]. µ ± Ê ±É Ò ² µ± Ò ÕÉ ² ±É Î ±ÊÕ Ê ² ±É Î ±ÊÕ ²µ ±µ É ; GC Å ² ±É Î ± Í É ; ÏÉ Ìµ Ö µ ² ÉÓ µ ÉÊ ²Ö É Í É ±Éµ µ³ ² É µë Î ±µ ³ É ² Î Ò³ ²µ± ²Ó Ò³ ÉµÎ - ± ³ Š. Šµ²² µ Í Ö AGASA µ ² ² ² Ö ² - Ìµ µ² Ô Î ÒÌ Š [11]. µ µ ÒÌ ²Ö 581 µ ÒÉ Ö. 5. ² ², - É µ ÒÌ Ö±ÊÉ ±µ Ê É µ ±µ, - ³µ É µé Ê ²µ µ µ ÉµÖ Ö µé ² ±É Î ±µ ²µ ±µ É ( Éµ ³³ ). É Ìµ Ö ² Ö Å µ ³µ - ² ² ²ÊÎ µé µ µ µ ² Ö ÉµÎ ±µ E > 10 19 Ô, 47 µ ÒÉ E > 4 10 19 Ô, 7 µ ÒÉ E>10 20 Ô (. 4) µ µ Éµ µ µ µé- ±²µ Ö µé µé µ. ³ É É ³ µ² ± Ì Ô ÖÌ Éµ ±µ²² µ Í Î É ²Ó- Ò ÒÉµ± ² ² ±É - Î ±µ µ Í É [12], Ê É µ ± Ì Fly's Eye [13] Ÿ±ÊÉ ± [14] Å Ê± ±µéµ ÊÕ ±µ ²ÖÍ Õ ² ±É Î ±µ ²µ ±µ ÉÓÕ. ± Î - É ³. 5 µ - ² Ô Ö³ - É ² (0, 8 4) 10 19 Ô, É - µ ÒÌ Ö±ÊÉ ±µ Ê É µ ±, - ³µ É µé Ê ²µ µ µ ÉµÖ Ö b µ ² ±É Î ±µ ²µ ±µ É. Ò Éµ ³ ÒÉµ± b 3 µ É - ²Ö É 4, 2σ [14]. µ ÒÉ Š Ò² µ - Ê Ò É ± Ò É µ Ò ±µ ²ÖÍ, ±µéµ Ò ³µ ² Ò Ê± Ò ÉÓ ÊÐ É µ µ²óïµ µ Î ² ² Ì ÉµÎ ±µ. ±, 47 µ-

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 193 ÒÉ Ô ÒÏ 4 10 19 Ô, µ Ê ² ±µ ÒÌ ±µ²² µ Í AGASA, ÖÉÓ µ É Ö É Ì Ê ² É Ì µ µ³ É ² É Ìµ ³ Ê ² Ì ³ ÓÏ Ê ²µ µ µ Ï Ö É ±Éµ 2, 5 [15]. µöé µ ÉÓ ²ÊÎ µ µ µ Ö ²Ö µ µ µ É ² É µ É ²Ö É P = 5%. 7 µ ÒÉ E > 10 20 Ô É µ ÕÉ Ê ² ÉÒ. µ µ±ê µ ÉÓ ³ µ ÒÌ ÒÌ, µ Ð Ö 92 µ ÒÉ Ö E > 4 10 19 Ô, Ê± Ò É ÊÐ É µ 6 Ê ² Éµ ÊÌ É ² Éµ P < 1 % [16]. Éµ Ò µéò [17] µ µ ² Ê ²µ ÒÌ ±µ ²ÖÍ ÒÌ AGASA (E > 4 10 19 Ô ) Ÿ±ÊÉ ± (E >2, 4 10 19 Ô ), Ï² ± Ò µ Ê, ÎÉµ µ ÑÖ ±² É Í Î É ²ÊÎ µ µ µ Ö Ð ³ µöé µ. µ ÒÉ± µéµ É ² Ö ² Î ÒÌ ±µ³ ±É ÒÌ É µë Î ± Ì µ Ñ- ±Éµ ÉµÎ ± ³ Š Ò² ÖÉ Ì µé Ì [17, 18]. [18] Ò² µ ² ² Ìµ 48 E>4 10 19 Ô (±µ²² µ Í Ö AGASA), 12 µ ÒÉ E > 4 10 19 Ô (Ö±ÊÉ ± Ö Ê É - µ ± ), 2 µ ÒÉ E>10 20 Ô (Ê É µ ± Haverah Park ) 1 µ ÒÉ Ö E>3, 2 10 20 Ô (Ê É µ ± Fly's Eye ). µ² É µ µ µï ± µ± Ê - ² Ìµ (3 α, 3 δ) 9 ± ² Ó ±É Ò ² ±É Î ± Ö ( ƒÿ), µ ² ±É ± É µ ± Ê²Ó Ò. ±µ ²Ö- Í Ö Ë Éµ ± ³ ² ±É ± ³ R<40 Œ ± ( µöé µ ÉÓ ²ÊÎ - µ µ µ Ö µ ² ÉÓ µ ± µí É Ö ± ± P < (1, 4 1, 7) 10 3 ), É ± ² Í É ³. ± ±µ ²ÖÍ Õ ÖÉ µ ÒÉ Š E>2, 5 10 19 Ô ² Í É ³ µ É ± µé [17]. µ Î ± ³, ÎÉµ ²ÊÎ ² Í É µ Ò ± ÉÒ µ²µ Ò ÉµÖ ÖÌ µ² 500 Œ ±, ÎÉµ µ ³ µ µ ÒÏ É Ê ƒ Š-µ Ö. Éµ ± É Ö Ë Éµ ± Ì ² ±É ±, Ì ±É ÊÕÐ Ì Ö Ê³ µ É ³µ- ÉÓÕ, Éµ µ µ ³ µ ³ É ² Ó ± ± µöé Ò ± - ÉÒ µ²ó ÉµÎ ±µ Š. ŒÒ ³ Ö ± ÔÉµ³Ê µ µ Ê ±µ²ó±µ µ. Õ³ ÊÖ Ò Ê²ÓÉ ÉÒ, ³µ µ ± ÉÓ, ÎÉµ ÊÐ É ÊÕÐ ÉµÖÐ ³Ö Ò µ µ²öõé ² ÉÓ µ µ Î µ µ Ò µ µé µ - É ²Ó µ ² Î Ö ² µé ÊÉ É Ö µé µ ² ÖÌ Ìµ Š ( µ µ µ É µ²óï Ì Ô ÖÌ) µ µ ³µ µ³ µéµ É ² Š µ ² Ò³ É µë Î ± ³ µ Ñ ±É ³. ˆ³ ÕÐ Ö Ò ÕÉ É ± µ ² µ µ µé É µ µ - Î ÒÌ Î É Í Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô. E ² µ Î ÉÓ Ö É Ò³ Î É - Í ³, Éµ µîé É ²Ó µ Ö ²Ö É Ö Ì µ Ö µ [2]. ²Ö É µ ³µ É Ö µ² Ò µ Ìµ ÉÓ µ µ µ µ µ É³µ Ë. Éµ µ ² - Ê É Ö ÊÐ É ÊÕÐ ³ Ò³. ² ±É µ Ò µ É µ Ò ³µ ÊÉ ÒÉÓ Î Ò³ Î É Í ³ Š Ì Ò µ± Ì Ô ² É ± É É µë Î - ± Ì µé Ó Ô Éµ ³µ µ ²ÊÎ µ É Ò ±µ³ Éµ -ÔËË ±É. µ ³µ Ò³ ± É ³ ³µ ² Ò ÒÉÓ ³³ -± ÉÒ, µ ±µ ³ É - ³µ µ ² É Ô µ ³ ÕÉ ² Ï±µ³ ³ ²ÊÕ ² Ê µ ²µÐ Ö; ± µ³

194 E.. Éµ µ, Ô± ³ É µ Ê µ ± ± Ì-² µ Ê± Ô² ±É µ³ É- ÊÕ µ Ê ² µé Š. 3. ²Ö µ ÑÖ Ö µ Ò Š Ò²µ ²µ µ µ²óïµ Î ²µ ³µ ². Š É±µ ³µÉ ³ ±µéµ Ò µ² µ Ê²Ö Ò Ì. ) Œµ Ë ± Í É Í µ ÒÌ ³µ ² Ê ±µ Ö É µë Î ± Ì µ Ñ ±É Ì. ³µ µ Ê ±µ ( ÊÎ É µé Ó) µ Ô 10 19 10 21 Ô É µë Î ± Ì µ Ñ ±É Ì É ²Ö É Ö µ ³µ Ò³, ÌµÉÖ É Ê É Ó- ³ Ô± É ³ ²Ó ÒÌ Ê ²µ ÉµÎ ± Ì. ³ É ²Ó µ ± É µë Î ± ³ µ Ñ ±É ³ ÖÉµ ² Î ÉÓ É Ê ±µ É ²Ó ÒÌ ³ Ì ³µ : Ö³µ Ê ±µ ²Ó ÒÌ Ô² ±É Î ± Ì µ- ²ÖÌ (ÎÉµ ³ É ³ Éµ µ± É µ É ±µ³ ±É ÒÌ µ Ñ ±Éµ É ²Ó µ - ³ Î ÒÌ É µ ÒÌ ² Î ÒÌ Ò ) ÉµÌ É Î ±µ Ê ±µ Ê ÒÌ µ² Ì µ ² ± Ì ³ Î µ ² ³Ò ( ³, µ É É± Ì Ì µ ÒÌ ² µ ÖÎ Ì ÖÉ Ì µ ² ±É ±). µ ÉÓ µé Í ²µ Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö Ð ÕÐ µ Ö ³ É µ µ Ê²Ó ³µ µ µí ÉÓ ± ± Φ (BR 2 / T ). B =10 9 T², T = 10 3, R =10 4 ³ ÔÉµ É ²Ö ³ ± ³ ²Ó µ Ô Ê ±µ ÒÌ Î É Í E = e Φ = 10 20 Ô. Ò µ² Ò É ÊÖÌ ƒÿ ³ ÕÉ É Î µ B =5ƒ, R =10 2 ± ³µ ÊÉ, Í, µ ÉÓ ± ³ ± ³ ²Ó µ Ô µ- Ö ± 10 19 10 20 Ô. ±µ Í, µ ³µ µ ÉÓ µî Ó ²Ó µ µ Ê ±µ Ö Î É Í ±É ÒÌ Ö Ì ² ±É ± Ò² Ê± [19]. ² Ì³ µ Î - µ Ò Ò Ê ²µ ±ÊÊ³ µ µ ² Ö Ö Ò Î É ÍÒ ³µ ÊÉ Ê ±µ ÖÉÓ Ö Ô² ±É Î ± ³ µ² ³ µ Ô E Z 10 27 Ô. µ Ö µ ² ³ Í Î É Í Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô É µ- Ë Î ± Ì µ Ñ ±É Ì Ö Éµ²Ó±µ ³ ³ Ê ±µ ³, ±µ²ó±µ Ò³ µé Ö³ Ô ÉµÎ ± ² µ µ± É µ É. ±, Ò µ± Ö ²µÉ µ ÉÓ ²ÊÎ Ö µ± É µ É Ê²Ó µ É ± µ Õ Ô² ±É µ - µ É µ ÒÌ Î É ±µ É ÒÌ ³ É ÒÌ µ- ²ÖÌ, ÎÉµ, µõ µî Ó, µ É ± Ê³ ÓÏ Õ µ É µé Í ²µ µµé É É µ ³ ± ³ ²Ó µ Ô µ ² Î µ Ö ± 10 13 Ô. ±µ³ ±É ÒÌ µ Ñ ±É Ì µé Ì µé µ µ ²ÊÎ É µ ÖÉ Ö µî Ó ÊÐ É Ò³ ²Ö µéµ µ. ²Ó Ò Í µ Ò µ²ö Í É ²Ó- ÒÌ µ ² ÉÖÌ ƒÿ ³µ É ÊÕÉ Ê ±µ Ò³ µéµ ³, µ Ö ± µ Õ µ µ Ô² ±É µ - µ É µ ÒÌ. Ê²ÓÉ É ³ ± ³ ²Ó- Ö Ô Ö É Ö µ 10 13 10 16 Ô. µ²ó±µ ³µ ² [19], µ - ³µ µ Ê ±µ µ É ± Ì Ô, ³µÉ Ö µé µ ²ÊÎ, Ê²ÓÉ ÊÕÐ Ö Ô Ö ³µ É µ É ÉÓ ² Î Ò 10 21 Ô, µ É ÉµÎ µ ²Ö µ ÑÖ Ö ²Õ ³ÒÌ µ ÒÉ Š. É ÍÒ - ±É ÊÕÉ Ö µ²ó µ Ð Ö Î µ Ò Ò. E ² ³ Éµ Ë Î - µ Ò Ò É ±µ, ÎÉµ ³ É Ò ²µ Ò ² ² µ²õ µ - ± ²ÖÕÉ Ö, Éµ µéµ± Š Ê ÊÉ ÊÉ É µ ÉÓ Î É ÍÒ Ô Z 10 27 Ô. ±µ µ µ Ò Ì³µÐ Ò Ê ±µ É ² Ò

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 195 ² Ì ÉµÖ R<R ƒ Š 50 100 Œ ± ² ÖÌ Ìµ Š. µôéµ³ê Ì µé Ì [20, 21] ² ÊÕÉ Ö Ê ²µ Ö, ±µéµ- ÒÌ µ² Ê³ Ò ÉµÎ ± ( ÊÐ É ÊÕÐ ² µ± É µ É R<R ƒ Š ) ³µ ² Ò ÉÓ Š. µ µ ÒÌ µé Í ²Ó ÒÌ ÉµÎ- ±µ ² ± É ²Ó Ò³ ± É ³ Ö ²ÖÕÉ Ö ³ ²² ±Ê Ò Ê²Ó Ò, ±µéµ Ò ³µ ÊÉ µ ± ÉÓ Ê²ÓÉ É ÊÍ µ µ µ ±± Í ±µ²² É ³ ²Ò ± ² ±Ä ±± Í µ Ò ± µ ² ÕÉ µî Ó ²Ó Ò³ ³ - É Ò³ µ²ö³ B =10 12 10 15 ƒ µ ³ Ð Ö 1Ä60 ³. [21] µ² É Ö, ÎÉµ µéµ Ò, µé É É Ò Š, Ê ±µ ÖÕÉ Ö µ ² - ÉÖÌ ³ É µ µ µ Ö ³ Éµ Ë Ò Ê²Ó µ Î É µ µ- ± É µ µ Ê ±µ Ö ÊÍ µ Ò³ Ô² ±É Î ± ³ µ²ö³ µ Ô µ Ö ± 10 20 Ô. ÔÉµ³ ³ É µ µ² ÒÏ µ Ì µ É ²ÓË ( ±µéµ µ ±µ µ ÉÓ µéµ±, É ± ÕÐ µ É ³Ò ±Ä, µ É É - ² Î Ò ±µ µ É ²ÓË ) µ² µ ³ ÉÓ ³ÊÐ É µ Éµ µ ²Ó Ò Ì ±É ²Ö Éµ µ, ÎÉµ Ò Î É ÍÒ ³µ ² µ± ÉÓ µ Ê Ê ±µ Ö Ê- Ð É ÒÌ µé Ó Ì µé µ µ ²ÊÎ. µ, ÎÉµ ²Õ ³Ò µéµ± Š ³µ É ÒÉÓ µ ÑÖ É ²Ó Ò³ ±² µ³ µé Ì µ µ - ÒÌ Ê²Ó µ ²µ± ²Ó µ µ ² Ö ² ±É ± ² Ì ÉµÖ R<R ƒ Š 50 Œ ±. [20] ± Î É ± Éµ ³ É ÕÉ Ö Ë Éµ ± ² ±É ± Ê³ µ É ³µ ÉÓÕ. µ² É Ö, ÎÉµ Ê ±µ µ Ìµ É Ê - ÒÌ µ² Ì ²ÖÉ É ± Ì É Ê, ÉÊÌ ÕÐ Ì ²µÉ µ³ µ³ ± ÉµÖ 1Ä3 ± µé Í É. Œ ± ³ ²Ó Ö Ô Ö Ì ³ Î ± µ É Ê ±µ ÒÌ Î É Í ÖÉ µé ² Î Ò ³ É µ µ µ²ö É Ê. ³ÊÕ µ²óïêõ Ô Õ (E 10 21 Ô ) µ É ÕÉ Ö ², ² ² Î µ²ö É Ê ³ É Î µ Ö ± 15 ƒ. ² ÉÓ 10Ä100 ± µ± Ê Ö µ± Ê µ³ É Î ± µ É Î ± Éµ² ÉÒ³ Ò² Ò³ Éµ µ³, ²ÊÎ ÕÐ ³ ˆŠ-ËµÉµ Ò. ³µ É ˆŠ-ËµÉµ ³ ² Ö É ÒÌµ Ê ±µ ÒÌ Î É Í ÉµÎ ±, ² É ³µ ÉÓ ² ±É ± L<10 46 Ô / Ê µ² ³ Ê µ ³ ²ÓÕ ± ² ±É Î ±µ ²µ ±µ É ²ÊÎµ³ Ö µ É ÉµÎ µ ³ ². - É ÍÒ É ÖÕÉ Ô Õ µ ²ÊÎ, ² Ì µé±²µ µé µ É Ê ÒÏ É 0,03Ä0,04 ± ÉµÖ µé Í É R 0 =40 50 ±. Ì µé µ Ò µé ³ ²Ò, É ± ± ± ³ É µ µ², ³µ µ µ ² ±- É Î ± É R<R 0, ² µ (± ± É Ê ) ³ÊÐ É µ µ ² Õ Ö. µ ³µ ÒÌ ± Éµ µ Ê ÕÉ Ö É ± ² Í É Ò [17, 19, 20] Å µ ±² ² µ (É.. ƒÿ, ³ ÕÐ Ì É Ê, ² Ò µ²ó ² - ²Õ Ö), ±µéµ Ò Ì ±É ÊÕÉ Ö µé ÊÉ É ³ Ô³ µ ÒÌ ² ±É. Éµ ³µ É Ê± Ò ÉÓ ³ ²ÊÕ ²µÉ µ ÉÓ µ± Ê ÕÐ µ Ð É ²ÊÎ Ö, ² µ É ²Ó µ, ² µ ÖÉ Ò Ê ²µ Ö ²Ö Ê ±µ Ö ³ - ²ÒÌ µé Ó. µ Î ± ³, µ ±µ, ÎÉµ ² Í É Ò, ²Ö ±µéµ ÒÌ ±µ -

196 E.. ²ÖÍ Ö µ ÒÉ Ö³ Š [17, 18], Ê ² Ò µé ÉµÖ Ö µ²óï 500 Œ ±, É.. ³ µ µ µ²óï, Î ³ Ê ƒ Š-µ Ö. µôéµ³ê µ ÊÐ µ Éµ³, ÎÉµ µ Ö ²ÖÕÉ Ö ÉµÎ ± ³ Š, µ- ³µ³Ê, Ô± ² É µ µ²µ Õ µ µö ² µ µ Ë ±. ) µ Ò Î É ÍÒ. Ê µ É É Í µ µ µ Í Ö ³µ µ µ µ É, ² µ²µ ÉÓ ÊÐ É µ µ ÒÌ Î É Í µ Í ²Ó Ò³ µ É ³. ³ ±µ²ó±µ ³ µ ³µ ² ÔÉµ µ É. 1. ƒ Š ³µ É ÒÉÓ ³ Ð µ ± µ²óï ³ Ô Ö³, ² µéµ± Š ÊÉ É ÊÕÉ µ Ò ³ µ µ²óï, Î ³ ³ µéµ. - Î Î Éµ ± ³ É Î ± Ö ( ³. Ëµ ³Ê²Ê ²Ö µ µ ; Ö ³µ ÊÉ É ± µ µ µ³ê Ê - ±µ µ µ µ Ì É Í ). µ ³µ µ ÉÓ ÊÐ É µ Ö ÉÖ ²ÒÌ µ µ Å Ö ÒÌ µ ÉµÖ ²Õ µ ± ± ³ ²Õµ ³ ( R- µ µ ) Å µ Ê É Ö [22]. 2. Ê Ö É Ö µ ³µ µ ÉÓ ²Ö µ ÑÖ Ö Š Å ÔÉµ ³ - É Ò ³µ µ µ² [23]. Ò ÒÏ Î Ö ±µ ³ Î ± Ì ³ É ÒÌ µ² ² Ò ±µ É µ É ÕÉ ² ÊÕÐ µí ± ²Ö Ô, µ - É ³µ ³µ µ µ²ö³ : E gbξ 10 20 10 23 Ô. Ó g = e/2α Å³ - É Ò Ö µ ² µ Ê ²µ Õ ± Éµ Ö ± ξ Å ² ±µ É- µ É. Œµ µ µ² ² µ ÕÉ Ö ³ ± µ µ² µ µ³ Ëµ µ µ³ ²ÊÎ (σ 8πα 2 /3M 2 2 10 43 (M/10 10 ƒô ) 2 ³ 2 Å ³ ³µ µ µ²ö) ³µ ÊÉ µìµ ÉÓ ÉµÖ Ö R R ƒ Š. Í ± ²Ö µéµ± ³µ µ µ² É ± µé µ Î É Ò³ µ Š [4]. 3. µ±µ µ Ê ÕÉ Ö ² Î Ò ÉÒ Í Ö, µ² ÕÐ µ ÊÐ É µ µî Ó ³ ÒÌ É ²Ó ÒÌ ² ³ É É ²Ó ÒÌ Î É Í (±µéµ Ò ³µ ÊÉ µ É ²ÖÉÓ Î ÉÓ É ³ µ ³ É ), Ò ±µéµ ÒÌ - µ ÖÉ ± Š [24, 25]. É Î É ÍÒ ³µ ÊÉ ÒÉÓ ² µ ³ É É ²Ó Ò³ ² ±É ³ ² µ ³ ³ µ Ö ± µ É ² - µ, ² µ µ ³µ ÊÉ µ ± ÉÓ Éµ µ²µ Î ± Ì Ë ±Éµ, µ ÒÌ ² µ µí Ë µ ÒÌ Ìµ µ, ± Ò ³ÒÌ É µ ² ±µ µ µ Ñ Ö. É Î É ÍÒ ³µ ÊÉ ÒÉÓ ² Ò ²µ ƒ - ² ±É ±, ÎÉµ µ µ²ö É µ ÑÖ ÉÓ ± ± ³ ²Ò Ô É Î ± µé, É ± ²Õ ³ÊÕ µé µ Õ ² Ìµ Š. µ µ ÒÌ Í - ÖÌ ³ ±É Š É µ ³µ µ ÉÓ ²Ö ÊÉÓ Ô µìê - ² µ µ ² ÉÓ ³ Ò µ µ Ï Ì Ö ÔÉµ ³Ö ² ±Éµ ÒÌ Î É Í. 4. ± Ö ±µéµ ÊÕ ±² É Í Õ µ ÒÉ Š µ ³µ - µ µéµ É ² ÉµÎ ±µ Ê ² Ò³ É µë Î ± ³ µ Ñ ±É ³ ³ É ÕÉ Ö Ö µ³ Éµ µ ± ± É ²Ó É µ µ²ó Ê É µ ± ± ÉµÎ ± µ ÒÉ Š. µ ² ³ ÔÉµ³ ²ÊÎ µ Éµ É Éµ³, ÎÉµ É É Ò É Ò Î Ö Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô ÖÌ ³ µ 5Ä6 µ Ö ±µ Ô² ±É µ³ É ÒÌ µ ÒÌ. Éµ µ É ± - ± Ö³ µî Ó ³ ²µ µ µéµ± Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô µ Õ

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 197 Ì ²Ê µ±µ É³µ Ë (ÎÉµ µé µ Î É ²Õ Ö³). Ò²µ ²µ µ ±µ²ó±µ Éµ ÒÌµ É Ê µ É ³ ²Ò³ Î ³. µ µ³ Ì [4, 26, 27] µ² É Ö, ÎÉµ Î Ò Ô± É ² ±É Î ± ±µ ³ - Î ± É µ ( µ µ Ò µìµ ÉÓ ÉµÖ Ö R > R ƒ Š ) ² - ÊÕÉ, É Î Ö µ ³ ÊÉ ÊÉ ƒ Š- µ Ò (R <R ƒ Š ) É µ ±µ - ³ Î ±µ µ É µ µ Ëµ. ÔÉµ³ Ê²ÓÉ É µ ÒÌ Z, W + W ZZ µ Ê É Ö ²µ± ²Ó Ò µéµ± Ê±²µ µ ËµÉµ µ Ô - Ö³ ÒÏ µ Ö ƒ Š. ±, ³, Z- µ µ ³ É ³ µ µ Ê µ - É µ ÊÕ Ê, 17 Ö ÒÌ µ µ 10 É ²Ó ÒÌ µ µ. É 10 É ²Ó ÒÌ µ µ ÕÉ Ö, µ - ÊÖ 20 Ò µ±µô Î ÒÌ ËµÉµ µ. ³ É µ (³ Ï ) µ Ö ± 0,1Ä2 Ô Ô Ö, µµé É É ÊÕÐ Ö µ µ³ê µ Õ Z- µ µ, µ É - ²Ö É Eν R = M Z 2 /2m ν =4(Ô /m ν ) 10 21 Ô. É ² Î µ É ÉµÎ ²Ö µ Ö ËµÉµ µ Ê±²µ µ Ô Ö³, µ Ìµ ÖÐ ³ E ƒ Š. ÖÖ Ô Ö ± µ µ ÊÌ µ µ 20 ËµÉµ µ, µ ÒÌ Z, µí É Ö ± ± E p E R /30 1, 3(Ô /m ν ) 10 20 Ô ; E γ E R /60. Ê Ö µ ³µ µ ÉÓ Ö µ²µ ³, ÎÉµ Ò µ± Ì Ô ÖÌ É µ Î É µ É Ö µ²óï ³. ³ É É Ö ² ÊÕÐ Ö ± - É. Î Ò µéµ Ò E > E ƒ Š µ ÕÉ ² ±Éµ ÒÌ ËµÉµ Ì µ Ò. µ ² ÕÉ Ö, Ö µéµ± ±µ ³µ ÒÌ É µ. E ² µ²µ ÉÓ, ÎÉµ Ô ÖÌ E 10 20 Ô É µ Î ³ É - ² Î Ê µ Ö ± 1 ³, Éµ ³µ µ µ ÑÖ ÉÓ ± ± µé ÊÉ É µ ± ÕÐ Ì µ ÒÉ, É ± ²Õ ³Ò µéµ± Š ( ³. [4]). µ ³µ µ ÉÓ Éµ µ, ÎÉµ Î É ÍÒ, Éµ³ Î ² É µ, Ò µ± Ì Ô ÖÌ ³µ ÊÉ - ³µ É µ ÉÓ ²Ó µ, µ Ê É Ö Ê µ [28]. Ì µé Ì ( ³. µ Ê Ò²± [3, 4]) µ ³µ ÒÌ Î µ É É - µ µ Î Ö Ê± Ò ÕÉ Ö µ É Ö µ ² Éµ µ ² Î µ µ² - É ²Ó ÒÌ ³ µ É µ É É - ³. µ ² ³ ²ÊÎ µ ± É µ ³µ µ ÉÓ Éµ µ, ÎÉµ É Í Ö µ É Ö É Ö µ É É µ µ²- É ²Ó ÒÌ ³ µ É É µ É Ö ²Ó µ ² ±µ ±µ³ ³ ÏÉ M ² 10 28 Ô, ³ ÏÉ M 4+n µ Ö ± Ô. µ Ô ÖÌ E 10 20 Ô É µ Î [29] σ ν 10 27 (M 4+n / Ô ) 4 (E/10 20 Ô ) ³ 2 ³µ É ÒÉÓ µ ³ É ³µ Ò³ µ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô. Š ± ³ Î µ [30], ²Ó Ö É Í Ö Ï± ² µ Ö ± Ô ³µ ² Ò µö ²ÖÉÓ Ö µ µ ³ ± µ ±µ Î ± Ì Î ÒÌ Ò ( ) ³µ- É ±µ ³ Î ± Ì ²ÊÎ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô Ö ³ Éµ³µ µ ÊÌ Éµ³ ²ÊÎ, ² Ô Ö Éµ²± µ Ö. Í. ³. W [2 10 9 (E/Ô )] 1/2 Ô

198 E.. µ Ìµ É ËÊ ³ É ²Ó Ò ³ ÏÉ É Í M. É É ÒÌ ³µ- ²ÖÌ 4-³ Ò³ µ É É µ³- ³ ³ ËÊ ³ É ²Ó Ò³ Ö ²Ö É Ö ² - ±µ ± ³ ÏÉ M ² (hc/2πg N ) 1/2 10 19 ƒô, ±µéµ Ò, µî µ, µ É ³ Ô± ³ É Ì Ê ±µ É ²ÖÌ Š. Ö Ó Éµ Î É Í ³ µî Ó ³ ², É Î µ µ Ö ± (E/M ² ), E Å Ì ±É Ò ³ ÏÉ Ô ²Ö µ Î. µôéµ³ê É É µ, ÎÉµ Ë ± Î É Í µ ÒÎ µ ÕÉ É Í. ±µ ± ÉµÖÐ ³Ê ³ É É Ò ±µ µ É µ-± É Î µ ³µ É É Í µ - µ µ ÉÖ Ö µé ÉµÖ Ö µ Ô± ³ É ²Ó µ ² ÏÓ µ ÉµÖ- µ Ö ± 0,3 ³³, ±µéµ Ò µµé É É ÊÕÉ Ô É Î ±µ³ê ³ ÏÉ Ê µ ² ÏÓ 10 12 ƒô. µôéµ³ê ³ ÓÏ Ì ÉµÖ ÖÌ ÊÐ É Ê É µ Î -, ÖÉ É ÊÕÐ Ì ³µÉ Õ µé±²µ µé É É µ É Í. µ µ Ò µé±²µ Ö, Î É µ É, ³µ ² Ò ÒÉÓ Ö Ò µ µ² É ²Ó- Ò³ ³ µ ÉÖ³ µ É É - ³. E ² É Í Ö µ É Ö- É Ö µ É É µ µ² É ²Ó Ò³ n ³ µ ÉÖ³ Ê µ³ R, Éµ ³ µ É ÒÌ µµ G N (M ² ) 2 (M ) n 2 R n, G N Å É Í µ Ö µ ÉµÖ Ö M Å É Ò ³ ÏÉ É - Í. ( ³ É ³, ÎÉµ M 1 Ô n 2, R 1 ³³, É.. ÊÐ É ÊÕÐ Ô± ³ É ²Ó Ò µ Î Ö µ Ê ± ÕÉ ²Ö É µ µ ³ ÏÉ - É Í Î Ö ÉÔ µ µ ² É.) E ² Ì ³ Ê Ë ± Í ² Ô± É µ²öí µé ± Ì ± Ò µ± ³ Ô Ö³ µ²ó Ê É Ö 4-³ Ö ³µ- ²Ó, Éµ É Í Ö É µ É Ö Éµ²Ó ²Ó µ, ± ± Ê ³µ É Ö, ² ±µ ±µ³ ³ ÏÉ. E ² Ô ÖÌ E 1/R É Í µ - µ ³µ É ³ Ö É Ö µµé É É µ Í ³ µ µ² É ²Ó ÒÌ ³ µ É, Éµ Ê Ë ± Í Ö ² µ Ìµ É ³ ÓÏ Ì Ô ÖÌ M. É Ö, ÎÉµ µ µ µ² µ µ Ìµ ÉÓ Éµ²± µ ÖÌ Î É Í Í ²Ó ÒÌ ³ É Ì b R, R Å Ï ÍÏ ²Ó µ ± Ê 4+n ³ ÖÌ ²Ö ³ µ, µ Ô É ²± ÕÐ Ì Ö Î É Í. Í. ³. (s) 1/2 : R (M ) (M ) 1 (M /M ) 1/(n+1). µµé É É ÊÕÐ ( µ³ É Î ±µ ) Î µ µ Ö σ πr 2 É É Ô ± ± s 1/(n+1), É.. Ò É, Î ³ ²Õ µ Î É É- µ ³µ ². µôéµ³ê s M µ Ê É µ ² ÕÐ ³

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 199 µí µ³. ÔÉµ³ µö ²Ö É Ö ± ± µ³ ÊÉµÎ µ µ ÉµÖ, ±µéµ µ É Ö ³Ö µ Ö ± τ (M ) 1 (M /M ) (3+n)/(n+1). M 1 Ô M 10 Ô Ìµ ³ τ<10 25, É.. µ - Ìµ É µîé ³ µ µ. µí Ê ÊÉ Ê ± ÉÓ Ö µ ÒÎ Ò Î - É ÍÒ µ µ ³µ Ò ± ²Ò. ± Ò ÕÉ Ö Ì ±É Ò µ µ µ É, É ± ± ± µ²óï Ö ³ µ É µ ÉÓ, µ²óï Ö µ Î Ö Ô Ö. µ Ð ³ ²ÊÎ, µé² Î µ³ µé Ê²Ö Í ²Ó µ³ ³ É Éµ²±- µ Ö b, µ ÊÕÉ Ö µ²óï ³ Ê ²µ Ò³ ³µ³ Éµ³ (± µ ± ): J bm /2. ± ³ µ µ³, ²Õ Ö Š µé± Ò ÕÉ Ê ± ²Ó ÊÕ µ ³µ µ ÉÓ ² µ Ö Ö ² µ Ö Ö Î ÒÌ Ò µ ± ÊÐ - É µ Ö É Í ÉÔ Ò³ ³ ÏÉ µ³ µ µ² É ²Ó ÒÌ ³ µ É. ) Œµ Ë ± Í Ö µ µ µ Í. EÐ µ µ ± ²Ó µ µ- ²µ ²Ö µ ÑÖ Ö µé ÊÉ É Ö ƒ Š-µ Ö Ö µ µ ³µ µ ÉÓÕ ÊÏ Ö ²µ Í ±µ É µ É ² µ Ð É µ µé µ É ²Ó µ É ÒÏ ±µéµ µ µ Ò µ±µ µ Ô É Î ±µ µ ³ ÏÉ [31Ä34]. ŒÒ µ - Î ³ Ö Ó µ Ê ³ Éµ²Ó±µ µ É Ï µ É, ³µÉ µ µ - µé [31]. µ³ ³, ÎÉµ ÒÎ ² µ µ ²Ö Ê Ê µ µ ³µ - É Ö µéµ µ ŠŒ - ²ÊÎ ³ µ Ìµ ³µ ² ÉÓ µ µ Ö µ- Í ²Ö Ô - ³ Ê²Ó ² ±Éµ µ µ ËµÉµ ² Î µ ²µ Í-Ë ±Éµ γ = γ p = E/M p 10 11, ³ µ µ ÒÏ ÕÐ Î Ö γ ²Õ ÒÌ Ê Ì Ô± ³ É Ì. [31] µ² É Ö, ÎÉµ Éµ²Ó µ²óï Ì γ µ µ- Ö µ Í µ² Ò ÒÉÓ ³µ Ë Í µ Ò. ± Ö ³µ Ë ± Í Ö µ Î É µö ² µ ÒÌ µ³ É Î ± Ì µ É µ É É - ³. ³µ É ÒÉÓ ², ³, µ³µðóõ ³ Ò µ ±² µ µ É É - ³ ²µ ±µ µ É É µ ², ±µéµ µ³, ³ Éµ É É µ µ Ò Ö ²Ö Ô² ³ É ² Ò ds 0 =(c 2 dt 2 dx 2 dy 2 dz 2 ) 1/2, ³ ³ ds = Fds 0. ( Ó F Å ±µéµ Ö µ µ µ Ö ËÊ ±Í Ö Ê² µ É µé ËË Í ²µ ±µµ É ³.) É ±µ ³ É ± µ Î É, ÎÉµ µ É É µ- ³Ö É µ É Ö, µµ Ð µ µ Ö, µé µ Ò³, Í µé µ É ²Ó µ É ³µ É ÒÉÓ ÊÏ, µ ³µ µ µö ² Ò ² ÒÌ - É ³ µé Î É ( ³. [32]). ³µ ²ÖÌ [31, 32] Í µé µ É ²Ó µ É µ ²Õ- É Ö, [31], ± µ³ Éµ µ, µì Ö É Ö µé µ Ö É Ì³ µ µ µ É É. µ ² ³ ²ÊÎ É É µ µµé µï Í ²Ó µ É µ µé µ - É ²Ó µ É (E 2 Å p 2 c 2 ) = m 2 c 4 ³ Ö É Ö (E 2 Å p 2 c 2 )f = m 2 c 4, f Å µ µ µ Ö ËÊ ±Í Ö Ê² µ É µé ±µ³ µ É Ô - ³ Ê²Ó, Ö Ö ³ É Î ±µ ËÊ ±Í F. µ µ Ô k 0 - ² ±Éµ µ µ ËµÉµ É ³Ê µ±µö ² É ÕÐ µ µéµ ( ³ ÕÐ µ ² µ-

200 E.. Éµ µ É ³ ±µµ É ²µ Í-Ë ±Éµ γ) µ²êî ³ k = k 0 γ2d(γ), D =[f(γ)] 1,2. Î µ, ÎÉµ ³µ Ë ± Í Ö É É ÒÌ µ µ µ Í Ë ±É Î ± µ É Ö ± ³ ²µ Í-Ë ±Éµ γ ±µ³ Í Õ γd(γ), É.. ± ±µéµ µ Ëµ ³ Í Ï± ²Ò Ô µî Ó µ²óï Ì Î ÖÌ ²µ Í-Ë ±Éµ. Î ²µ ÔÉµ Ëµ ³ Í µ ²Ö É Ö ³ - É µ³ α ²µ D(γ) =1 αγ 4 +... ˆ Ìµ Ö µ²µ Ö µ ÊÏ É É ÒÌ µ µ µ Í E 10 20 Ô, É.. γ =10 11, µ²êî ³ µí ±Ê α 10 44. Š ± ³ Î µ [31], µ Î -, µ ³µ µ, µ Ê ²µ ² µ É Í µ Ò³ ÔËË ±É ³ ² Ë²Ê±ÉÊ Í Ö³ É µ ÉµÌ É Î ±µ µ µ É É. Ï Ö ÔÉµÉ ², ³Ò ÌµÉ ² Ò ³ É ÉÓ, ÎÉµ µ ÒÏ µ Ê µ ² ³Ò Š ±µ ³ É Ê É µ² µéê µ ÉµÖÉ ²Ó µ ÉÓ. ( µ² É ²Ó µ µ Ê ³µ µ É Ì µ - µ Ì [2Ä6].) Ï Í ²ÓÕ Ò²µ ² ÏÓ µ³ ÉÓ, ±µ²ó É µ, µ Éµ ËÊ ³ É ²Ó µ Ö ²Ö É Ö Ë ± ( É µë ± ), Ö Ö Š. 2. Eƒˆ ˆŸ Š ˆ ŒE Œ 40 ² É, µï Ï Ì ³µ³ É É Í µ µ µ ÒÉ Ö Š (1962, É ±Éµ Volcano Ranch, ), ÖÉ ± Ê Ï Ì ÊÐ É ÊÕÐ Ì É ±Éµ Ì Š Ê ²µ Ó É µ ÉÓ ² ÏÓ µ±µ²µ ÊÌ ÖÉ±µ µ ÒÉ E 10 20 Ô ³ µé µ ÒÉ E 5 10 19 Ô. É Ò µ µ² ² Éµ²Ó±µ ÒÖ ÉÓ ÊÐ É µ µ ² ³Ò. ²Ö É ²Ó µ µ ÊÎ Ö Š µ ± ³µ ², ²µ ÒÌ ²Ö Ì µ ÑÖ Ö, µ Ìµ ³µ Ê ² Î ÉÓ É É É ±Ê ²Õ µ ÊÉÓ Ö ± Ð µ²óï ³ Ô Ö³. ±µ µéµ± Š Î ÒÎ µ ³ ²: J(E >E 0 ) (E 0 /10 19 Ô ) 2 (±³ 2 µ ) 1, É.. E 0 10 20 Ô µ µ É ²Ö É ³ µ 1 Î É ÍÊ 1 ±³ 2 Éµ² É (. 6). µôéµ³ê ²Ö É É É Î ± Î ³µ µ µ µ ÒÉ ( µ Ìµ - ³µ µ ²Ö µ É µ ² Ö Ëµ ³Ò ±É, ²µ± ² Í µ²µ Ö ÉµÎ - ±µ, ÊÎ Ö µ ³µ µ µé µ ² ÖÌ Ìµ ) Ê³ µ ³Ö É ÊÕÉ Ö É ±Éµ Ò µ µ³ µ ÉÊ µ µ Ö ± SΩ =10 4 ±³ 2, ÎÉµ µ µ² ²µ Ò µ Î ÉÓ É Í Õ µ±µ²µ 100 µ ÒÉ µ E>10 20 Ô. µ³ ³, ÎÉµ Ô ÖÌ ÒÏ 10 16 Ô, ±µ µéµ± Š É µ É Ö ³ ÓÏ, Î ³ 1 Î É Í 1 ³ 2 µ, ²Ö ÊÎ Ö Š µ²ó ÊÕÉ Ö - É ±Éµ Ò, ±µéµ Ò É ÊÕÉ Î µ ±µ ³ Î ±µ ²ÊÎ, Éµ-

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 201. 6. Ê³³ Ò ±É Š : 1 Å 1 Î É Í 1 ³ 2 ±Ê Ê; 2 Å ±µ² µ, 1 Î É Í 1 ³ 2 µ ;3 Å ²µ Ò ±, 1 Î É Í 1 ±³ 2 µ Î Ò Î É ÍÒ, Ìµ ÖÐ µ É Ï µ± Ì É³µ Ë ÒÌ ², Í - µ ÒÌ Î Ò³ Î É Í ³ Š. É ±Éµ Ò Š µ µ µ µ±µ² Ö µî Ó µ²óïµ ÉÊ µ ÉµÖÐ ³Ö µ ÕÉ Ö µ ±É ÊÕÉ Ö ( ³., ³, [2]). É ÊÕÐ Ì µ²óï ³ µ ÉÊ Ö ²Ö É Ö É ±Éµ ŒÊÏ Ò ² Ò µ± ³ Ï ³ (High Resolution Fly's Eyes Å HiRes). µ É Ê É µ ± ²Ö É Í Ë²Êµ Í É- µ µ É ( µ ± ÕÐ µ É³µ Ë µìµ ), - Ò 13 ±³. Ô E = 10 19 Ô ÉÊ Ê É µ ± µ É ²Ö É Ω = 350 ±³ 2. E =10 20 Ô ÉÊ Ω = 1000 ±³ 2 ±µ µ ÉÓ Î É Å 10 µ ÒÉ µ. µ² É Ö, ÎÉµ Ï Ò É ÔÉµ µ É ±Éµ (Telescope Array) Ê É µ Ìµ ÉÓ HiRes ³ µ 5 µ ÉÊ. É µöð Ö ÉµÖÐ ³Ö µ Éµ [36] µ² - É Ö µ²ó µ ÉÓ ±µ³ Í Õ ² ÒÌ µ É Î ± Ì É ±Éµ µ. µ - ÕÉ Ö Ê É µ ± ²µÐ ÓÕ 3000 ±³ 2 ± Ö, µ µ³ (ÏÉ É É, ), Ê Ö Õ µ³ ( É ) µ²êï ÖÌ. ³ Ö ±µ µ ÉÓ Î É µ É É 60 µ ÒÉ µ Ô ÒÏ 10 20 Ô. µ ³µ (É.. µ²ó µ ± ± ² ÒÌ, É ± µ É Î ± Ì É ±Éµ µ ) Ï µ Ô µ² µ µ É ÉÓ 10 %, Ê ²µ µ Ï Å 0, 3.

202 E.. ± Ò É ±Éµ Ò, µ- ³µ³Ê, ² ± ± ²Ê µ ²µÐ µ - µ, µ É ³µ ²Ö ³ ÒÌ É ±Éµ µ. Î µ, ÎÉµ ² ÊÕÐ Ï Ö ÒÌµ µ³ ±µ ³ Î ±µ µ É É µ. ÉµÖÐ ³Ö É Ö µ µéµ ± ±µ²ó± Ì µ É Î ± Ì É ±Éµ µ ²Ö É Í Ë²Êµ Í É- µ µ É µ ÊÉ ±µ. µ ±µ³ µ ±É EUSO (Extreme Universe Space Observatory) [37], ±µéµ µ³ ³ ÕÉ ÊÎ É É ± Ÿ µ Ö, µ² É Ö ³ É ÉÓ É ±Éµ ³ Ê µ µ ±µ ³ Î ±µ É Í. ³ ± ±µ³ µ ±É OWL (Orbiting Wide-angle Light collectors) [38] - Ê ³ É É Ö µ²ó µ É ±Éµ µ ÊÌ ÊÉ ± Ì, µé ÕÐ Ì ± ± É µ. µ µ Ì µ ±É Ì É ±Éµ Ò µ² Ò µ ÉÓ 10 6 ÎÊ - É É ²Ó ÒÌ ± ² (ËµÉµÊ³ µ É ² ) Ëµ± ²Ó µ ²µ ±µ É Ï µ±µ- Ê µ²ó µ ( µ² Ò Ê µ² É µ 60 ) µ É Î ±µ É ³Ò. ËË ±É Ö ÉÊ µ É É 10 5 ±³ 2. É Ö, ÎÉµ É ±Éµ Ò ³µ ÊÉ Î ÉÓ ËÊ ±Í µ µ ÉÓ Î 5Ä7 ² É. ±µ²ó±µ ³ ÓÏ ³ µ ³ ÏÉ ³ Ö ²Ö É Ö µ ± µ ±É Š [39]. µ ±É [1, 40Ä45], ±µéµ Ò µ Ê É Ö µ³ µ µ, ²Ö - É Í µ ²ÊÎ Ö µé µ µ É ²Ó ÒÌ, Í µ ÒÌ Î É - Í ³ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô, ² É Ö µ²ó µ ÉÓ µ É Ò, - µ²µ Ò ÊÉ ± Ì ( Ô µ É É Ì). Œ É ²² µ Ö µ Ì µ ÉÓ ³µ É ²Ê ÉÓ ²Ö µ Ö µé É ²Ö, µ ÕÐ µ µ µ² Ò µ ²ÊÎ É ² É Ò / ² Ô± ²Ö Ð ÉÒ µé ÏÊ³µ ÒÌ µ³ Ì. ² - µ² µ µ ² ² µ ÉÓ É Ò ³µ ÊÉ ÒÉÓ µ²ó µ Ò ²Ö ÔËË ±É µ µ µ ² Ö ÏÊ³µ. É Ì Î ±µ³ µé µï µ³ - Éµ É ²Ö É Ö µ² µ ÉÒ³, Î ³ É Í Ö µ É Î ±µ µ ²ÊÎ Ö, Ò µ±µ É Ö µé Ì ± µ µ² É É µ ÉÓ ³ Ê²Ó Ò - ÊÉ É ²Ó ÒÌ Ëµ µ ÒÌ µ³ Ì µ²ó µ ÉÓ ³ÊÐ É ÉÒÌ µë ± ³ Éµ µ ² ³ Ê²Ó µ. Ê É µ± µ, ÎÉµ µ³ - Éµ µ µ²ö É ±µ É µ² µ ÉÓ µ ÊÉ ± ²µÐ Ó µ Ì µ É É³µ Ë Ò µ 10 7 ±³ 2 É µ ÉÓ µé µ ÒÉ Š (E 10 20 Ô ) µ. 2.1. Ò µ± Ì Ô : É Ê±ÉÊ µ É. ²Ö Î É Í Š É³µ Ë ³² É ²Ö É µ µ µ ²µÉ É ²Ó ³ µ ²µÉ µ É µ² µ Éµ²Ð µ µ É ± ² 1033 / ³ 2, ÎÉµ Ô± ² É µ 26 Í - µ Ò³ ² ³ ² 11 ² ³ Ö µ µ ³µ É Ö. µ Ö É³µ Ë Ê, Î Ö Î É Í Š Ò µ±µ Ô ( ²Ö µ ² µ É, ² µ µ µ µ µ µ µ, ³ É ÕÉ Ö Î Ò µéµ Ò) ³µ É Ê É Ö ³ Éµ³µ µ ÊÌ, Í ÊÖ É Ö µ-ô² ±É µ³ É µ µ ± - ± Å Ï µ±µ µ É³µ Ë µ µ ² Ö. ² µ ³µ µ ³ - É ÉÓ ± ± µ µ±ê µ ÉÓ Ô² ±É µ³ É ÒÌ ± ± µ ( µ ÉµÖÐ Ì ËµÉµ- µ, Ô² ±É µ µ µ É µ µ ), ±µéµ Ò µ ÉÒ ÕÉ Ö µ Ò³ ± ± µ³ Î Ò π 0 -³ µ µ, ³Õµ ÊÕ É ÊÕ ±µ³ µ ÉÒ, µ ± - ÕÐ µé µ Ö ÒÌ µ µ. ² ÊÖ [46], ³µÉ ³ µ µ Ò µ µ µ É É Ö.

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 203 Ð Ö ² É Ö É µé µ ³µ É Ö µ µ Ö ³ µ ÊÌ. ²Ö µéµ µ ÔÉ ² Î µ É ²Ö É λ,p 80 / ³ 2. ŠµÔËË Í É Ê Ê µ É ²Ö µéµ K p 0, 5, É.. µ ² ³µ - É Ö µéµ µì Ö É ³ µ µ²µ Ê µ Ô µ É É Ö ² - ÊÕÐ Î É Í. ÊÎ Éµ³ K p ² µ ²µÐ Ö Ô ²Ö µéµ µ ²Ö É Ö ² Î µ λ,p / ln (1 K p ) 200 / ³ 2. ² ³µ- É Ö ²Ö µ µ λ,π 120 / ³ 2 1 ±³ µ ÊÌ ² P =1 É³. ² Ò µé É Î ÒÌ ³ ± ³Ê³µ ² P 0, 5 É³ λ,π 2 ±³. ³Ö Ö ÒÌ µ µ, ÊÐ Ì Ö Ô E, τ = τ 0 E/m π c 2, τ 0 3 10 8 c, µ µ π ± µ + ν λ 2(E/30 ƒô ) ±³. ± ³ µ µ³, µ µ Î É µ ² - ÉÓ Ì ³µ É ³, ² Ô Ö µ µ Ê³ ÓÏ É Ö µ Î 30 ƒô. Ê ÕÐ ÉÓ Ö µ Ò, Ö Ê Ê±²µ ³, µ µ²- ÕÉ ± ± ³µ É µ Ô µ Ö ± 1 ƒô. É ²Ó µ µ µ γ-± É µ É ± µ µ Õ Ô² ±É µ µ-ëµéµ µ µ ² Ö. Ò µ± Ì Ô ÖÌ µ µ Ò³ µí ³, µ ÖÐ ³ ± Í Ô Ô² ±É µ³ É µ³ ± ±, Ö ²ÖÕÉ Ö µí Ò Éµ ³µ µ µ ²ÊÎ - Ö µ Ö Ô² ±É µ µ- µ É µ ÒÌ ³µ É Ö ³ Éµ³µ µ ÊÌ. µ µ Ò µ, µµé É É ÊÕÐ ÔÉ ³ µí - ³, ÉµÎ µ ÉÓÕ µ 20 % µ ÕÉ µ É ²ÖÕÉ µ Ê Í µ ÊÕ ² Ê X 0. µ ÊÌ X 0 36, 6 / ³ 2 ( ² P =1 É³ ÔÉµ µµé- É É Ê É ² L 0 300 ³). µµé É É µ ², ±µéµ µ µ²µ γ-± Éµ µ É Ò µ²µ Ô² ±É µ µ ²ÊÎ É γ-± ÉÒ, X 0 ln 2. ²µ Ô² ±É µ µ ËµÉµ µ Ô² ±É µ³ É µ³ ± ± Ê - É Ö Ï µ³ ³ µ X 0 ln 2, Ô Ö ± µ Î É ÍÒ Ê³ ÓÏ É Ö µ. ÔÉµ³ Éµ Î Ò Î É ÍÒ ² É ²Ó µ µì ÖÕÉ ² Ö Î µ Î É ÍÒ. ±µ ± ± µ µ µ² É Ö n Ï µ, n =ln(e γ /E c )/ ln 2 E γ Å Ô Ö γ-± É, µé É É µ µ µ - ± µ ± ±, µ É Ì µ, µ± Éµ Î Ò Ô² ±É µ Ò µ É ÕÉ É ± Ò ³µ ± É Î ±µ Ô E c ( 100 ŒÔ ), ±µéµ µ É µ ÖÉ Ö Ò³ Ê µí Ò. µ ² ÔÉµ µ Ô² ±É µ Ò Ò É µ É ÖÕÉ µõ Ô - Õ µ Í Õ. ± ³ µ µ³, ³ ± ³Ê³ Ô² ±É µ³ É µ µ ± ± µ É É Ö ² nx 0 ln 2 = X 0 ln (E γ /E c ), ±µéµ Ö É µé Ô E γ ²µ Ë³ Î ±. µ Ö Î ÉÓ Ô Ìµ Ê É Ö µé µ Í Õ Éµ Î ÒÌ Î É Í, ÊÐ Ì Ö ²ÖÉ É ± ³ ±µ µ ÉÖ³, ² µ É ²Ó µ, É ÖÕÐ Ì ÔÉµ³ de/dx 2 ƒô /1000 / ³ 2.E ² N(x) Å Î ²µ Ö ÒÌ Î É Í ²Ê É³µ Ë Ò x, Éµ Ìµ µï ÉµÎ µ ÉÓÕ E A =(de/dx)l. Ó L = N(x)dx Å µ² Ö ² É ±µ Î É Í, ±µéµ ÊÕ ³µ µ Ò ÉÓ Î Î ²µ Î É Í N max ³ ± ³Ê³ É Ö ² Ö, Ê³ µ µ

204 E.. ±µéµ ÊÕ Ì ±É ÊÕ ² Ê µ Ö ± Éµ²Ð Ò É³µ Ë Ò. µôéµ³ê ² µ E A 10 9 N max (Ô ). ² ³ ± ³Ê³ É Ö 99 % Ì Î É Í ² Ö Å ÔÉµ e ± - γ-± ÉÒ µé µï 1:6. ˆÌ Ô ² É µ 1Ä10 ŒÔ. É ±µ³ µ É É 85 % µ² µ Ô. ˆ³ µ Ô² ±É µ Ò µ- É µ Ò µ ²ÖÕÉ µ µ ²ÊÎ. É ²Ó Ò Î É ÍÒ Å ÔÉµ ³Õµ Ò µ Ô µ Ö ± 1 ƒô (µ ÊÉ µ±µ²µ 10 % µ²- µ Ô ) µ Ò µ Ô ±µ²ó±µ ƒô, É ± É µ µ Ò. ²Ö µ Ö µ µ²ó µ µ É Ö, É.. ²Ö ³µ É N(x), µ ÒÎ µ µ²ó ÊÕÉ Ëµ ³Ê²Ê ƒ Ä ²² N(x) =N max [(x x 0 )/(x max x 0 )] (xmax x0)/λ exp [(x max x)/λ]; λ 70 / ³ 2. ²Ö µ µ µ Î É, ± µ³ µ Ì µ Éµ, µ ²Ö ³ÒÌ Ê ²µ ³ N(x) < 10 2 N max, ³µ µ µ²ó µ ÉÓ µ² ±µ³ ±É ÊÕ ³ É Í Õ Ê µ ±µ µ É ( ³., ³, [47]) N(x) =N max exp { (2/Γ 2 )[(x x max )/(x +2x max )] 2 }. Î Ö ²Ê Ò µ µ ³µ É Ö x 1, µ²µ Ö ³ ± ³Ê³ ² Ö x max Ï Ò ² Ö µ²µ Ò µéò Γ, Ò ³ Éµ µ³ ³µ ² µ Ö ²Ö Ô Î ÒÌ µéµ µ 10 17, 10 18 10 19 Ô, Ò É ². 1 [47]. ² Í 1 E, Ô 10 17 10 18 10 19 x 1, / ³ 2 52, 8 ± 54, 9 49, 3 ± 49, 5 46, 5 ± 44, 8 x max, / ³ 2 672 ± 77 731 ± 65 782 ± 68 Γ, / ³ 2 512 ± 26 529 ± 21 548 ± 21. 7 µ± Ò Ê²ÓÉ ÉÒ ³µ ²Ó ÒÌ Î Éµ ± ± µ ± µ ²Ö, Í µ ÒÌ Î Ò³ µéµ ³ Ô E =10 19 Ô [48]. E ² Ò ² Ò Î É ÍÒ ² Ó µ²ó µ ² Ö, Éµ É ³µ µ Ò²µ Ò ³ É ÉÓ ± ± µ ±µ µ ÉÓÕ v c ±µ³- ±É µ µ ² µ µ É ² ³ Ò³ Î ²µ³ Î É Í N(x). É - É ²Ó µ É, ±É Ì µ Ö Ö Ö ² Ò Î É ÍÒ Ìµ ÖÉ Ö, É ± ÎÉµ µ³ ² ² µ É ²µ ³µ µ ³ É ÉÓ ± ± µ - Î Ò ± µ ² Ò ± ±µéµ Ò³ Ì ±É Ò³ ³ ³

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 205 D d µ Î µ³ µ µ²ó µ³ ² ÖÌ. Š ± ± ± µ, - ³µ É Ö ³ É ± µé É É µ µ µ Ò Î ÉÒ µ Î µ É Ê±ÉÊ Ò. µ³ ²ÊÎ ÔÉµ ³ µ µ± É µ Ê Ê µ Ö. µ² µé±²µ Ö Ô² ±É µ Ô E, µìµ ÖÐ µ ÊÉÓ x, ³ É ² µ Ê µ ±ÊÕ ³µ ÉÓ Ï µ θ ³ (E ³ /E)(x/X 0 ) 1/2, E ³ = m e (4π/α) 1/2 21 ŒÔ. µµé É É µ Ì ±É Ò µ Î Ò ³ ÏÉ ² Ö É Ö ³µ²Ó µ ± ³ - Ê µ³ R ³ (E ³ /E c )X 0. ³ ±µéµ Ò Î ² Ò µí - ± [46]. ˆ Ò Ö ²Ö R ³ ³µ µ µ²êî ÉÓ ± É Î µ µ Î µ ³ Ð Î É ÍÒ ² Ö µ ÊÌ ( µ ÉµÖ µ³ ² P ), ±µ- Ô Ö Î É ÍÒ Ê³ ÓÏ É Ö µé - ±µéµ µ µ Î ²Ó µ µ Î Ö µ ² - Î Ò E: D ³ 4000 ³/[(E/ŒÔ )(P/ É³)]. µµé É É ÊÕÐ µ µ²ó µ ³ÒÉ ² µ µ ± Î É µ Î µ µ ÊÏ - Ö µ d ³ (1 cos θ)dx = =(E ³ /E) 2 L 0 /[2(2 ln 2) 2 ] 3 10 4 ³(E/ŒÔ ) 2 (P/ É³) 1.. 7. µ µ²ó µ É, Í µ µ µ µéµ µ³ Ô - 10 19 Ô [48] E = 100 ŒÔ ² P =1 É³ D ³ 40 ³ d ³ 3 ³; P =0, 5 É³, Ì ±É µ³ ²Ö Ò µé ³ ± ³Ê³, ÔÉ ² Î Ò Ê ² - Î ÕÉ Ö µ. ÊÐ É Ò³ Ë ±Éµ µ³, ² ÖÕÐ ³ µ É É µ ² Ö µ ² µ³ ±, Ö ²Ö É Ö µ³ É µ µ². Î µ, ÎÉµ ÔÉµ³ Éµ²Ó±µ ±µ³ µ É µ²ö B, ±Ê²Ö Ö ± µ. µ² Ö B =0, 3 ƒ, ³ Ê ± Ò É ±Éµ ²ÖÉ É ±µ Î É ÍÒ Ô E: ρ 30(E/ŒÔ )/(B/ƒ ) ³,

206 E.. ³Ò µ Ê É ² Îµ± Ê B. µµé É É ÊÕÐ Ö ² Î µ Î µ µ µé- ±²µ Ö ²Ö Î É ÍÒ, ³ ²ÖÕÐ Ö É³µ Ë µé ±µéµ µ Î ²Ó µ Ô µ ±µ Î µ E µ²µ µ ÉµÖ É ² Ö P, µí - É Ö ± ± [46]: D m 1300 ³(E/ŒÔ ) 1 (P/ É³) 2. Éµ µé±²µ Ò Ò É µ µ²ó µ µé É µ² ³ ² ÒÌ Î É Í µé µ² Ô Î ÒÌ ² ÊÕÐ Ì Î É Í: d m 1500 ³(E/ŒÔ ) 2 (P/ É³) 3. µ µé³ É ÉÓ, ÎÉµ µ²óï µé±²µ Î É Í µ ± É µ ² Ì É ÖÌ ± ±, Ô Î É Í ³ ²Ò. µôéµ³ê µé² Î Î Ö P µé 1 É³, ³ ÕÐ ³ Éµ Î ² É Ö ± ±, µî Ó ÊÐ É µ ± Ò É Ö ² Î Ì D m d m. É³µ Ë µ Ô² ±É Î ±µ µ² E É³ É ± ³µ É Ò Ò ÉÓ Ö ÒÌ Î É Í Ò³ ± ³ Ö µ. Î µ E É³ 100 /³ ² µ É ± ²Ó µ Ì. Ê ± Ò É ±Éµ Î É ÍÒ Ô² ±É Î ±µ³ µ² ρ Ô² 10 6 ³(E/ŒÔ )/(E É³/ /³). Î µ, ÎÉµ ρ Ô² ρ ³, ÔËË ±Éµ³ Ö Î É Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö ³µ µ ÎÓ µ Õ ³ Î É µ³ É µ µ µ²ö. ±É Ò Î ÉµÉÒ ±µ É µ µ µ ²ÊÎ Ö µ ²ÖÕÉ Ö ²Õ- ³µ ² É ²Ó µ ÉÓÕ ³ Ê²Ó τ: ν (τ) 1. Î É ³, ÎÉµ ÉµÖ R ³ Ê ² ³ ÉµÎ±µ ²Õ Ö ³ µ µ µ²óï Ì ±É ÒÌ ³ µ ² Ö, Î ² ³ ³ ³ ±. ³ µ ÉÓ ³ Ìµ ² ÉµÎ±Ê ²Õ Ö P ÊÌ ÉµÎ ± ² Ö A B: τ AB τ AB G, G =1 (v/c)µ cos α α2 /2 δ. Ó α Å Ê µ² µ µé µï Õ ± µ, µ ±µéµ Ò³ ²Õ É Ö - ²ÊÎ ; τ AB = L/c Å ³Ö Ö ² µ µ É ² ³ Ê ÉµÎ± ³ A B; L Å ÉµÖ ³ Ê ÔÉ ³ ÉµÎ± ³ ; δ =(µ 1)/µ; µ Å ±µôëë - Í É ²µ³² Ö µ ÊÌ ²Ö µ µ². ² Î δ ²Ö µ ÊÌ ³ ² µ É ²Ö É 3 10 4 P =1 É³. µôéµ³ê ÔËË ±É, Ö Ò µé² Î ³ µ µé ÍÒ, ³µ É ÒÉÓ Ò³ Éµ²Ó±µ µî Ó ³ ²ÒÌ Ê ² Ì ²ÊÎ Ö α (2δ) 1/2 2, 45 10 2 ² Î ±µ ±µ µ Ê ² α C = arccos (1/µβ), ±µ - µé Í É ²Ó µ µ ± δ µ ³µ µ É µ τ AB =0, É.. ²Ò ² Î ÒÌ ÉµÎ ± ² Ö Ìµ ÖÉ ± ²Õ É ²Õ µ µ ³ µ. Ó ÊÎÉ ³ ±µ Î Ò ³ Ò ² µ µ ± d D µ µ²ó µ³ µ Î µ³ ² ÖÌ. Ö µé² Î ³ µ µé ÍÒ, ³ ²Ö

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 207 µ µ² É ²Ó µ µ É ³ Ìµ ²µ, µ Ê ²µ ² µ ³Ò- É ³ ± ( α 1), ² Î Ò τ d d/c 10 8, τ D Dα/c 10 8 c; τ A L A α 2 /2c 10 7 c. É ² Î Ò Ê ÊÉ µ²ó µ Ò ² ÊÕÐ ³ ² µí ± Ì Ì ±- É ÒÌ Î ÉµÉ ±µ É µ µ µ ²ÊÎ Ö. µ Ì µ ³Ò ³µ²Î ² µ µ² ², ÎÉµ Î Ö Î É Í, Í - ÊÕÐ Ö, ÔÉµ µéµ. ²ÊÎ Ö ³ µ Ò³ Î ²µ³ A Ô E, ± ±, Í µ Ò ÔÉ ³ Ö µ³, ³µ µ ² µ ³ É ÉÓ ± ± Ê µ Í Õ ± ± µ, ± Ò ±µéµ ÒÌ Ò Ê±²µ µ³ Ô - E/A. µéö µ² µ Î ²µ Î É Í N tot É Éµ²Ó±µ µé E A, Ì ² µ ²Ê É³µ Ë Ò É µé ³ Ò Î µ Î - É ÍÒ., Í µ Ò ÉÖ ²Ò³ Ö ³, ÕÉ Ö Ò É ³ ÕÉ ³ ± ³Ê³Ò µ²óï Ì Ò µé Ì, Î ³ ² µé Î ÒÌ µéµ µ. Î µ, ÎÉµ ÔÉ Ì ± ± Ì ³ ² µ µ µ Ô 30 ƒô Ê É µ Ìµ ÉÓ É³µ Ë µ²óï Ò µé, ² µ É ²Ó µ, ³ Ó- Ï ³ ², Î ³ ²ÊÎ ± ±, Í µ µ µ Î Ò³ µéµ µ³ Éµ Ô E. Éµ µ Î É, ÎÉµ µ²ö Ï Ì Ö µ µ Ö ÒÌ ± ± Ì µ²óï, Î ³ ²ÊÎ µé Î µ µ µéµ. µôéµ³ê Î ²µ ³Õµ µ ± ±, Í µ µ³ Ö µ³, µ²óï, Î ³ µéµ µ³. Éµ µ - ÉµÖÉ ²Ó É µ Î Éµ µ²ó Ê É Ö ²Ö ² µ Ö Ì ³ Î ±µ µ µ É - Î µ µ ±µ ³ Î ±µ µ ²ÊÎ Ö. É Í Ö µ ²ÊÎ Ö É, µµ Ð µ µ Ö, µ µ² É ²Ó ÊÕ µ ³µ µ ÉÓ ²Ö ² µ Ö µ Ò - Î µ Î É ÍÒ, ±µéµ Ö Ê É ³µÉ. 2.2. ŒeÌ ³Ò µ ²ÊÎe Ö. ±µ ±µ ²ÊÎ É³µ Ë µ É Î ±µ³ µ Ò ²Õ ²µ Ó 1953. ²² É Ì µ É ²µ µ µ µ µ µ µ ÔËË ±É ÒÌ Ô± ³ É ²Ó ÒÌ ³ Éµ µ Ë ± Š. µ µ ±² ³ Î Ö Ö µ É Ö ³ - µ ² ÉÓ µî ÉµÉ, µ µ ÊÕ µé Ö µ Î, µ É - ÒÌ µ É Î ± ³ ³ Ö³ ( µ Ìµ ³µ ÉÓ µé ÉÓ Éµ²Ó±µ ²Ê Ò µ ² Î Ò µî, É µ Ö ± µ Î µ É É³µ Ë Ò É..). ±µ ² ÊÕÐ µµ Ö ² ²² ± ³ É Î ±µ µí ± ÔÉµ µ ³µ µ É [49, 50]. ) ±É Î ±µ ±µ µ ²ÊÎ Ö µ µ Í µ ² Î ÉµÉ : dw νdν. Ìµ ± µ µ Ê µ Î É Ê³ ÓÏ ν 6Ä7 µ Ö ±µ ; dν É ± Ê³ ÓÏ É Ö. ) Šµ ² µ² Ò É µ É Ö µ²óï ÉµÖ Ö ³ Ê Î É Í ³, Éµ µ Ìµ ³µ ÊÎ ÉÒ ÉÓ ±µ É µ ÉÓ, µ ÖÐÊÕ ± ³ µ³ê µ- ± Ð Õ ²ÊÎ Ö µ²µ É ²Ó µ µé Í É ²Ó µ Ö ÒÌ Î É Í. E ² Î ²µ µ²µ É ²Ó µ (N + ) µé Í É ²Ó µ (N ) Ö ÒÌ Î É Í µ ±µ µ, Éµ ²ÊÎ Ê É ±É Î ± µé ÊÉ É µ ÉÓ ² Ì µ²

208 E.. µ²óï ±µ²ó± Ì É ³ É µ. ( ³ É ³, ÎÉµ ³ µ Éµ ³Ö ƒ - µ³ Ò² ÖÉ Ê Ï Ö µ ÒÉ± É Í Ë²Êµ Í É µ µ É µé [51]. µ ÔÉ É Ì ± Ò² Ê Ï µ ³ Ê µ É É É [52]. ÉµÖÐ ³Ö ÔÉµ µ µ µ ÕÉ Ö Ê µ³ö ÊÉÒ ÒÏ ÊÉ ±µ Ò µ É Î ± É ±Éµ Ò [37Ä39].) Í ²Ó µ Ò Ï Ò² ² µé Ê ±µ³ ˆ ƒ.. ± - ÓÖ µ³ [53], µ± Ï ³, ÎÉµ É ² Ö ³ ÕÉ ³ Éµ µí Ò, µ ÖÐ ± ±µéµ µ³ê ÒÉ±Ê Ô² ±É µ µ µ µé µï Õ ± µ É µ- ³. ÉµÉ ÒÉµ± ³µ É µ É ²ÖÉÓ 20Ä30 % µé µ² µ µ Î ² Ô² ±É µ µ ². ² Î Ö µ µ µ ÒÉ± ±µ É µ ÉÓ, ³ Éµ ³ µ µ µ± Ð Ö, µ É, µ µ µé, ± Ê ² Î Õ É µ É ²ÊÎ Ö. ±µ É µ³ ³ ²ÊÎ ³ Ö Ô Ö É ± É Î µ µé Ê²ÓÉ - ÊÕÐ µ Ö ² Ö, Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô ÖÌ, ±µ Î ²µ Î É Í ² µî Ó ² ±µ, ±µ É µ µ ²ÊÎ ³µ É Ê µ ÉÓ ÊÐ - É ÊÕ µ²õ Ô ± ±. E ² µ² µ Î ²µ Î É Í µ N ÒÉµ± µé Í É ²Ó µ Ö ÒÌ Î É Í µ É ²Ö É εn, Éµ Ê ² Î É ±µ É µ É µ É ²Ö É Ë ±Éµ ε 2 N. µ²óï Ì Î ÖÌ N ÔËË ±É ±µ É µ É ³µ É ±µ³ µ ÉÓ ³ ²µ ÉÓ dw, µ Ê ²µ ² ÊÕ Ìµ µ³ ± ± ³ Î ÉµÉ ³: dw (±µ É µ µ)/dw (Î ±µ ±µ µ É Î ±µ ) = ν 1 dν 1 ε 2 N 2 /νdνn 10 9 N. Ó µ² ³ (ν 1 /ν) =10 6, ε =0, 1, dν 1 /dν =0, 1. ± ³ µ µ³, N 10 9 É µ ÉÓ - µ µ Ê É µ Ìµ ÉÓ É µ ÉÓ µ É Î ±µ µ ² É. µ- ±µ²ó±ê E A 10 9 N Ô, Éµ ÔÉµ É µ É Ö µ ³µ Ò³ ²Ö Ô µ²óï 10 18 Ô. Š ± µ³ É ± [54], É ÉÓÖ ± ÓÖ Î ² µ É ² Ó - É µ ²². µ²ó±µ 1963. ² µ É µ ±µ³ ² Ö µ É ÉÓ. ² Ì Ö [55], É ± µ ÖÐ µ µ ²ÊÎ Õ, ±µéµ µ µ - ² Ó Ò²± µéê ± ÓÖ. Ö, ÎÉµ ²² É Ê É Ö µ ² ³µ µ ²ÊÎ Ö ², µ É µ ² ² ³Ê ±µ Õ É ÉÓ ² Ì Ö ³ - Î ³, ÎÉµ ÔÉ É Ì ± ± É Ö ³Ê µ É ÉµÎ µ ±É µ. µ ² µ ³ Ó³ ³ ²² µ É Ï ² µ µ µ ÉÓ µ É ÉÓ Ô± - ³ É. ƒ Ê ÊÔ²², µ Ô² Ô ± Ê ² µ ² ³ Ö 1965Ä1966. µ Ê ² µ ³ Ê²Ó Ò, ±µ ² µ Ï ±µéµ Ò³ Ô E>5 10 16 Ô [56]. ²Ó Ï ³ µéò µ µ ² Ó µ ³ µ Ì ² µ Éµ ÖÌ ³, µ ³ Ê²Ó Ò µé Ò² É µ- Ò É ² Î ÉµÉ 2Ä550 ŒƒÍ. ÔÉ Ì µé Ì Ò² ² µ Ò ³ µ- ±ÉÒ µ ²ÊÎ Ö. ³µÉ Ö ÔÉµ µ ÉµÖÐ µ ³ µ³ Éµ É ² Éµ²Ó ÔËË ±É Ò³ µ µ µ³ É Í, ± - ± ³ Ö ²Ö É Ö ³ Éµ, µ µ Ò É ±É µ Î ±µ ±µ µ ²ÊÎ Ö µ É Î ±µ³ µ. Î µ ÔÉµ µ, ± ± ³ É ²Ö É Ö, Ö ²Ö É Ö ³ ² Ö ÔËË ±É µ ÉÓ ³ Éµ Éµ³ É ³ µ µ É ±É µ Ö, ±µ- Éµ Ò ³ Ö² Ö µ ²ÖÕÐ ³ µ²óï É Ò ÊÐ Ì Ô± ³ Éµ

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 209 µ µ É ±É µ Õ. É É Ö ±É ± µ ÉµÖ² É - Í µ ² µ ² ³ µé ² ÒÌ ( ² µ É Î ± Ì) É ±Éµ µ. ÔÉµ³ ²µÐ Ó ² µ Ê É µ ± µ Î ² É - É É ±Ê ³. µõ µî Ó, É É É ± µ Î ² ² Ê ³ÊÕ Ô É Î ±ÊÕ µ ² ÉÓ (µ ÒÎ µ ² Î ³ E 10 17 Ô ). ÔÉ Ì Ô - ÖÌ ² Î µ ² ² ± ( Ê µ Ëµ ), Ò ² ² Ëµ µ ÒÌ µ³ Ì µ É ²Ö É Ó³ É Ê ÊÕ ÎÊ. µé² Î µé ÔÉµ µ ² ³ÒÌ Ô± ³ É Ì [40Ä45] Ö Ëµ ³ Í Ö µ²êî É Ö Éµ²Ó±µ µé µ É ±Éµ µ, µ² É Ö µ²ó µ ÉÓ µ Ö - ² ³ µé ² ÒÌ ² µ É Î ± Ì É ±Éµ µ. Ò µ ³µ µ ÉÓ É ±µ µ É µ ± Ô± ³ Éµ Ò² µ ³µ É µ [57]. µ µ Ò µ - Ìµ µ µ²ö É µ²ó µ ÉÓ µî Ó µ²óïêõ ² Ê µ É Ö µ- µ². Š ± Ê²ÓÉ É, ²Ö ÊÉ ±µ µ µ Ô µ É É µ µ Ô± ³ Éµ ³µ µ µ Î ÉÓ µ ³µÉ µ µ³ µ ²µÐ É³µ Ë Ò É µ ÉÓ Ò µ- ±µ É É É Î ±µ µ Î µ ÉÓÕ µ ÒÉ Ö Ê²ÓÉ Ò µ± ³ Ô Ö³ (E 10 20 Ô ). É ± Ì Ô ÖÌ ³µÐ µ ÉÓ µ ² ( µ µ Í µ ²Ó- Ö ± ÉÊ Ô E 2 ) µ± Ò É Ö Ó³ Î É ²Ó µ, Ò - ² ² Ëµ µ ÒÌ µ³ Ì ÊÐ É µ Ê µð É Ö. Éµ Ò ² ÉÓ ÔÉµ Ò ² Ð µ² Ò³, µ² É Ö µ²ó µ ÉÓ Í Ë - Î ± µ µ µ É µ ²µ µé : ³ ²ÊÕ ² É ²Ó µ ÉÓ ³ Ê²Ó (τ 10 7 10 6 ), É ÊÕ Ëµ ³Ê ³ Ê²Ó µ²ö Í Õ ²ÊÎ Ö. ³µÉ ³ É Ó µ µ Ò Ë Î ± ³ Ì ³Ò Í µ - ²ÊÎ Ö Ï µ± ³ É³µ Ë Ò³ ² Ö³. ŒÒ Ê Ê µ³ö Ê² µ ³ Ì ³, Ö µ³ ÒÉµÎ Ò³ Ô² ±É µµé Í É ²Ó Ò³ Ö µ³ [53]. µí Ò µ- Ö Éµ ³µ µ µ ²ÊÎ Ö ±Ê²µ µ ±µ³ µ² Éµ³ ÒÌ Ö, ±µ- Éµ Ò µ ²ÖÕÉ É ² Ö Ò µ± Ì Ô ÖÌ ² ÒÌ Î É Í, ³³ É Î Ò µ Ö ³. µôéµ³ê µ³ ² (ÊÎ ÉÒ ÕÐ ³ Éµ²Ó±µ Ô Î Ò ² Ò Î É ÍÒ) ² Ó Ô² ±É µ É ². ±µ É É ²Ó µ É Î É ²Ó µ Î ²µ ² ÒÌ Î É Í ³ ÕÉ Ô µ- Ö ± 30 ŒÔ, ±µéµ ÒÌ ÊÐ É µ É ± ³µ É Éµ³ Ò³ Ô² ±É µ ³ : γ + e at γ + e,e + + e at e + + e,e + e at e + e, µ ÖÐ ± ÒÉÖ Õ Ô² ±É µ µ µ± Ê ÕÐ µ Ð É ² Ó. Š µ³ Éµ µ, µ É µ Ò ² Ö ² ÊÕÉ ² ÉÊ : e + + e at γ + γ. Šµ³ Í Ö ÔÉ Ì µí µ µ É ± µ ± µ Õ Ö µ µ ³³ - É Å ÒÉ±Ê µé Í É ²Ó ÒÌ Ö µ ² µ³ ±, ÊÐ ³ µ µ ÊÕ Ô Õ ² Ö. Í ²µ³, ± ± ² Ê É ÒÎ ² [53], ÔÉµÉ ÒÉµ± µ É ²Ö É µ Ö ± 10 % µé µ² µ µ Î ² Ô² ±É µ µ. Ò É Ò

210 E.. Ô² ±É µ Ò ÔÉµ µ ÒÉ±, ³ ÕÐ Ô, ÒÏ ÕÐ µ µ E Î - ±µ ±µ µ ²ÊÎ Ö É³µ Ë ( µ ³ ²Ó µ³ ² E =21ŒÔ ), ²ÊÎ ÕÉ Ô² ±É µ³ É Ò µ² Ò Î É Î ±µ ±µ µ ³ Ì ³ ( µ- ÎÉ ) µ³ µ³ µ 1. Š µ³ Éµ µ, ² Ö µ ± É µ²óïµ Î ²µ ³ ² ÒÌ δ-ô² ±É µ µ Ô Ö³ µ µ Î ±µ ±µ µ ²ÊÎ Ö. É Î É ÍÒ É ± µ ÖÉ ±² Ô² ±É µµé Í - É ²Ó Ò ÒÉµ± É ± ³µ ÊÉ ²ÊÎ ÉÓ. ±µ ÔÉµ ²ÊÎ µ ± É Î É Î ±µ ±µ µ ³ Ì ³, ² É µí µ Ê ±µ Ö ( Ò ) Éµ ³µ Ö (³ Ì ³ Éµ ³µ µ µ ²ÊÎ Ö). Œ Ì ³ - ²ÊÎ Ö δ-ô² ±É µ µ ² Ö ³ É ² Ö µé Ì [58Ä61]. µ ² µé µ, ÎÉµ ÒÉµ± µé Í É ²Ó ÒÌ Ö µ Î É δ-ô² ±É µ µ µ É ²Ö É µ±µ²µ 13 % µé µ² µ µ Î ² ² ÒÌ Î É Í. ˆ É ² ² µ², ²Ö ±µéµ ÒÌ Ô² ±É µ Ò ÒÉµ± ²ÊÎ É ±µ - É µ, É µé Ëµ ³Ë ±Éµ ² µ µ ± ( ³. ². 2). µ² Ò µ² ±µ µé±, Î ³ ³ Ò ±, ÒÉÒ ÕÉ É Ê±É ÊÕ É Ë - Í Õ, ÔËË ±É Ê ² Ö ² É Ö É Ö. ² Ê É ³ É ÉÓ, ÎÉµ µ Ö³µ Ô± ³ É ²Ó µ É ²Ó É µ ² Î Ö Ö µ µ µ ÒÉ± ² Ö µ µ ³ ±µ É µ µ - µ ²ÊÎ Ö Ò²µ µ²êî µ ² ÏÓ µ Ô± ³ É, µ µ³ ÉÔ Ëµ [62]. µéµ Ò Éµ ³µ µ µ ²ÊÎ Ö ±µ ±Ê ÒÌ ³ Ê²Ó µ µé Ô² ±É µ µ Ô 28,5 ƒô ²Ö² Ó ³ Ï Ó 3,5 É ±. ³ Ï µ µ Ò ² Ó ² ² µ ±µ²ó±µ ³ É µ. µ ± ÕÐ µ ²ÊÎ É µ ²µ Ó µ³µðóõ µ É É ² Î - ÉµÉ 0,3Ä6 ƒƒí. Ï², ÎÉµ ± Ò ³ Ê²Ó, Ò Ò Ê É±µ³ Ô² ±É µ- µ ( Î ³ ) Î µ µ ÊÎ±, µ µ µ É Ö µ ³ Ê²Ó µ³. ˆ ³ - µ Ô² ±É Î ±µ µ² ÔÉ Ì µ ³ Ê²Ó µ µ ² Ê É Ö µ² ³, ±µéµ µ µ² µ µ ± ÉÓ Ê²ÓÉ É µ² µ ÉÓÕ ±µ É µ µ µí Î ±µ - ±µ µ ²ÊÎ Ö. µ ±µ²ó±ê µ ³³ µ² É Ö µ ²µ Î ÒÌ Ô± ³ Éµ Ê ±µ É ²Ó Ò³ ÊÎ± ³, ±µéµ ÒÌ ³ É ÊÕÉ Ö É ² Ö Í Ö ³ µ ²ÊÎ Ö É³µ Ë, µ É µ ³ Ö ±µ²ó±µ µ µ ÉÔ Ëµ ±µ³ Ô± ³ É. Ì ³ Ê É µ ± µ±. 8. Œ Ï Ó µ² ² Ó 30 ³ µé Éµ Éµ ³µ ÒÌ ËµÉµ µ. Ê- Îµ± Ô² ±É µ µ µé Ê ±µ É ²Ö µ ² (0, 2 1, 0) 10 10 Ô² ±É µ µ Î. ˆ µ²ó µ µ µ µ ² ÊÌ Éµ µ µ µ²ö²µ Ó µ ÉÓ Ô Õ Éµ ³µ ÒÌ ËµÉµ µ (, ² µ É ²Ó µ, ÔËË ±É ÊÕ Ô Õ ² Ö) - ² Ì W =(0, 06Ä1, 1) 10 19 Ô / Î. ³ Ò Î µ É ²Ö² ±µ²ó±µ ³ ²² ³ É µ. ± Î É É ±Éµ µ µ µ² µ²ó µ ² Ó µ²ê µ² µ- Ò µ² ³ ²Ó Ò ³ ± µ µ² µ Ò Ê µ Ò É Ò µ²µ µ Î ÉµÉ 1,7Ä2,6 4,4Ä5,6 ƒƒí. Ö³Ò ³ Ö Ö µ É Ô² ±É - Î ±µ µ µ²ö µ ²ÊÎ Ö ± ± ËÊ ±Í ³ E(t) µ µ ² Ó - µ²ó µ ³ Ï µ±µ µ²µ µ µ µ Í ²²µ Ë Ï ³ t 100

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 211. 8. Ì ³ Ô± ³ É ÉÔ Ëµ ±µ³ ² µ³ Ê ±µ É ² [62]. ÌÊ: 1 Å µ²ó Ò É Ò; 2 Å ËµÉµ Ò Ô E 3 ƒô, Î 3 c; 3 Å Ê µ Ò É Ò 10 Ê± ÒÌ µ Ì µµé É É µ. ² Ò² µ É ÉµÎ µ - ² (10Ä100 ) É µ ² µ µ² É ²Ó µ µ Ê ² Ö. µ, ³ Ò µé ÕÐ ³ Ê ±µ É ², µ Ò µ ÊÎ± Éµ ËµÉµ µ, Ò² ³µ ³ ² ( ±µ²ó±µ ³ ). ² Î É É Î ±µ µ ³ É µ µ µ²ö µ ³ Ï Ò² ² ± ± ² Î µ³ É µ µ µ²ö ( 0, 5 ƒ ). Ô± ³ É ²Õ ² Ó ²Ó Ò µ ³ Ê²Ó Ò, µ µ µ Ï ± - Ò ² Ó. Î Ö ³µ ÉÓ Ö µ É Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö ³- Ê²Ó µé ³ µ±. 9. Éµ³ Ê ± µ± ±µ- Ö Ö µ ÉÓ µ²ö µ ³ Ê²Ó µ, ³ Ö ² Î ÒÌ ÉµÎ± Ì x. 9. ³Ò µë ²Ó ² - Ö ( ²µÏ Ö ± Ö) - ³ µ ±µ µ Ö- µ ÉÓÕ Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö ( µ²õé Ö µ ³ µ ± Ò ²Ö µ²êî Ö ²ÊÎÏ µ µ - Ö É µ É Î ± Ì Ô± - ³ É ²Ó ÒÌ ÒÌ). É ± : É Î Ò ³ µ µë ²Ó ³ Ê²Ó, ³ Ò ² ³ ± ³Ê³ ² Ö: R ( ³) Å - ÉµÖ µ²ó µ ² Ö; R (λ)å Éµ ÉµÖ Í µ ÒÌ ² Ì; N Å Î ²µ Ô² ±É µ µ µ É µ µ ²

212 E... 10. a) ³µ ÉÓ Ö µ É µ²ö ³ Ê²Ó E µé µ² µ Ô ² Ö W (ÏÉ Ì Ê ±É Ö ² Ö Å µ µ ± ³ Éµ µ³ ³ ÓÏ Ì ± Éµ ). ) ±É ²Ó- Ö ³µ ÉÓ Ö µ É µ²ö. É Ìµ Ö ² Ö Å ± µ µ ³µ ² µ Ö É Ö ² Ö ³ Éµ µ³ Œµ É -Š ²µ µ²ó µ ² Ö. Š ± µ, ³ É ³ Éµ µ ² µ Ëµ ³ µ ³µ ³µ ÉÓÕ N(x) µ² µ µ Î ² Î É Í ² µé ±µµ ÉÒ x ( µ± - ²µÏ µ ² ). ³ ³Ò³ µ É É Ö µ² ³ Ö Ö Ó N = εn tot. ˆ ³ Ö µ²ö Í É ± µ É ² Î ±µ ± ³ - Ì ³ ²ÊÎ Ö.. 10, a µ± ³µ ÉÓ Ö µ É Ô² ±- É Î ±µ µ µ²ö µ ²ÊÎ Ö µé µ² µ Ô ² Ö W. µ ² µ² µ ±µ É µ ÉÓÕ ÔÉ ³µ ÉÓ ² ± ± ² µ : E W α, α =0, 96 ± 0, 05. µ ² Ê É Ö Î ±µ ± ³ ³ Ì ³µ³ ² Ö ±- É ²Ó Ö ³µ ÉÓ E(ν) (. 10, ). ± ³ µ µ³, Ò Ê²ÓÉ ÉÒ µ² µ ÉÓÕ µ ³ É ³Ò µ²µ ³ µ ±µ É µ³ Î ±µ ±µ³ ³ - Ì ³ ²ÊÎ Ö, Ò µ µ Ô² ±É µ ³ ÒÉµÎ µ µ Ö. µ ±µ²ó±ê µ² Ö Ô Ö ± ± µ µé ± µ µ Î µ É ²Ö² W 10 19 Ô, Éµ Ê± Ò ³ Ö ³µ µ ³ É ÉÓ ± ± ³ É Í Õ µ ²ÊÎ Ö µé ± ± µ, ±µéµ Ò ³µ ÊÉ ÒÉÓ µ Ò Î É Í ³ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô - (E 10 19 Ô ) ±µ µ ÒÌ Ì. É Ê²ÓÉ ÉÒ ÕÉ - µ µ µ µ ²Ö ² Ê ³ÒÌ Ô± ³ Éµ µ É Í É µ

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 213 Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô Ô² ±É Î ± Ì Ì (², ± ³ Ö µ²ó, ²Ê - Ò µ² É) µ³ Éµ µ³ [53, 63, 64] ( ³. É ± ³ É ²Ò ±µ Ë Í RADHEP [54]). Š µ³ ²ÊÎ Ö Î É Ô² ±É µµé Í É ²Ó µ µ ÒÉ±, Ò² - ²µ Ò É ± Ê ³ Ì ³Ò Í µ ²ÊÎ Ö ² Ö³ É³µ- Ë, ±µéµ ÒÌ µ µ Ò³ Ö ²Ö É Ö ³ Ì ³, ²µ Ò µé Ê - ±µ³ ˆ. ˆ. ƒµ²ó ± ³ Ö Ò ² ³ Ö µ µ³ É- Ò³ µ² ³ ( ³. Ò²±Ê [53]). ² µ Í F = e[v B], É ÊÕÐ Ö Ö Ò µ³ É µ³ µ², µ É Î É ÍÒ Ö ³ µé µ- µ²µ ÒÌ ±µ. Ê²ÓÉ É Ê Ò µ²µ É ²Ó µ µé Í É ²Ó µ Ö- ÒÌ Î É Í, µ É ²ÖÕÐ Ì ² Ò ±, ÊÉ Ö ²² ²Ó µ Ê Ê Ê Í É ³ ÉÖ É, µ²µ Ò³ ±µéµ µ³ µ Î- µ³ ÉµÖ D m µ Ö ± 50Ä100 ³ Ê µé Ê. ± ³ µ µ³, µ É É µ Î Ò Ô² ±É Î ± µ²ó Ò ³µ³ É. µ ³ µ µí É Ö µ ± É É ± µ Î Ò Éµ±. Ô² ±- É Î ±µ µ µ²ö Î É³µ Ë Ê Ê É ²ÊÎ Î ±µ ±µ µ É µé ÊÉ É Ö µ µ µ ÒÉ±, µ ±µ²ó±ê µ²ö ²ÊÎ Ö Ô² ±É µ- µ µ É µ µ Ê µ± Ð ÕÉ Ö µ² µ ÉÓÕ, Ìµ ÖÉ µé µ É ²Ó Ò³ µ³ Ë, µ µ Í µ ²Ó Ò³ D m /λ ν. Š ± ²ÊÎ ÒÉµÎ µ µ Ö, ²Ö µ²ó µ µ ²ÊÎ Ö Ê ²µ µì Ö ±µ É µ É ±² - Ò É ² ³ ± ³ ²Ó Ò Î ÉµÉÒ ²ÊÎ Ö. Š ± µ± ² Ô± ³ É ²Ó Ò ² µ Ö ÉÔ Ëµ [62], ²Ê- Î É Ö ± ± µ ±µ µ µ³ Ô² ±É ± µ ² ÕÐ ³ Ö ²Ö- É Ö ±µ É µ ²ÊÎ Ô² ±É µ µ µ ÒÉ±. µé² Î µé ÔÉµ µ ² ³ µ µî ² ÒÌ Ô± ³ Éµ µ± Ò É [46], ÎÉµ ²Ö ± ± µ É³µ Ë µ µ µ ±² Í Õ µ ³ Ê²Ó É, ± ± ²µ, ³ Ì ³ µ³ É µ µ Ö Ö µ. Š µ³ Ê± ÒÌ ³ Ì ³µ Í µ ²ÊÎ Ö, Ò² ²µ Ò Ê. ±, Ò² Ê± µ ³µ µ ÉÓ ² Ö Ö µ Éµ²Ó±µ µ³ É Ò³, µ É³µ Ë Ò³ Ô² ±É Î ± ³ µ² ³ [65]. Éµ µ² µ ÒÎ µ ² µ É ± ²Ó µ µ ÒÎ ÒÌ Ê ²µ ÖÌ ( µé ÊÉ É µ µ ÒÌ µ ² ±µ ) µ É ²Ö É µ±µ²µ 100 /³. ³Ò Ê ³, ÎÉµ ÔËË ±É Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö ³ µ µ Ö ± ³ ÓÏ, Î ³ ÔËË ±É µ³ - É µ µ µ²ö. ±µ Ô² ±É µ µ µ Í ³ É ²µ Ó [65, 66]. ±µ Í, Ìµ µ ²ÊÎ Ê É Ò²µ ²µ- µ. ˆ. ƒµ²ó ± ³ ( ³. Ò²±Ê [53]) µ ³ É ²µ Ó Ê ³ Éµ ³ ( ³. [67] Ò²± [68]). ±µ ÔÉ ³ Ì ³Ò Ö ²ÖÕÉ Ö, µ- ³µ³Ê, ³ ÊÐ É Ò³, Î ³ ³ Ì ³Ò, Ö Ò µ³ É Ò³ ³ ÒÉµÎ Ò³ Ö µ³ [46]. 2.3. OÍe ± ³ Ê²Ó µ ²ÊÎe Ö Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô e. ÒÎ ² Ö µ ³ Ê²Ó µ µ Ò ÕÉ Ö É ÒÌ ±² Î ± Ì Ê ÖÌ, µ Ò ÕÐ Ì µ², µ ³µ É ³µ ÊÐ Ì Ö Ö µ.

214 E.. ³Ò ³ ±µéµ Ò Ëµ ³Ê²Ò, ±µéµ Ò Ê ÊÉ µ² Ò µí ± Ì. Ò µ ÔÉ Ì Ëµ ³Ê² ³µ µ É, ³, [46, 59, 69]. ±±Ê É Ò ÒÎ - ² Ö É ÊÕÉ, µµ Ð µ µ Ö, É ²Ó ÒÌ Î Éµ É Ö ³µ ÊÉ ÒÉÓ µ Ò ³ Éµ µ³ Œµ É -Š ²µ. ±µ ²Ö µí µ± ³µ µ µ²ó- µ ÉÓ µ² µ ÉÒ µ Ìµ Ò, ± ± ÔÉµ Ê É ² µ. ² ³Ò Ê ³ µ² ÉÓ, ÎÉµ ÉµÖ R µé ²ÊÎ ÕÐ É ³Ò µ ³ ± ³ µ µ µ²óï Ì ±É ÒÌ ³ µ É ³Ò. Š ± É µ, µ² ²ÊÎ Ö, µ ³µ Î É Í ÉµÎ± ²Õ Ö ³µ³ É ³ t, É µé É ±Éµ Î É ÍÒ µ² ³µ³ É t ret, É ±µ, ÎÉµ ², µ ² Ò Î É Í ÔÉµÉ ³µ³ É, µ É É ÉµÎ± ²Õ Ö ³µ³ É t. Ê ÉÓ Î ²µ ±µµ É Ò µ ÊÉ É ³Ò Ö µ. µ Î ³ Î R 0 r Å Ê Ò- ±Éµ Ò ÉµÎ± ²Õ Ö Ô² ³ É Ö de. Ê - ±Éµ µé de ÉµÎ±Ê ²Õ Ö µ µ Î ³ R; Éµ R = R 0 r. R 0 r ³ ³ R = R 0 r R 0 nr, n = R 0 /R 0. ±Éµ Ò µé Í ² µ²ö É ³Ò Ö µ µ²óï Ì ÉµÖ ÖÌ A =(cr 0 ) 1 jd 3 r; de(r) =ρd 3 r; j = ρv. Ó c Å ±µ µ ÉÓ É ; v Å ±µ µ ÉÓ Ö Ö ÒÌ Î É Í; ρ Å ²µÉ µ ÉÓ ² Ö Ö ± ; Éµ± j É Ö ³µ³ É ³ t R/c t R 0 /c + rn/c. µ² µ µ µ Ö µ É Ô² ±É Î ±µ µ ³ É µ µ µ² ³µ ÊÉ ÒÉÓ Ò Ò Î A: H = c 1 [ A/ t n]; E =[H n]. Ö ÒÌ Î É Í, µ É ²ÖÕÐ Ì ² Ó, ³µ µ É ÉÓ ± ± µ ÉµÖÐ É Ì Ë : ) µîé ³ µ µ Ê ±µ ³µ³ É t 1 µ - Ö e ± - Ò ² Ò Ô² ±É µ µ µ²µî± Éµ³ ; ) µîé µ ÉµÖ µ ±µ µ ÉÓÕ v µ ÊÏ µ ) µîé ³ µ µ ³ ² ( ³µ³ É t 2 ) ²ÖÍ µ É µ ² Ì É Ô² ±É µ É ²Ó Ò³ Éµ³µ³ µ ÊÌ. Ë ( ) ²Ö Ò É ÒÌ ± ± ÒÌ Î É Í Ô Ö³ ÒÏ Î ±µ ±µ µ µ µ Ì ±µ µ ÉÓ v µ Ìµ É ±µ µ ÉÓ É µ ÊÌ c/µ. ²Ö ³ ² ÒÌ Î É Í v<c/µ. µ² ²ÊÎ Ö, µ- µé É É ÊÕÐ É ±µ³ê Õ µ µ Ö µ Î É ÍÒ, ÒÎ ² µ µ³µðóõ ±É ²Ó µ µ ²µ Ö Ò ÊÐ Ì Ëµ ³Ê², ³µ µ ÉÓ [59]: E(ω, r) =(e/c 2 )iωr 1 0 exp (ikr 0 )v exp (iqt 1 )[exp (iqδt) 1](iQ) 1. Ó δt = t 2 t 1 ; Q = (ω kvµ) = ωµβ(cos α C cos α), α C = arccos (µβ) 1 Å Î ±µ ± Ê µ², ω =2πν Å Î ÉµÉ ²ÊÎ Ö, k =

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 215 (ωµ/c)n β = v/c, n Å Î Ò ±Éµ ² ²ÊÎ Ö, µ Å µ± É ²Ó ²µ³² Ö µ ÊÌ, v Å ±µ³ µ É ±µ µ É, ±Ê- ²Ö Ö ± ±Éµ Ê n, α Å Ê µ² ³ Ê ±Éµ ³ v n ( Ê µ² ²ÊÎ Ö ). ÉµÎ µ ÉÓÕ µ Ë µ µ µ ³ µ É ²Ö [exp (iqδt) 1](iQ) 1 2sin(δtQ)/Q. ³µ ÉÓ ÔÉµ µ Ò Ö µé Ê ² ²ÊÎ Ö ³ É Ëµ ³Ê ÉÊÌ ÕÐ Ì µ Í ²²ÖÍ. δtq 0 (É.. ω 0 ² µ α α C ): E(ω, r) =(e/c 2 )2iωR0 1 exp (ikr 0 )l exp (Qt 1 ). Ó l = v δt Å ² µ ±Í ÊÉ Î É ÍÒ ±Ê²Ö ± ² ²Õ Ö. µ, ÎÉµ E µ µ Í µ ²Ó µ ² l Î ÉµÉ ω. ²Ö É ± ±µ Î µ ² Ò (δt ) µ ÒÏ ² µ Ò ²Ö E(ω, r) ³ É ³ Éµ Éµ²Ó±µ α = α C. Ê ² α µé α C É Ê±É Ö É Ë Í Ö ±² µ µé ² Î ÒÌ ÊÎ É±µ É ± µ É ± ³ µ³ê µ± Ð Õ. Éµ É Ò ÔËË ±É ±µ²² ³ Í - ²ÊÎ Ö µ Î ±µ ± ³ Ê ²µ³. ²Ö É ± ±µ Î µ ² Ò ² µé É ² µ α = α C ²Ö Ì Î ÉµÉ ω, ² µ ³ ²ÒÌ ω (ω 1/δt) Ì Ê ² Ì, É.. ±µ²² ³ Í Ö α = α C µ É. ÔÉµ³ µ ³µ µ ²ÊÎ Ô ÖÌ Î ±µ ±µ µ µ µ (µ ²Ö ³µ µ Ê ²µ ³ µβ th =1). ± ³ µ µ³, µ³µðóõ µ µ ÒÏ Ò Ö ²Ö µ²ö ²ÊÎ Ö Î Éµ± ³µ µ ÊÎ ÉÓ ±² Ò ± ± Î ±µ ±µ µ, É ± Éµ ³µ µ µ ²ÊÎ Ö ( É É Ë Ï ) ÊÐ Ì Ö Ö µ. ˆ µ²ó ÊÖ Ò ÒÏ Ëµ ³Ê²Ò, ³µ µ µ²êî ÉÓ Ò ²Ö µ²ö ²ÊÎ Ö Éµ³ ²ÊÎ, ±µ ³Ö δt Ö ³ Ð É Ö Ê µ² δθ =(dθ/dt)δt [46]: E(ω) =2(e/c 2 )ωδθ =2 10 13 νδθ /(³ ŒƒÍ). Î ³ Ìµ ÉÓ ± µ² ±±Ê É Ò³ ÒÎ ² Ö³, µí ³ µ µ- Ö ±Ê ² Î Ò µ ³Ò Î Ö µ ³ Ê²Ó Ì ±É Ò Î ÉµÉÒ ²ÊÎ Ö. ÉµÖ R 0 = 1000 ±³ Ê ²µ µ ³ Ð, µ Ê ²µ ² µ ³ Ö µ µ³ É Ò³ µ² ³, ³ É ² Î Ê δθ = D m /R 0 =5 10 5. ²Ö Ô E =10 20 Ô α = α C µ²êî ³ ² ÊÕÐÊÕ µí ±Ê ²Ö µ²ö ²ÊÎ Ö, µ Ê ²µ ² µ µ µ³ É Ò³ ³: E(ω) =2 10 13 N max νδθ (ν/œƒí) ³± /(³ ŒƒÍ). Í ³ É Ó ±², µ Ê ²µ ² Ò ²ÊÎ ³ Î É ÒÉµÎ µ µ Ö. Š Ö Î É Í µìµ É µ µ²ó µ³ ²

216 E.. ÊÉÓ µ Ö ± Í µ µ ² Ò X 0. µ ² É ³ ± ³Ê³ É Ö X 0 500 ³. ²µ µ ³ Ð Î É ÍÒ, ³µ ²Õ É ² ³ µ Ê ²µ³ α ± µ, µ δθ i = X 0 α/r 0 =5 10 4 α. α =0, 05, δθ i =2, 5 10 5 ε =0, 2 E(ω) =2 10 13 εn max νδθ 0, 1(ν/ŒƒÍ) ³± /(³ ŒƒÍ). ± ³ µ µ³, ³ É ³ÒÌ Ê ²µ ÖÌ ±² µ³ É µ µ - Ö ³ µ µ Ö µ± µ Ìµ É ±², µ Ê ²µ ² Ò ÒÉµÎ Ò³ Ö µ³. ³ É Ó Ê²ÓÉ ÉÒ µ² ±±Ê É ÒÌ µí µ± [40Ä45]. ³µ- É ³ Î ² ²ÊÎ, µ Ê ²µ ² µ ÒÉµÎ Ò³ Ö µ³. ² µ µ²- µ µ³ ², µ²ó ÊÖ Ò ÒÏ Ëµ ³Ê²Ò, ³µ µ ÉÓ ² ÊÕÐ Ò Ö ²Ö ËÊ Ó -±µ³ µ ÉÒ ³ É µ µ H(ω) Ô² ±É Î - ±µ µ E(ω) µ² µ Ñe³ µ µ Ö ² ± Ì ÉµÖ ÖÌ R (³ µ µ µ²ó- Ï Ì Ì ±É ÒÌ ³ µ ) µ Ê ²µ³ α ±µ H(ω) = E(ω) =(2πeν/c 2 ) L ω R 0, L ω Å Î ÉÒ Ì³ Ö ËÊ Ó -±µ³ µ É ²µÉ µ É Éµ± Î É Í (Ô² ±- É µ µ µ ÒÉ± ): L ω = dt dr[nj (r,t)] exp (iωt ikr). Ó k = nω/c Å µ² µ µ ±Éµ ( µ± µ² ³ µ =1). ˆ É µ - µ µ É Ö µ µ Ñe³Ê µ ³Ê ³ ÊÐ É µ Ö ² Ö. ²µÉ µ ÉÓ Éµ± ³ É ² ÊÕÐ : j (r,t)=n (t)v(r,t)f(r), f(r) v(r) Å ²µÉ µ ÉÓ Î É Í ( µ ³ µ Ö ÍÊ: f(r r 0 )dr =1) Ì ±µ µ ÉÓ ±, N (t) N Å Î ²µ Î É Í (Ô² ±É µ µ µ ÒÉ± ). ²Ö µí µ± ËÊ ±Í Õ v(r,t) ³µ µ Î É ÉÓ µ ÉµÖ µ : v(r,t) v c. É ±µ³ µ²µ ± - ³ Ð É Ö ± ± Í ²µ µ ÉµÖ µ ±µ µ ÉÓÕ v, É..r r + vt, r Å Ê - ±Éµ µé µ É ²Ó µ Í É ±. µ L ω ³ É µ - Ö µ² µ ² Ò µ Ì Î É Í Ô² ±É µ µ µ ÒÉ± L ÊÌ Ëµ ³Ë ±Éµ µ F t F, É ³ÖÐ Ì Ö ± Í ², ±µ ²

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 217 µ² Ò ²ÊÎ Ö λ : L ω = L sin α F t (ω[1 β cos α])f (k), L = v dtn (t), L F t (ω[1 β cos α]) = v dtn (t) exp(iωt[1 β cos α]), F (k) = drf(r) exp( ikr). ² µ µ² µ µ³ ² ËÊ Ó -±µ³ µ É µ²ö ²ÊÎ Ö µ µ - Í µ ²Ó Î ÉµÉ ν µ² µ³ê µ Ê L Î É Í Ô² ±É µ µ µ ÒÉ±, H(ω) (ν sin α)l /R. µ²ö ²Ö µ² ±µ µé± Ì ² µ² µ ²Ö É Ö Ëµ ³Ë ±Éµ ³ F (k) F t (ω[1 β cos α]). µ É É Ò Ëµ ³Ë ±Éµ F (k) µ É ±É ²ÊÎ Ö ² Ì µ² µ Ö ± µ- ±Í l ³ µ ± ² ²ÊÎ Ö. ²Ö ³ µ µ Ëµ ³Ë ±Éµ F t (ω[1 β cos α]) ²µ Î Ò ³ É ³ É µ Ö µ± ² - Î Ò l t vt (1 β cos α), t Å ³Ö É Ö. ( µ³ ³, ÎÉµ ÔÉ É É Ò Ëµ ³Ê²Ò µé µ ÖÉ Ö ² ÏÓ ± ÉµÖ Ö³ R ³ µ µ µ²ó- Ï ³, Î ³ Ì ±É Ò ³ Ò vt, Î ³ vt l.) ± Î É µ É Ï ³µ ² µ É É µ- ³ µ Ëµ ³Ò ³µÉ ³ Ê µ ±µ ², µ²µ f(r) =exp( ρ 2 /σ z 2 /σ )/(σ σ 1/2 π 3/2 ), N (t) =N max exp ( v 2 (t t max ) 2 /σ t ). ³ É Ò σ, σ σ t ² µ ÖÉ µé Ô. Ò ² Ö, Ìµ ³ ˆ µ²ó ÊÖ L = N max (πσ t ) 1/2, F F t =exp( k 2 σ α /4), σ α = σ sin 2 α + σ cos 2 α + σ t (1 β cos α) 2. ÊÎ É Î ±µ ±µ µ ²ÊÎ Ö ² Ê É ³ ÉÓ µ ² Ëµ ³Ê² β βµ, µ Å µ± É ²Ó ²µ³² Ö µ ÊÌ. ³ É ³ É ±, ÎÉµ - Ê²ÓÉ ÉÒ, µ²êî Ò µ³µðóõ Ê µ ±µ ³ É Í, Ìµ µï ÉµÎ µ ÉÓÕ µ ÕÉ Ê²ÓÉ É ³, µ²êî ³Ò³ µ²ó µ É - É µ ³ É Í ƒ Ä ²² ²Ö µ µ²ó µ µ É Ö. Í ³ ² Î Ò, Ìµ ÖÐ Ò Ëµ ³Ê²Ò. 1) ²Ö µ ² µ É ³µÉ ³ Ô E 10 20 Ô µ²µ- ³ ε =0, 2. µ Î ²µ ÒÉµÎ ÒÌ Ô² ±É µµé Í É ²Ó ÒÌ Î É Í µ N max 2 10 10. É³ É ³, ÎÉµ ² Î ε É, µµ Ð µ µ Ö,

218 E.. µé ³ ±µµ ÉÒ ÊÉ ±, µ Ò ÒÏ Ëµ ³Ê²Ò Ìµ É ² ÏÓ µ j (r, t) =ε(r, t)j(r, t), j(r, t) Å ²µÉ µ ÉÓ Éµ± Ì Î É Í. µµé É É µ ³ µ ± ÔÉµ³Ê µ - Õ µé µ ÖÉ Ö µ± ³ Í f(r) N(t), ±µéµ Ò ²µÌµ µ Ò ÕÉ Ê²ÓÉ ÉÒ Î Éµ ³ Éµ µ³ Œµ É -Š ²µ ²Ö ² Ö Ô² ±É µ µ µ ÒÉ± ( ³., ³, [59]). ÊÎ Éµ³ ÔÉµ µ µ µ ± Ê ³ ²Ö ± É±µ É µ µ ÉÓ µ ² Ì Î É Í, ³ Ö Ê, ÎÉµ µ² ²ÊÎ Ö É ±² ² ÏÓ µ ÉµÖ Ö Ì µ²ö ε. 2) ³ É σ t, µ ²ÖÕÐ ³ µ É, ² µ - É µé Ô : σ t 4X 0 vt max. ÉµÖ µ ³ ± ³Ê³ É Ö vt max = l max 2, 3X 0 ln (E/10 8 Ô ) ( µ ² ³µ ² µ ³ [59]). µ ³± Ì µ ³µ ² E 10 20 Ô µ²êî ³ σ 1/2 t 10X 0 3, 5 ±³, l max 30X 0 10 ±³. µµé É É µ L N max (πσ t ) 1/2 ε(e/10 9 Ô )18X 0 1, 3 ±³ (E/10 9 Ô ) ( µ ÊÌ ), ÎÉµ É ± µ ² Ê É Ö [59]. 3) ³ Ò ± µ É ÉµÎ µ Ìµ µïµ É Ò Ô± ³ É ² µ ÖÉ µé µ É ² Ö. Ê ³ Î É ÉÓ, ÎÉµ σ 1/2 =50³, σ1/2 =4³. 4) ±É Ò Ô Ô² ±É µ µ µ Ö ± 100 ŒÔ, µôéµ³ê ²µ Í-Ë ±Éµ γ =(1 β 2 ) 1/2 200. ²Ö Ò ÒÌ ÒÏ ³ É µ ( E =10 20 Ô ). 11 ( Ê ±É - Ò ± Ò ) µ± ÒÎ ² Ö µ Ò³ ÒÏ Ëµ ³Ê² ³ Î ÉµÉ- Ö ³µ ÉÓ ³µ Ê²Ö ËÊ Ó -±µ³ µ ÉÒ Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö ²ÊÎ Ö ÉµÖ R 0 = 1000 ±³ ²Ö Ê ²µ ²Õ Ö α =0, 025, 0, 04 0, 1. ˆ - Ë ±Éµ (1 β cos α) β 1 µ É É µ- ³ µ ³ ±µ µ É É Ê ² Î ³ Ê ² ²ÊÎ Ö, ÎÉµ µ É ± Ò É µ³ê Õ ³ ± ³ ²Ó µ ²ÊÎ ³µ Î ÉµÉÒ. ÎÉ ³ É Ó ±² ²ÊÎ Ö, µ Ê ²µ ² µ µ µ²ó Ò³ ³µ³ Éµ³, É.. µ³ µé Í É ²Ó µ Ö µ Î É ± µé µ - É ²Ó µ µ²µ É ²Ó µ Ö µ ±µéµ µ Ë ± µ µ ÉµÖ D m ² µ µ µ Î ÒÌ µ. µ exp ( x 2 /σ ) µ Ìµ- ³µ ³ ÉÓ σ 1/2 α 0, 5(1 + 1/ε) exp[ (x + D m /2) 2 /σ ]+0, 5(1 1/ε) exp[ (x D m /2) 2 /σ ]. ÔÉµ³ Ëµ ³Ë ±Éµ F (k) µö É Ö µ µ² É ²Ó Ò ³ µ É ²Ó F d (k) =0, 5(1 + 1/ε) exp( ik x D m /2) + 0, 5(1 1/ε) exp(+ik x D m /2). Š ± µé³ Î µ ÒÏ, Ö µ D m ³ µ µ ³ ³ ³µ µ ±. ²Ö ²²Õ É Í. 11 ²µÏ Ò³ ± Ò³ µ- ± Ò Ê²ÓÉ ÉÒ Î Éµ ÊÎ Éµ³ ÔÉµ µ ² Ö. µ² ²µ Ó, ÎÉµ D m =50³, ε =0, 2, ² Ö µ µ Ìµ É ²µ ±µ É ²Õ- Ö. ( ³ É ³, ÎÉµ ²Ó ÒÌ ³ ÖÌ Ëµ ³ Í Ö µ ²

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 219. 11. Ê²ÓÉ ÉÒ ÒÎ ² Ö Ö µ É Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö E(ν), - µ µ µ Ô 10 20 Ô ÉµÖ 10 3 ±³, ± ± ËÊ ±Í Î ÉµÉÒ. ²µÏ Ö ± Ö Å Ê³³ Ò ±² Ö µ µ µ ÒÉ± µ³ É µ µ - Ö; ÏÉ Ìµ Ö Å ±² Éµ²Ó±µ Ö µ µ µ ÒÉ±. µ, µ ÊÎ Éµ³ É µ² : ÏÉ Ì Ê ±É Ö ± Ö Å ±² Ö µ µ µ ÒÉ± µ³ É µ µ - Ö; Ê ±É Ö Å ±² Ö µ µ µ ÒÉ±. Ë Ò µ±µ²µ ± ÒÌ Å Î Ö Ê ² ²ÊÎ Ö α ( ) Ö ³µ É ÒÉÓ µ²êî µ³µðóõ ³ Ö ² Ö µ²ö - Í ²ÊÎ Ö.) ˆ. 11 µ, ÎÉµ ³ É ³ÒÌ Ê ²µ ÖÌ µ ³ ²Ò³ Ê ² ³ ±² µ µ µ²ó µ µ ³µ³ É µ± Ò É Ö µ ² ÕÐ ³. Ò Ö ÒÏ ² Ö Ê µ ± Ö Ëµ ³ ² Ö µ É ± Ô± µ Í ²Ó µ Ò É µ³ê Õ ± ÒÌ µ ² É µ²óï Ì Î ÉµÉ. ³ - É É ³ É µ, ÎÉµ ² µ ³ É Ö ²µÉ Ò É µ² Î É Í. ²Ö µ Ö ÔÉµ µ É µ² ³µ µ µ ÉÓ ± µ³ê ÒÏ - ² Õ ±µ³ ±É µ Ê µ ±µ ². Š Î É µ ÉµÉ Ê²ÓÉ É µ²êî É Ö ( Ö µ ÒÌ ³ É µ ), ² ³ ÉÓ µ²ó µ ÊÕ ÒÏ Ëµ ³Ê²Ê ²Ö f(r) ² ÊÕÐ ³ Ò ³: f 1 (r) =exp{ (8ρ 2 /σ +8z 2 /σ ) 1/2 }/(σ σ 1/2 8 1/2 π). µ F F t =exp( k 2 σ t /4)/(1 + k 2 σ s /8) 2, σ s = σ sin 2 α + σ cos 2 α.. 11 ÏÉ Ì Ê ±É µ ÉµÎ Î µ ² Ö³ µ± Ò Ê²ÓÉ ÉÒ Î Éµ É Ì ³ É Ì, ÎÉµ, µ µ²ó µ ³ f 1 (r). ² É ²Ó µ ÉÓ µ ³ Ê²Ó µé µ Ö ± 1/ν max, µôéµ³ê ²µÉ- µ ÉÓ ³µÐ µ É dw/dsdν ν max d 2 E/dSdν =(c/2π)ν max E(ω) 2.

220 E... 12. ±É ²Ó Ö ²µÉ µ ÉÓ µ- Éµ± Ô (µ µ Î Ö É, ÎÉµ. 11). 13. µ µî Ò ³ µ É ²Ó F (ν) ²Ö Ö µ É µ²ö, ÊÎ ÉÒ Õ- Ð ÔËË ±É ÊÄ µ³ ÎÊ± ÄŒ - ², ²Ö Ê ²µ ²ÊÎ Ö α =0, 05; 0,1 0,5 ²Ö ÖÉÒÌ ÒÏ ³ É µ (E =10 20 Ô, µ² Ö ² É ±µ L 1, 3 10 11 ±³, R 0 = 1000 ±³) ±É ²Ó Ö ²µÉ µ ÉÓ µéµ± Ô µ±. 12. Ò ÒÏ Ê²ÓÉ ÉÒ Ò² µ²êî Ò ² µ µ² µ µ³ - ², ±µéµ µ³ ³ É É Ö ± ± Ò Ò ÊÐ Ö µ Ñ ³ Ò Ö. µ² É ²Ó µ³ ³µÉ µ Ìµ ³µ ÊÎ ÉÓ, ÎÉµ ² Ó É ²Ö É µ µ É ³Ê Ö µ, ÒÉÒ ÕÐ Ì ³ µ µ± É µ Ö. ±µ, ± ± µ± Ò ÕÉ µí ±, ÔËË ±É ³ µ µ± É µ µ - Ö Ö (ÔËË ±É ÊÄ µ³ ÎÊ± ÄŒ ² [69]) µ É ² ÏÓ ± - Î É ²Ó Ò³ ³ Ö³ µ²ö ²ÊÎ Ö É ² Î ÉµÉ 30Ä50 ŒƒÍ, ²ÊÎ µ ³ ²Ò³ Ê ² ³ ³ ± ³ ²Ó µ. Éµ µ. 13, ±µéµ µ³ µ± Ò Î Ö µ µî µ µ ³ µ É ²Ö, ÊÎ ÉÒ ÕÐ µ ÔËË ±É ³ µ µ- ± É µ µ Ö Ö ²Ö Ö µ É Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö µ ³ Ê²Ó. ³ É ³, ÎÉµ µé [69, a] ÊÎÉ É ± ±² µ Î µ µ Éµ±. Š ± µ± Ò ÕÉ µí ±, ÔÉµÉ ±² µ± Ò É Ö ÊÐ É Ò³ ³ ²ÒÌ Ê ² Ì ²ÊÎ Ö, µ µ² Ö É µ ² Ê ²µ µ³ ² α 0, µ ± ÕÐ ÊÎ É Éµ²Ó±µ ±² µ ÒÉµÎ µ µ Ö µ²ó µ µ ³µ³ É. 2.4. e e²e e Ëµ ³Ò ± ± µ ± µ. µ± ³ É Ó, ÎÉµ ³ ³ µ ³µ É É Ê ³µ µ µ ³ Ê²Ó µ µ²ö É Ìµ ÉÓ Ëµ ³Ê ± ± µ ± µ [45]. Éµ ÊÐ É µ µ ÒÏ É µ ÉÓ Ëµ ³ É µ ÉÓ µ³ Éµ. ²µ Éµ³, ÎÉµ µ²ó µ - Éµ²Ó±µ µ ³ ±, µé ÕÐ µ µ Ö Ê ³ É ±Éµ- ³, µéµ É ² É µ µ µ ² µ ³ Ê²Ó µ³ µé µ ÒÎ µ µ µ Ò É Ö Éµ²Ó±µ µ ³µ³ µµé µï ²

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 221 Ëµ (S/B > 1) Ì ±É µ ³ ²µ ² É ²Ó µ É ³ Ê²Ó µé (τ 10 7 10 6 ), µé² Î ÕÐ Ö µé Î É ²Ó µ µ²óï Ì É Î ÒÌ ² - É ²Ó µ É É É ÒÌ ±Ê É ÒÌ µ µ³ Ì. µéö ÉÊ Í Ö Ó ²µ Î Éµ, ±µéµ Ö µ ± É É Í (Éµ²Ó±µ) µ ÒÏ- ± ³ Î ±µ ±µ µ É ( µ ² ³ Éµ Ï µ±µ µ²ó Ê É Ö µ ³ - µ Ô± ³ É ²Ó µ ±É ± É Í ), ²ÊÎ µ³ Éµ Ê± Ö ÉÊ µ ³ Ê²Ó ³µ É Ò Ò ÉÓ µ³ Ö Ö µ É ÉµÎ µ µ µ²ó Ò³ Ì ±É µ³ ³ µ ³µ É É Ì- µ ÒÌ µ µ³ Ì. ², É ±É µ µ³µðóõ ³ ÒÌ ² ÒÌ Ê É µ µ± ( Éµ³ ²ÊÎ, ±µ µ µ µ²öõé É µ ÉÓ µé- ²Ó Ò ±µ³ µ ÉÒ, ³ Ô² ±É µ µ-ëµéµ ÊÕ ³Õµ ÊÕ ±µ³- µ ÉÒ) ² µ³µðóõ É Í Ë²Êµ Í É µ µ É (ÎÉµ É µ - ³µ µ ÉÓ ³ ÖÉÓ Ëµ ³Ê ± ± µ ± µ ) É Ëµ ³ Í Õ ²Ö ² Ö, Í µ ÒÌ Î Ò³ µéµ ³ µé É Ì, ±µéµ Ò Í µ Ò Ö ³. É Í µ³ Éµ µ³ µ ÊÉ ±µ ² Ô µ É Éµ ±É Î ± É µ ³µ µ É µ µ ³ µ É µ ÉÓ ² Î Ò ±µ³ µ ÉÒ ² Ö. ³ Éµ²Ó±µ É ²Ó µ ² Î Ò µ ² ( ³Ö µ ² É ²Ó µ É ) µé ÊÉ É Ê É É ± Ëµ ³ Í Ö µ Ì ±É É Ö ² Ö. µôéµ³ê, Ò ²Ö, Ê± Ò µ Î Ö µ³ Éµ ± ÊÉ Ö Ò³. É É ²Ó µ É, ± ± Ê É µ± µ, µ ³ Ê²Ó µ É Ö Ëµ ³ Í Ö, µ µ²öõð Ö Ìµ- ÉÓ Ëµ ³Ê ± ± µ ± µ, ² µ É ²Ó µ, ² Î ÉÓ, Í µ- Ò µéµ ³ Ö ³, É ± µ²êîaéó µ É ÉµÎ µ Î É±ÊÕ ÉÊ Ê ²Ö Ò ² Ö ² µé Ëµ ÏÊ³µ ÒÌ ²µ. ³ Î ² ³ ³ ² µ µ ± ³µÉ ³ - ² µ µ É ² ³ Ò³ Î ²µ³ Î É Í N tot (t). E ² ÉµÎ± A µµé É É Ê É µ Õ ² Ö, Éµ ²Õ ³µ ³Ö t, µï Ï ³ Ê ³µ³ É ³ Ìµ ² ³ ± ( µ²µ Ò ÉµÎ± Q) ÉµÎ± A ±µéµ µ ÉµÎ± B ² Ö, Ö µ ³ ³ t µìµ Ö ² µ µ ± ³ Ê ÔÉ ³ ÉµÎ± ³ µµé µï ³ ²Ö τ A, Ò³ ², µ ÖÐ µ³ É Ê±ÉÊ µ É ³. ˆ ÔÉµ µ µµé µï Ö µ, ÎÉµ α<α C ²Ò ± ²Õ É ²Õ Ìµ ÖÉ É Ì µ µ²µ Î ±µ³ µ- Ö ±, É.. µé µ² µ Ì ³µ³ Éµ É Ö µ Ìµ ÖÉ ÓÏ, Î ³ µé µ² Ì. µ²óï Ì Ê ² Ì ³ É ³ Éµ ²Ó Ö µ ² µ- É ²Ó µ ÉÓ Ìµ ²µ ³ ± µé ² Î ÒÌ ÊÎ É±µ ( ³µ É τ(α) ² µ ³ Ö É Ö Ô, µ ±µ²ó±ê ² ± ± ²µ - Ë³ Î ± É µé Ô ). µôéµ³ê ² Ô± ³ É ³ Ö- É Ö ³ Ö Í Ö ² Î Ò µ ³ Ê²Ó ( ÖÐ µé N tot (t)), Éµ α>α C µ ± É µ ³µ µ ÉÓ ± µ ÉÓ É ± ±, É.. µ- ²ÊÎ ÉÓ Ëµ ³ Í Õ µ ³ µ³ É ² Ö, ² µ É ²Ó µ, µ Ëµ ³ ± ± µ ± µ N tot (t) =N tot (x/c). Š ± Ê µé³ Î ²µ Ó ÒÏ, Ëµ ³ ± ± µ ± µ É Ëµ ³ Í Õ µ µ Î µ Î É ÍÒ, -

222 E.. Í µ Ï ² Ó. Š µ³ Éµ µ, ³ µ Ô± ³ É ³µ É N tot (t) É Î µ Ëµ ³µ ± ± µ ± µ É Ö (±µéµ Ö µ É ÉµÎ µ Ìµ µïµ É Ô± ³ Éµ Ê²ÓÉ Éµ ³ É ³ - É Î ±µ µ ³µ ² µ Ö) µ µ² É µé ² ÉÓ ²Ò, µ Ê ²µ ² Ò ²Ê- Î ³, µé Ëµ µ ÒÌ ²µ. Î µ, ÎÉµ ³ t- ³µ É Ê µ µ µ µ ÉÓ µ²óï Ì µ ³µ ÒÌ Ê ² Ì α, ±µ ²Õ ³ Ö ² É ²Ó µ ÉÓ ² µ É ÉµÎ µ ² ±. Š ± µé³ Î ²µ Ó. 2.1, ±µ Î Ò ³ Ò ² µ µ ± µ µ²ó µ³ µ Î µ³ ² ÖÌ µ ÖÉ ± µ µ² É ²Ó µ µ É ³ Ìµ ²µ τ d τ D, µ É ²Ö- ÕÐ ²Ö Ò µ± Ì Ô ² Î Ê µ Ö ± 10 8. Éµ Î ² Ê É ÉÓ Ì ±É µ ²Õ ³µ ² É ²Ó µ ÉÓÕ µ ³ Ê²Ó, Ö µ É ³ : τ (L/c)(1 βµ cos α). α 0, 05 τ A 2 10 7, É.. É ² t ²Ö ³ Ö Ëµ ³Ò ³ Ê²Ó ³ µ µ Ö µ± ÒÏ É ³ ±Ê Î É ±µ Î ÒÌ ³ µ ±. ² Ê- ÕÐ ³ ² Ê É µ± µ, ÎÉµ ³ ³ µ ± ²µ µ²ó µ É ³Ò ÊÌ ( ² µ²óï µ Î ² ) ÒÌ ±µéµ µ ÉµÖ ³ ±µ µ µ²ö É Ò µ±µ ÉµÎ µ ÉÓÕ µ - ²ÖÉÓ ³ÊÉ ²Ó Ò Ê µ² Ìµ ². µ µ Ö É ³ Ê µ É ± ²Ö ³ É ³ÒÌ Ó ³ Ëµ ³Ò ± ± µ ± µ. Ò- Ö ² Ð ³ µ µ³ ² Î Ê α, ³µ µ µ Î ÉÓ Ê ²µ Ö, ±µ µ ± ³ µ ÊÌ ³ ±µ Ê É µ É µ µ Ê ²µ³ α, ² - Ð ³ ² µ ÖÉ µ³ ²Ö ³ É ² α C <α<α max, α max µ ²Ö É Ö Ê ²µ Ö³ É Í (Ëµ, µ Î µ ÉÓ µ µ Ë Ò). µ²êî ³ É Ó µµé µï Ö, Ö Ò ÕÐ ±µ³êõ ³µ ÉÓ N tot (t) Ô± ³ É ²Ó µ ³ Ö ³µ ² Î µ µ²ö E(t). ²Ö ÔÉµ µ Ê µ µ µ- Éµ ÉÓ ÒÎ ² Ö Ò ÊÐ µ ², µ²ó ÊÖ t- É ² ³ Éµ Î ÉµÉ µ µ. ³µÉ ³ Î ² Éµ²Ó±µ ±² Ô² ±É µ µ µ ÒÉ±. Ò ³ Î ²µ ±µµ É ±µéµ µ ÉµÎ± O µ ² Ö. Ê ÉÓ R 0 Å Ê - ±Éµ ÉµÎ± ²Õ Ö, n = R 0 / R 0, r 0 (t ) Å Ê - ±Éµ Í - É ² µ µ ±, r Å Ê - ±Éµ ÉµÎ± ÊÉ ± r = r r 0 (t ) Å Ê - ±Éµ Éµ ÉµÎ± µé µ É ²Ó µ Í É ±. ³Ö É Ö ² Ö t Ö µ ²Õ ³Ò³ ³ ³ t Ìµ ²µ ÉµÎ±Ê Q µµé µï ³ ( µ² ³ µ =1, v const c) t (1 vn/c) =τ + r n/c, τ = t R 0 /c. µ±, µµé É É ÊÕÐ Õ Î É Í Ô² ±É µ µ µ ÒÉ±, ³µ µ - É ÉÓ, ± ±, j(r,t )=en(t )vf(r ). Ó N(t )=εn tot (t ) Å Î ²µ ÒÉµÎ ÒÌ Ô² ±É µ µ ; N tot (t ) Å µ² µ Î ²µ ² ÒÌ Î É Í ± ± ËÊ ±Í Ö ³ É Ö ( µ- µ²ó Ò µë ²Ó ). Ê ±Í Ö f(r ) µ Ò É ² Î É Í

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 223 ² µ³ ± µ ³ µ ÍÊ: f(r r 0 (t ))dr =1 ²Õ- ÒÌ t. Î ÉÒ Ö Ö Ó t t, Ï ³ Ò Ö ²Ö ±Éµ - µé Í ² µ²ö ²ÊÎ Ö, µ ³µ µ Éµ±µ³ ÉµÎ± ²Õ Ö, ²µ Î Ò Ëµ - ³Ê² ³ Ò ÊÐ µ ² : A(R 0,t) (cr 0 ) 1 j(r,t )dr =(ev/cr 0 ) N(t )(1 vn/c) 1 f(r )dr. H(τ + R 0 /c) =c 1 [( A/ τ)n] =e[vn]{c 2 R 0 (1 nv/c) 2 } 1 I(τ,nv/c), I(τ,nv/c) = N (t )f(r )dr ; N (x) dn(x)/dx. ³ Í ² Î ±ÊÕ É ³Ê ±µµ É r c µ ÓÕ z µ²ó ±Éµ n: r =(z; ρ). µ Ê³ É ËÊ ±Í N É Éµ²Ó±µ µé µ µ µ É - É µ ³ µ z I(τ) = N (t )S(z)dz; S(z) = f(z,ρ )dρ = f(r )δ(z r n)dr. Ò ²Ö S(z) ³ É µ Éµ Ë Î ± ³Ò ². µ µ ²Ö É - ² Î Ê ²µÐ Î Ö ² µ µ ± ²µ ±µ ÉÓÕ, ±Ê²Ö µ ± Î µ³ê ±Éµ Ê n. µ² Ò, µ Ê ²µ ² Ò Ö ³, µ²µ Ò³ ÔÉµ³ Î, Ìµ ÖÉ ÉµÎ±Ê ²Õ Ö Ë. µ²êî Ò µµé µï Ö Ê É ² ÕÉ É ÊÕÐÊÕ Ö Ó ³ Ê ²Õ ³µ Í µ²ö ²ÊÎ Ö ±µ³µ t- ³µ ÉÓÕ N(t). Î µ, ÎÉµ µ Ð ³ ²ÊÎ µ µ Î Ö ±µ É Ê±Í Ö µ É É µ- ³ µ É Ê±ÉÊ Ò µ µ µ ËÊ ±Í E(τ) =(dw/dtds) 1/2 µ ³µ. ±µ É É ²Ó- µ É ËÊ ±Í Ö f(r ), µ Ò ÕÐ Ö µ É É ÊÕ É Ê±ÉÊ Ê ² µ µ ±, µ É ÉµÎ µ Ìµ µïµ É Ô± ³ Éµ ³µ ² µ Ö - É Ö. µ² Éµ µ, ± ± ³Ò Ê ³, α α C t- ³µ ÉÓ ³ Ê²Ó µ ²Ö É Ö µ µ µ³ µ µ²ó Ò³ É ³, Ìµ- ± ± µ ± µ Ëµ ³ ± µ± Ò É Ö µî Ó ÊÐ É µ. ± ³ µ µ³, µ²êî Ò µµé µï Ö µ µ²öõé Í Ìµ ÉÓ N(t ) µ ³ Ö ³µ ³µ É E(t) ( ² H(t)). Î É µ É, ² - ÉµÎ Î µ µ Ö H(τ + R 0 /c) =e[vn]{c 2 R 0 (1 nv/c) 2 } 1 N [τ/(1 nv/c)]. µ² µ Éµ ÊÉÓ Ìµ Ö ³ É µ ± ± µ ± µ µ- Éµ É µ²ó µ Ö µ ³ É Í ²Ö N(t) f(r ) µ ² - É ÒÌ ³ É µ ³µ ². ³µÉ ³ ²Ö ³ Ê µ ±ÊÕ ³ É Í Õ. µ É ² Ò ²Ö S ³µ É ÒÉÓ ÒÎ ² Ö µ: S(z) =(πσ) 1/2 exp ( z 2 /σ); σ = σ cos 2 α + σ sin 2 α.

224 E.. ÎÉ ³ É Ó ² ÒÌ Î É Í µé µ µ²µ Ò³ ± ³ Ö- µ µ³ É Ò³ µ² ³ ±µéµ µ ÉµÖ ±d/2 µé µ. - µ²µ ³ ²Ö µ ² µ É, ÎÉµ ÔÉµ ³ É ³ Éµ ²µ ±µ É, µìµ ÖÐ Î n v. µ f d (r )=2 1 (1 + 1/ε)f(x + d/2,y,z )+2 1 (1 1/ε)f(x d/2,y,z ), S d (z) =2 1 (1 + 1/ε)S[z +(d/2) sin α]+2 1 (1 1/ε)S[z (d/2) sin α]. ²Ö ± ± µ ± µ N(t ) É ± µ²ó Ê ³ Ê µ ±ÊÕ Ëµ ³Ê N(t )=N max ε exp [ (t /T ) 2 ], t µé Î ÉÒ É Ö µé ³µ³ É µ É Ö ± ± µ³ µ µ ³ ± ³Ê³. µ I(τ) =N max ε(1 nv/c) 2 c 3 T (σ + σ T ) 3/2 ( 2τ) exp[ τ 2 c 2 /(σ + σ T )]. ² Î σ 1/2 T /c = T (1 nv/c) Å ² É ²Ó µ ÉÓ ³ Ê²Ó, Ö Ö ³ - ³ T µ µ²ó µ µ É Ö, σ 1/2 /c Å ² É ²Ó µ ÉÓ, µ Ê ²µ ² Ö ±µ Î Ò³ ³ ³ ² µ µ ±. ÊÎ É µ³ É µ µ Ö Ö µ Ò ²Ö I(τ) ² Ê É ³ ÉÓ S(z) S d (z). Ê²ÓÉ É µ²êî ³ I d (τ) =2 1 (1 + 1/ε)I[τ (d/2c) sinα]+2 1 (1 1/ε)I[τ +(d/2c) sinα]. µ ±µ²ó±ê ε<1, ÉµI d Ö ²Ö É Ö µ ÉÓÕ ÊÌ µ ±µ ÒÌ µ Ëµ ³, µ ² Î ÕÐ Ì Ö µ ³ ² ÉÊ (Ë ±Éµ Ò (1 ± 1/ε)) µ²ö ÒÌ ³ Ê²Ó µ, ³ Ð ÒÌ µ ³ Ê µé µ É ²Ó µ Ê ² Î Ê (d/c) sinα. ± Î É ³. 14 µ± Ò Ê²ÓÉ ÉÒ ÒÎ ² Ö ËÊ ±Í E(t) É Ì Î ÖÌ ³ É µ, ÎÉµ. ( ³ É ³, ÎÉµ ÊÎ É ±² µ Î µ µ Éµ± ± Ò ²Ö α =0, 01 0, 025 ±É Î ± µ - ÕÉ ± µ ²Ö α =0, 05.) µ, ÎÉµ ² Î Ö Ö µ d = d m =50³ ³ Ê²Ó µì Ö É µ²ö ÊÕ É Ê±ÉÊ Ê. ÊÎ É Î - ±µ ±µ µ ²ÊÎ Ö ÒÌ ÒÏ Ëµ ³Ê² Ì ² Ê É ³ ÉÓ c c/µ. Ê ² Ì ²ÊÎ Ö α α C (2δ) 1/2 ³ ³ σ T 0, t- ³µ ÉÓ Í ² - ±µ³ µ ²Ö É Ö ³ É ³ ±. α α C ² Î σ T É µ É Ö µ ² ÕÐ, t- ³µ ÉÓ µ ²Ö É Ö µ µ²ó Ò³ É ³. ÔÉµ³ ²ÊÎ Ëµ ³ ± ± µ ± µ ³µ É ÒÉÓ É ²Ó µ µ Ö ËÊ ±Í f(r ), µ µ µ Éµ³Ê, ± ± ÔÉµ ³µ É ÒÉÓ ² µ ² ÉµÎ Î µ µ Ö. ± ³ µ µ³, µ²êî Ò ÒÏ µµé µï Ö µ µ²öõé, Í, µ É µ ÉÓ ËÊ ±Í Õ µë ²Ö µ ³ Ö ³µ µ ÒÉ ³ µ

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 225 ( ² Î ÉµÉ µ ) ³µ É µ²ö ² É µ É ²ÊÎ Ö. É - Ëµ ³ Í Ö ³µ É ÒÉÓ µ²ó µ ± ± ²Ö µ² µ µ µé ² Ö µ- ² µ µ ² µé Ëµ µ ÒÌ µ³ Ì, É ± ²Ö Ìµ Ö µ Ò Î µ Î É ÍÒ, Í µ Ï. ³ É ³, ÎÉµ µ µ² É ²Ó- ÊÕ Ëµ ³ Í Õ ²Ö Ò ² Ö ² µ² ÒÌ µ ÒÉ ÕÉ ³ Ö µ²ö Í µ - ²ÊÎ Ö (É.. ² Ö ±- Éµ Ö µ É Ô² ±É Î - ±µ µ µ²ö E). ²Ö µ µ µ µ ³ - Ì ³ Í µ ²ÊÎ - Ö É³µ Ë Ò³ ² Ö³, µ Ê- ²µ ² µ µ ³ Ö µ µ³ É Ò³ µ² ³, ±- Éµ E ±Ê²Ö ² - Õ µ (v) ² - Õ ²µ ÒÌ ² µ³ É-. 14. ³ Ö ³µ ÉÓ Ö µ- µ µ µ²ö ( ) µ ² É - É Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö µ ³ Ê²Ó E(t), É Ö. Ö Ê ²Ò Ìµ - µ ³µ µ Ô 10 20 Ô - µ ² µé É ±Éµ, ÉµÖ 1000 ±³. Ë Ò µ±µ²µ ± ÒÌ µµé- ³µ µ É µ ³µ - É É ÊÕÉ Î Ö³ Ê ² ²ÊÎ Ö α ( ): ² ±Éµ E ÉÓ µ 1 Å 0,01; 2 Å 0,025; 3 Å 0,05; 4 Å0,1 ³ µ µ²ö Í µ- ³ Ê²Ó. Éµ³ ²ÊÎ, ² ² Ö µ ±Éµ µ± Ò- ÕÉ Ö ² ± ³, µ³ É µ É µ É Ö ³ ÔËË ±É Ò³, ² Ê É ÊÎ ÉÒ ÉÓ É ± ±² Î ±µ ±µ µ ³ Ì ³. ÔÉµ³ ²ÊÎ ³ Ö µ²ö Í ³µ ÊÉ µ± ÉÓ Ö µ² Ò³ ²Ö µ ² Ö µé µ - É ²Ó µ µ² Ê± ÒÌ ³ Ì ³µ. 2.5. µ e µ É e É Í µ ²µ µé Ï µ± Ì É³µ Ëe - ÒÌ ² e Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô e µ³µðóõ e³ ÒÌ, Ô µ É É ÒÌ ÊÉ ±µ ÒÌ e³ ±µ 1. ³µÉ ³ É Ó µ² É ²Ó µ ² Î Ò ÉÒ É Í µ ³ Ê²Ó [44]. Š ± ³Ò ² ÒÏ, Ö µ ÉÓ µ²ö E(ω) ² ±É ²Ó Ö ²µÉ µ ÉÓ µéµ± Ô ²ÊÎ Ö W ÖÉ µé Ô E A, ÉµÖ Ö µ ³ ± R Ê ² ²ÊÎ Ö ( µ µé µï Õ ± µ ) α: W =(E A /R) 2 F (α, ln E); E(ω) =(E A /R)f(α, ln E). µ² α Ö ² É ²Ó µ ÉÓÕ µ ³ Ê²Ó τ ³µ ÉÓÕ, µ± µ. 15. ˆ ³ ÖÖ τ, ³µ µ ±²ÕÎ ÉÓ ³µ ÉÓ W ² E(ω) µé α. µ Ô Ö ³µ É ÒÉÓ µ ² Î µ ³ Ê²Ó W ²

226 E... 15. ³µ ÉÓ ² É ²Ó µ É ³- Ê²Ó τ µé Ê ² ²ÊÎ Ö α ²Ö E =10 20 Ô E(ω) ÉµÖ Õ R. ÔÉµ³ µé µ É ²Ó Ö µï ± Ìµ Ö Ô E A µ ²Ö É Ö Ê³³µ µé µ É ²Ó ÒÌ µï µ± - ³ Ö ² Î Ò ² δ W, ² - É ²Ó µ É ³ Ê²Ó δ τ ÉµÖ Ö R µé ÉµÎ± ²Õ Ö µ δ r. ±É Ò ² Î Ò µï µ± δ W δ τ µ ²ÖÕÉ Ö µ É ³ - µ ³ µ ÉÊ Ò. ŒÒ Ó Ê ³ µ Ê ÉÓ ÔÉ ² Î Ò, Ê ²µ µ µ² Ö Ì ³ ²Ò³, µí - ³ Éµ²Ó±µ µé µ É ²Ó ÊÕ µï ±Ê δ r, ±µéµ Ö µ É Ö Ìµ - E Î É µ ² µ É ² Î R. ƒ µ³ É Ö É Í Ì ³ É Î ± µ±. 16 ²Ö É Ì Éµ É Í. ³µÉ ³ Î ² É Í Õ µ ÊÉ ±µ (. 16, ). µ ±µ²ó±ê µ ²ÊÎ µ µéµî µ, µ µ µ³, Ê ±µ³ ³ ±µ Ê ( Ì ±É Ò³ É µ µ³ α 0, 1), Éµ É µ ÉÓ Ö Ê ÊÉ Éµ²Ó±µ. 16. ƒ µ³ É Ö É Í µ ³ Ê²Ó ÊÉ ±µ Ò³ (a), ³ Ò³ ( ) Ô µ É É Ò³ ( ) ³ ± ³.h = DB Å Ê ²µ Ö Ò µé É³µ Ë Ò, ±µéµ- µ µ Ìµ É É Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô ; H = EQ Å Ò µé µ ÉÒ ÊÉ ± ; ³ ± µ²µ ÉµÎ± Q

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 227, ² ± ± µ µ É ²Ó Ò³ µ ± ÕÐ ²µ É³µ Ë Ò, Ì - ³ É Î ± µ µ Î µ³. 16, µ ² AB. Š ± ³Ò ² ², µ ÖÐ µ³ É Ê±ÉÊ, µ ² ÉÓ µ Ö ² Ò µ- ± Ì Ô µµé É É Ê É ²Ê É³µ Ë Ò t t 0 =50 / ³ 2. ² É Ö µé Î ² µ ³ ± ³Ê³ ± ± µ ± µ µ É ²Ö É µ±µ²µ 800Ä1100 / ³ 2 E =10 19 10 20 Ô. ²Ö É ± ²Ó ÒÌ Î t 0 µµé É É Ê É Ò µé h 0 =22 23 ±³. Š ± µ± Ò ÕÉ Î ÉÒ, ²Ö Î- ÒÌ Î É Í ( µéµ µ ), Ìµ ÖÐ Ì µ²ó ² BQ, Ò µé, ±µéµ µ ±µ² Î É µ Ð É ÊÉ É³µ Ë µ É ÉµÎ µ ²Ö µ ± µ Ö É Ö Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô (É.. ÔËË ±É Ö ²Ê µ É ²Ö É t 900 1100 / ³ 2 ), h 1 30 ±³. ²Ö µ µ É ²Ó ÒÌ, Ìµ- ÖÐ Ì µ²ó ² AQ, µ ² ÉÓ µ Ö µµé É É Ê É ÉµÖ Õ AD 650 700 ±³. ÊÎ Éµ³ ÒÌ ² Î µ ² ÉÓ É Ö µ - µ É ²Ó ÒÌ ³µ µ Ìµ µï ÉµÎ µ ÉÓÕ É ÉÓ ± ± Ê ²µ ÊÕ ÍÊ É³µ Ë Ò Ò µéµ h 30 ±³. R H, h ³ ³ L (2R H) 1/2, l (2R h) 1/2, S 4πR (Hh) 1/2 [1 + (1/2)(h/H) 1/2 ]. Ó R Å Ê ³² ; H Å Ò µé ±µ ³ Î ±µ µ É ² Ô µ- É É µ Ì µ ÉÓÕ ³² ; h Å Ê ²µ Ö Í É³µ Ë Ò; L DQ; l AD = DC; S Å ²µÐ Ó µ Ì µ É Ï µ µ µ µö, µ µ µ µ Ð ³ Ê AB µ± Ê µ z. ³ ± µ²µ ÉµÎ± Q. - ²Ò µé µ µ É ²Ó ÒÌ Ê ÊÉ Ìµ ÉÓ ÉµÖ R, ² Ð Ì É ² L R L + l. ± ³ µ µ³, ÒÌ H h ² Î R µ ²Ö É Ö µé µ É ²Ó- µ µï ±µ δ r : R = R 0 (1 ± δ r ), R 0 = L + l/2, δ r =(1+2L/l) 1 =[1+2(H/h) 1/2 ] 1, ±µéµ Ö µ ²Ö É µé µ É ²Ó ÊÕ µï ±Ê Ìµ Ö E A, Ö ÊÕ µ ² µ ÉÓÕ R. µ² θ 0 É ² Ê ²µ θ, µé±ê Ìµ ÖÉ ²Ò µé, µ ²ÖÕÉ Ö ² ÊÕÐ ³ µµé µï Ö³ : sin θ 0 = R /(R + H), θ h/(2r H) 1/2, H h. Î Ö ³ É µ S, L, δ r, θ 0 θ ²Ö É Ì Î Ò µéò Ìµ Ö ÊÉ ± H = 500, 1000 2000 ±³ Ò É ². 2. ³ µ³ É ±É µ (H =0,. 16, ) µ² Ö ²µÐ Ó µ- Ì µ É É³µ Ë Ò, ±µéµ µ ²Ò ³µ ÊÉ Ìµ ÉÓ ± É ±Éµ Ê, µ É ²Ö É µ Ð ³ ²ÊÎ µ µ²ó µ µ Ê ² Ìµ θ ² Î Ê S 1 =2πR h 1, 2 10 6 ±³ 2. ÔÉµ³ ÉµÖ R PQ µé ÉµÎ± - µ Ö µ É ±Éµ ³µ É ³ ÖÉÓ Ö ² Ì h R l. E ²

228 E.. ² Í 2 H, ±³ S, ±³ 2 L,±³ δe, % N/ µ θ 0, θ, ϕ, 2000 2, 1 10 7 5, 1 10 3 6 1, 6 10 2 50 6 10 3 4, 2 10 2 1000 1, 5 10 7 3, 6 10 3 8 1, 1 10 2 60 8, 5 10 3 5, 6 10 2 500 1, 1 10 7 2, 5 10 3 11 0, 8 10 2 69 1, 2 10 2 6, 3 10 2 30 1, 9 10 6 6, 2 10 2 10 57 85 2 10 2 7 10 2 0 4, 8 10 5 6, 2 10 2 10 14 90 2 10 2 10 1 ³ Î. Î Ö S N H = h H =0 µ²êî Ò Ê ²µ δe = δ r =10%. Ê µ² θ ³ Ö É Ö Î ³ µ Î, Éµ Î É ²Ó Ö µ ² - µ ÉÓ ² Î R Ë ±É Î ± ±²ÕÎ É µ ³µ µ ÉÓ Ìµ Ö Ô µ ² Î µ ³ Ê²Ó. ±µ ² ³³ ² µ É É Ò µ µ²ö É µ Î ÉÓ µ ² ÉÓ Ê ²µ θ, ±µéµ ÒÌ µ Ìµ É - É Í Ö ²µ, Éµ µ ² µ ÉÓ δ r Î ÖÌ R ³µ É ÒÉÓ É ± µ Î. Î µ, ÎÉµ µ² Ò µ µ (± ± ÉµÎ± Ö µ É - Ö ²ÊÎÏ µé µ É ²Ó µ ÉµÎ µ É µ ² E, É ± ²Ö µ²ê- Î Ö µ²óï ²µÐ S) Ö ²Ö É Ö É Í Ö, Ìµ ÖÐ Ì µ ² É É³µ Ë Ò ² µ µ É. µé Ê ³, ÎÉµ Ò δ r µ Ìµ ² ±µéµ µ µ µ µ Î Ö δ 0 r. Éµ ±² Ò É µ Î Ö µ ² ÉÓ ³ Ö Ê ²µ θ: θ 2δ 0 r (2h/R ) 1/2 ² Î Ê S (S 4δ 0 r S 1). ³µÉ ³ É Ó É Í Õ Ò µé ÒÌ Ô µ É Éµ (. 16, ) ²Ö µ ² µ É Ê ³ µ² ÉÓ H = h. µ µµé µï ²Ö θ µì Ö- É Ö, ²Ö S µ²êî ³ S 16δ 0 r S 1. Î Ö ³ É µ, Ì ±É ÊÕÐ Ì ³ Ò Ô µ É É Ò - ÉÒ, Ò É ². 2. ÔÉµ³ µ² É Ö, ÎÉµ Ê ²Ò É - Í θ ²µ Ò µ Î Ö, ±µéµ ÒÌ µï ± δ 0 r µ Ìµ É 10 %. ( ³ É ³, ÎÉµ ³ Éµ É Ò Ê ±µ ³³µ ² µ É ³µ µ, µµ Ð µ µ Ö, µ²ó µ ÉÓ É ÊÕ É ³Ê, µ ² ÕÐÊÕ Ï µ±µ - ³³µ ² µ É, Ê ²Ò Ìµ ²µ Ìµ ÉÓ µ ³ - Ò Ö τ Ìµ ² ² Î Ò Ô² ³ ÉÒ É µ É ³Ò. ÔÉµ³ ²ÊÎ θ µ ²Ö É Ö µ É µ É ³Ò ÉµÎ µ ÉÓÕ ³ - Ö ³ Ò Ö ². µ µ Ò É µ Ê É Ö ²Ö µ ² Ö ³ÊÉ ²Ó µ µ Ê ² Ìµ ².) Ö ÔËË ±É ÊÕ ²µÐ Ó S µéµ± Š J, ³µ µ µí ÉÓ µ - ³ÊÕ ±µ µ ÉÓ É Í µ ÒÉ dn/dt = JS Ω sin χ. Ó Ω Å É ² Ò Ê µ² µé µ É ²Ó µ ² Ö, ÊÉ ±µéµ µ µ ²ÊÎ ³µ É ÒÉÓ É µ µ ³ ±µ³; µ² É Ö 100 % ÔËË ±É - µ ÉÓ É Í ; χ Å Ê µ² ³ Ê ± É ²Ó µ ± ± µ AB ² -

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 229 ³ ²Õ Ö, ±µéµ Ò µ É ²Ö É ²Ö µ µ É ²Ó ÒÌ χ 0, 1. ˆ É µ ÉÓ ²ÊÎ Ö É µ Éµ³ Ê ² ²ÊÎ Ö α, ² - Î Ω πα 2 max µ ²Ö É Ö µµé µï ³ ² Ëµ ( Ó α max Å Î Ê ² α, ±µéµ µ³ ² Ð ³µ É ÒÉÓ µé ² µé Ëµ ). µ Ð ³ ²ÊÎ µëµ Ò ³ ÕÉ Î É ²Ó ÊÕ µ ²Ó ÊÕ ³ ÊÕ ³µ É ² Î ÕÉ Ö ²Ö ³ µ µ, Ô µ É É µ µ ÊÉ ±µ µ µ - Éµ. Ê Ëµ µ Ê É µ. Î ³ É ³, ÎÉµ ², µ Ò [41] ²Ö É Í µ ÊÉ ±µ, µ± ², ÎÉµ µµé µï - Ö ² Ëµ ² Î α max ÔÉµ³ ²ÊÎ ³µ É ÒÉÓ Ò µ 0, 1. ±µ É ± Ì Ê ² Ì ² Ò µ², µµé É É ÊÕÐ ³ ± ³Ê³Ê ²ÊÎ Ö, µ ÕÉ µ ² ÉÓ ³ ²µ µ Î µ É µ µ Ë Ò. µôéµ³ê ²Ö ÊÉ ±µ Ê ³ ³ ÉÓ µ² ±µ É ÊÕ µí ±Ê α max 0, 05, ±µéµ µ ³ ± ³Ê³ ²ÊÎ Ö Ìµ É Ö Î ÉµÉÒ > 20 ŒƒÍ. É ±É - µ ³² ² Ô µ É É ÒÌ Ò µé Ì Ê µ Ó (É Ì µ µ µ) Ëµ Ê ² Î É Ö. ±µ ² Î ² É ± É É, µ ±µ²ó±ê - É ÊÕÉ Ö ³ ÓÏ Ì ÉµÖ. Î Ö ² Î Ö µ É Ô² ±- É Î ±µ µ µ²ö µëµ µ Ì µ É ³² ( µ Ì µ ³ Ê µ ³ ÏÊ³µ ) Î ÉµÉ Ì 30Ä50 ŒƒÍ ( µ² ± É ÒÌ ²Ö ³ - É ³ÒÌ Ô± ³ Éµ [41]) µ É ²Ö É µ±µ²µ 10Ä15 ³± /(³ ŒƒÍ). Éµ Î ² ±µ ± ² Î µ²ö, ²ÊÎ ³µ µ Ô E =10 20 Ô ÉµÖ µ Ö ± 500 ±³ µ Ê ²µ³ α =0, 1. Î ÉÒ Ö Ð, ÎÉµ - ² µ ÉÓ É Ò ( ³. ) Ê ² Î É µé µï ²/ÏÊ³, ²Ö µí µ± ³ µ³ É ³µ µ ÖÉÓ Î α max 0, 1. Í ± ²Ö Î ² µ ÒÉ Š ( E 10 20 Ô ), ±µéµ Ò ³µ ÊÉ ÒÉÓ - É µ Ò ² Î ÒÌ É Ì µ Î ÊÕ Ô± µ Í Õ, Ò É ². 2. 2. Š ± µ. 16, µ Ì ³µÉ ÒÌ ²ÊÎ ÖÌ ² Ö - Ìµ µ² ÒÌ ²µ µé µ ² ÕÉ µ ² µ ³³ É : Ê µ² ϕ µ µ², Ê µ² θ 0 É ² Ê ²µ θ Ë ± µ Ò. ²Ö ÊÉ - ±µ θ ³ É É É µ µ Î, µ ²Ö ³µ Ò µéµ H µ ÉÒ; ²Ö Ô µ É É µ µ ³ µ µ ²ÊÎ ÔÉ µ Î Ö µ² Ò ÒÉÓ µ - Î Ò Í ²Ó µ ( µ³µðóõ µµé É É ÊÕÐ ³³Ò ² µ É ³ µ µ Ê É µ É ² ³ Éµ µ³ Ò Ö) ²Ö µ É Ö É Ê ³µ ÉµÎ µ É ³ Ö Ô. ² µ³ É Î ±µ µ É ± Î µ É µ Ö É Ò ³³µ ² µ É, ± É µ ³ É ³µ µ³ É - É Í, ²µ Î Î µ Ëµ±Ê µ ± Î ±µ ±µ µ É, Ê ± ³µ µ ²ÖÉ É ±µ Î É Í µ²óï ³ ±µôëë Í Éµ³ ²µ³² Ö. É µ ² ÖÖ Î Ò² Ï µé [70], ²Ö ÔÉµ Í ² Ò² - ²µ Ò µé É ² µ²µ µ µ É ( ). ± ²Ó µ- ³³ É Î Ö (µé µ É ²Ó µ µ z) µ Ì µ ÉÓ µ²µ µ µ É, µ ÕÐ Ö - µ µ² Ò Ê± ÒÌ ÒÏ ² µ ²ÊÎ É ²Ó, µ²µ Ò

230 E... 17. µ² Î ± µé É ²Ó, Ëµ±Ê ÊÕÐ ÉµÎ±Ê O ²ÊÎ, - ²² ²Ó Ò µ z ²µ ±µ É - Ê ± ÉµÎ± O, µ Ê É Ö Ð ³ µ± Ê µ z ± ±µ µ-² µ ÊÎ É±µ µ²ò, Ëµ±Ê ±µéµ µ µ É ÉµÎ±µ O, µ Ó z 1 µ ÊÉ µ µé µï Õ ± µ z Ê µ² θ (. 17).. 18, aä µ- ± Ò ÖÉÓ µ ³µ ÒÌ Éµ, µ - µ ÒÌ Ð ³ ² Î ÒÌ ÊÎ É±µ µ²ò. ( ³ É ³, ÎÉµ Ëµ±Ê - µ ± ²² ²Ó µ µ µéµ± ² - µ ÉÓ É Ò D = U(θ, ϕ) max /U cp, U(θ, ϕ) max Å ³ ± ³ ²Ó Ö É - µ ÉÓ ²ÊÎ Ö U cp Å ÖÖ - É µ ÉÓ ²ÊÎ Ö, µ µ Í µ ²Ó ÉÊ A, É.. D = 4πA/λ 2, λ Å ² µ² Ò. µé² Î µé ÔÉµ µ Ëµ±Ê ÊÕÉ Éµ²Ó±µ ±µ Ê ²ÊÎ ( µ ÓÕ ³³ É z), µ É ²ÖÕÐ Ì µ ÓÕ z Ò Ê µ² θ ( ² Ì É ² θ 1), ²Ö Ì D d/λ, d Å Ì ±É Ò ² Ò ³ µé Õ- Ð µ Ì µ É.) ³µ µ, - Í, µ²ó µ ÉÓ ²Ö Ì ³µÉ ÒÌ Éµ É Í. (EÐ µ Î ± ³, ÎÉµ ²Ö ÊÉ ±µ ±µ²² ³ Í Ö µ Ê ²Ê θ µ ± É É É µ Ê ²µ Ö H h, ²Ö ÔÉµ µ É ÊÕÉ Ö. ÔÉµ³ ²ÊÎ µé - É ² ³µ ÊÉ ÒÉÓ µ²ó µ Ò ²Ö Ê ² Ö ² ² µ Ö É ³, Ô± µ ÒÌ µé Ëµ µ ÒÌ ²µ ² ÖÌ θ θ 0.) ŒÒ ³ É ³ Ó É Ì Î ± Ì ±Éµ µ Ö É ²Ö É Í. ³ É ³ Éµ²Ó±µ, ÎÉµ ÊÉ ±µ µ³ É ± Î É µé ÕÐ ( Ô± ÊÕÐ ) µ Ì µ É ³µ ² Ò ÒÉÓ µ²ó µ Ò ³ É ²² µ- Ò Éµ ±µ ² µî Ò ±µ É Ê±Í É µ² Î µ µ Ê [40, 41], ²Ö Ô µ É Éµ Å ÊÎ É± µ µ²µî± Ô µ É É. Ê³ É Ö, ² Î ÒÌ - Î Ì ± É Ò³ ³µ ÊÉ µ± ÉÓ Ö ² Î Ò É Ò ² ÒÌ É. ( ±, ³, ²Ö µ Ö É Ò, µé µ µ µ ³ÊÉ ²Ó µ³ê Ê ²Ê ϕ ² µ µ µ²ö µ³ê Ê ²Ê θ, ³µ µ µ²ó µ ÉÓ É ³Ê Ë µ- ÒÌ µ².) 3. É Í ³ Ê²Ó µ ³ ³ ±µ³ É µ, ³ ÕÐ ± ²Ó µ- ³³ É Î ÊÕ ³³Ê ² µ É ( µ ³ÊÉ ²Ó µ³ê Ê ²Ê), Ê µ² ϕ Ìµ ² µé µ ²Ö É Ö. ÉµÉ Ê µ² ³µ É ÒÉÓ µ³µðóõ ÊÌ ³ ±µ, µé ÕÐ Ì ± ± É µ Ìµ- ÖÐ Ì Ö Ê µé Ê ±µéµ µ³ µ³ ÉµÖ a. µ ÉÓ - ÉµÖ ³ Ê ± Ò³ ³ ±µ ³µ É ÒÉÓ Ò Î Ê µ² ϕ (±µéµ Ò Ê µ µ µé Î ÉÒ ÉÓ µé ², µ ÖÕÐ ³ ± ):

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 231. 18. ² Î Ò ÉÒ a cos ϕ. µµé É É ÊÕÐ Ö µ ÉÓ ³ Ìµ ³ Ê²Ó µ - ³ ± τ = τ 0 cos ϕ, τ 0 = a/c, c Å ±µ µ ÉÓ É. É Õ µ²êî ³ ² ÊÕÐÊÕ µí ±Ê ²Ö µ ² µ É Ìµ Ê ² ϕ: ϕ = τ/(τ 0 sin ϕ). ²Ê Ê ±µ Ê ²µ µ ² µ É ²ÊÎ Ö ² Î a ³µ É ÒÉÓ Ò ² Ï±µ³ µ²óïµ, µ ±µ²ó±ê µé µ³ ²ÊÎ ² Ê É É µ µ µ ³ ³ ± ³. Ê ³ µ² - ÉÓ a = Lα max /2. ±É Ö ² É ²Ó µ ÉÓ ² µé µ É ²Ö É τ s 10 6 10 7. ² Î Ê τ s =10 6 ³µ µ ÖÉÓ ²Ö µí ± ÉµÎ µ- É ³ Ö τ. µ ²Ö µï ± µ ² Ê ² ϕ µ²êî ³ ² ÊÕ-

232 E.. ÐÊÕ µí ±Ê: ϕ = τ s /(τ 0 sin ϕ) =τ s c/(a sin ϕ). Î µ, ÎÉµ ÌÊ Ï Ö ÎÊ É É ²Ó µ ÉÓ ± Ê ²Ê ϕ ³ É ³ Éµ ϕ =0( ² π). µ² Ö ÔÉµ³ ²ÊÎ ϕ ϕ ( ² ϕ π ϕ), Ìµ ³ ϕ (τ s /τ 0 ) 1/2 =(τ s c/a) 1/2. ² Ò Î Ö µ²óï µï ± µ ² ³ÊÉ ²Ó µ µ Ê ² δϕ ²Ö ³ É ³ÒÌ Éµ É Í Ò É ². 2. Î - µ, ÎÉµ ²Ê ³³ É µ µé µï Õ ± ³ ϕ ϕ ± µ³ê ³ µ³ê Î Õ τ Ê ÊÉ µµé É É µ ÉÓ Î Ö Ê ² : ±ϕ. É Ê Î µ ÉÓ ³µ É ÒÉÓ Ê É µ³µðóõ ±µ É Ê±Í µ ²ÊÎ É ²Ö, µ- µ²öõð ² Î ÉÓ ²Ò, Ìµ ÖÐ µ ² É ϕ>0 ϕ<0. ± ³ µ µ³, µ²ó µ É µ Ò ³ ±µ µ µ²ö É Éµ²Ó±µ ³ ÖÉÓ ±É Š, µ Ìµ ÉÓ ² Ö Ìµ ÔÉ Ì Î É Í, ÎÉµ µî Ó µ ²Ö Ï Ö µ µ µ ÉµÎ ± Ì Š. ( ³ É ³, ÎÉµ ³ Éµ Ò Ö ²Ö µ ² Ö Ê ² ϕ ³µ µ µ²ó µ ÉÓ ²Ö É ³ É, µ²µ ÒÌ µ µ³ ÊÉ ± ² Ô µ É É. ÔÉµ³ ²Ê- Î, Ê³ ÓÏ Ò µé Ê É µ² Ò µ±µ ÉµÎ µ É ³ Ö ³ Ò Ö.) 4. ² ³Ò ³ Éµ µ É ±É µ Ö ² ± Ì ± µ µ ÉÊ ³µ É µ± ÉÓ Ö Ó³ ÔËË ±É Ò³ ²Ö É Í, µ ³ÒÌ É µ Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô. ÎÓ É µ É µ, Ìµ ÖÐ Ì ± µ- Ì µ É ³² µ ² Ö³, ² ± ³ ± ± É ²Ó µ³ê, ± ± ÒÏ µ- µ É, É ± µ µ É. µ³ ²ÊÎ ³ Ï ÓÕ ²Ö - ³µ É Ö É µ Ê É É³µ Ë, Éµ²Ð ±µéµ µ µ ± É ²Ó µ µ É ²Ö É ³ µ 72 ± / ³ 2. µ Éµ µ³ ²ÊÎ É µ Ê ÊÉ Î ± ÉÓ µ ³², µìµ Ö ³ µ ±µ µ²óï ÉµÖ Ö ( 10 3 ±³). É ÉµÖ Ö µ É ÉµÎ Ò ²Ö ÔËË ±É µ µ ³µ É Ö É µ, µ µ É ÉµÎ Ò ²Ö Ì ²Ó µ µ µ ²µÐ Ö. Éµ Ò, µ Ò ³µ- É É µ Ê Éµ³, Ê ÊÉ ÒÌµ ÉÓ É³µ Ë Ê µ ÉÓ, ÊÐ µîé µ µ É ²Ó µ. ± ³µ ÊÉ ÒÉÓ É µ- Ò ³ É ³Ò³ Ó µ³ Éµ µ³. 5. ±²ÕÎ ÔÉµ µ ² ² ³ ³ Î µé µ É ²Ó µ µ - ³µ µ É Ö³µ Ë Î ±µ ± ² µ ± ² ³µ µ ³ Éµ µ³µðóõ ÊÎ± µéµ µ µ Ê ±µ É ²Ö Ò µ± Ì Ô, ²Ö ³µ µ É³µ Ë Ê Éµ µ Ê ˆ ² Ô µ É É. Î ÔÉµ µ ÊÎ± Ê ÊÉ Í µ ÉÓ ² É³µ Ë, ±µéµ Ò Ò µ ÊÉ µ ²ÊÎ, µ µ µ ²ÊÎ Õ µé Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô E NE p, N Å Î ²µ µéµ µ Î E p Å Ô Ö µé ²Ó ÒÌ µéµ µ. ± Ö µí Ê ²µ Î µ É µ ± Ô± - ³ Éµ ÉÔ Ëµ ±µ³ Ô² ±É µ µ³ Ê ±µ É ² µ É Í µ - ²ÊÎ Ö µé Ô² ±É µ³ É ÒÌ ² É µé ²Ó µ ³ Ï [62], ±µéµ Ò ³Ò µ Ê ² ÒÏ. ²Ö ± ² µ ± ³ µ ÉÊ Ò ³µ Éµ µ Ö Ê ²µ - ³ ²µ ³µ µ µ²ó µ ÉÓ É ± ÎÊ ³² µ ²µ Ò³ Ì ±É É ± ³.

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 233 2.6. µ Ò e É Í µ ²ÊÎe Ö. É ² µ- ² µ µ ² µé Ëµ Ö ²Ö É Ö µ µ ±²ÕÎ ÒÌ µ ² ³ É Í µ³ Éµ µ³. Î ³ Ìµ ÉÓ ± µ Ê Õ Ëµ µ ÒÌ µ³ Ì, ÊÉµÎ ³ É ÊÕÐ É ² Î ÉµÉ Ð µ³ ³ µ - ³Ò Ì ±É É ± µ² µ µ ². µî µ Î ÉµÉ µ - ²Ö É Ö ± ± µ± µ³ µ Î µ É É³µ Ë Ò ²Ö µ µ² (. 19) [71], É ± µ É ³ µ² µ µ ². ² µ µ² µ Ö Í µ± µ Î- µ É, µ ²ÖÕÐ Ö ³ ³ ²Ó ÊÕ Î ÉµÉÊ µî µ µ, Ö µé ³ µ µ² µé µ µ Ë Ò. Éµ µé ³ É ³ Éµ Î - ÉµÉ Ì ² ³ µ Î ÉµÉÒ ν ² =(e/2π)[n/(ε 0 m)] 1/2. Ó N Å Î ²µ Ö ÒÌ Î É Í (³ 3 ), e Å Ö Î É ÍÒ (Š²), m Å ³ Î - É ÍÒ (± ), ε 0 =8, 85 10 12 /³ 2 Å Ô² ±É Î ± Ö µ Í ³µ ÉÓ - ±ÊÊ³. ²Ö Ô² ±É µ µ ν ² 9(N) 1/2. ²Ö ³ µ É³µ Ë Ò É Î Ö ² Î N 10 12 ³ 3, É ± ÎÉµ ³ ³ ²Ó Ö Î ÉµÉ µî µ - µ µ É ²Ö É ν min 10 ŒƒÍ. Œ ± ³ ²Ó Ö Î ÉµÉ µ± µ Î µ- É ν max 30 ƒƒí (λ 1 ³) µ ²Ö É Ö ³µ² ±Ê²Ö Ò³ µ ²µÐ ³ É³µ Ë. ±µ É É ²Ó µ É ±µ µé±µ µ² µ Ö Í µî µ µ ³ µ É É Ö µ É ± Ì µ²óï Ì Î ÉµÉ, µ ±µ²ó±ê µé Ö ±µ É µ É ±µ µé± Ì µ² Ì µ É ± Ò É µ³ê Õ - ² Î Ò ² Î ÉµÉ Ì µ²óï Ì 100 ŒƒÍ. É ²Ó µ ³µ µ Ò ÉÓ µ ν 20 50 ŒƒÍ (λ =15 6 ³) ± Î É µ ³µ µ µ µ- Î µ É ² Î ÉµÉ ( µ ÔÉµÉ µ ³µ É ÒÉÓ ÊÉµÎ Ï, ³, ÊÎ Éµ³ É ²µ, ±µ³ µ ÒÌ ²Ö µ É µ µ³ Î ± Ì ³ ). µ ² µ Ò³ ÒÏ Ê²ÓÉ É ³ ÒÎ ² ( ³.. 12), ÔÉµ³ É ² Î ÉµÉ ²Ö Ê ²µ ²ÊÎ Ö α<0, 05 µéµ± ³µÐ µ É, -. 19. É µ É ²Ó Ö µ Î µ ÉÓ ³ µ É³µ Ë Ò ²Ö Ô² ±É µ³ É ÒÌ - ²ÊÎ ² Î ÒÌ ² µ² : I Å µé µ É ²Ó Ö µ Î µ ÉÓ; 1 Å É µ ± ²ÊÎ ; 2 Å ;3 Å ³ Ö µ ² ÉÓ; 4 Å ˆŠ; 5 Å µ µ² Ò; 6 Å µ² Ö µ- Î µ ÉÓ; 7 Å ³µ² ±Ê²Ö µ µ ²µÐ ; 8 Å µ É Î ±µ µ± µ; 9 Å µµ± µ ; 10 Å µé µé µ µ Ë Ò

234 E.. ²ÊÎ ³Ò Ô E = 10 20 Ô, ÉµÖ R = 1000 ±³ µ É ²Ö É ³ µ 10 12 10 11 É/(³ 2 ŒƒÍ)(= 10 8 10 9 Ÿ ; 1 Ÿ = 10 20 É/(³ 2 ŒƒÍ) Å Í ³ Ö ² Î Ò µ ²µ, Ö- É Ö µ É µ µ³ ), µµé É É ÊÕÐ Ö Ö µ ÉÓ Ô² ±É Î ±µ µ µ²ö 3 10 ³± /(³ ŒƒÍ). ÔÉ ³ ² Î ³ ³Ò Ê ³ µ µ É - ²ÖÉÓ µ ³Ò ÏÊ³µ Ò µ³ Ì. Œ ³ ²Ó Ö É ±É Ê ³ Ö ² Î ² µ ²Ö É Ö ² µ µ - É Ò³ ÏÊ³ ³ ³ ÒÌ Ê É µ É, ² µ ÏÊ³ ³, ³ ³Ò³ µé Ï Ì ÉµÎ ±µ. Š ± ²µ, µ É Ò ÏÊ³Ò É µ ÖÉ Ö µ ²Ö- ÕÐ ³ Î ÉµÉ Ì 100 ŒƒÍ [46], Éµ ± ± µ² ± Ì Î ÉµÉ Ì µ ² ÕÉ Ï ÏÊ³Ò ± ± É É µ µ µ Ìµ Ö ( µ ²Ê- Î É³µ Ë Ò ² ³µ Ë Ò, µ ²ÊÎ Å ² ±É Î ±µ ² ±É Î ±µ, µ ²ÊÎ µ² Í ), É ± É Ì µ µ µ. µ ³ Ê²Ó Ò É É µ µ É³µ Ë µ µ µ Ìµ Ö ³µ µ - ² ÉÓ µ É Ò ²ÊÎ Ö µ±µ²µ ³ µ ² ³Ò, µ ± ÕÐ - Ê Éµ Î µ É µ ÒÌ µ ² É ³ Éµ Ë Ò µ µ Ë Ò, µ² Ò ²ÊÎ Ö, µ Ê ²µ ² Ò µ² µ Ò³ µ É Ö³, Ìµ ÖÐ ³ µé ³², µ µ µ³, µé ³µ² ÒÌ Ö µ ( ³., ³, [72]). ²Ö ²Ó Ï µ µ Ê Ö µ² µ µ³ ÉÓ É Ê±ÉÊ Ê µ±µ²µ ³ µ ² ³Ò ( ³.. 20) [72]. µ²óï Ì Ò µé Ì h µ Ì µ ÉÓÕ ³² É³µ Ë µ Ê É Ö µ É Î ± ³ É µ ± ³ ²ÊÎ ³ µ² Í Ò µé Ì µ±µ²µ 70 ±³ Ìµ É µ µ Ë Ê. ³µ ÉÓ Ô² ±É µ µ ±µ Í É Í N e µé Ò µéò µ µ Ë. 21. ƒ Í µ µ Ë Ò ÖÉµ Î É ÉÓ Ò µéê h n 800 2000 ±³, Î Ö ±µéµ µ. 20. É µ ³ Éµ Ë Ò ³² [72]: 1 Å³ É Ö;2 Å ± ; 3 Å Ò Î Ò ²µ ; 4 Å µ² Î Ò É ; 5 Å Í µ Ò µö ; 6 Å µ ² µ²ö ÒÌ Ö ; 7 Å ² ³µ Ë ; 8 Å Í µ Ò µö ; 9 Å ² ³ Ò ²µ ; 10 Å ³ É Ò Ì µ É; 11 Å Î Ò ²µ Ì µ É ; 12 Å Ò µ±µï µé Ö Î ÉÓ Ì µ É

Î ÕÉ ÉÖ ²Ò µ Ò ² ³ É µ É Ö ÊÌ±µ³ µ É µ (Ô² ±- É µ Ò µéµ Ò) µ² µ ÉÓÕ µ - µ µ. µ ² É ³ Ê h n h ³ = (60 80) 10 3 ±³ (³ Éµ Ë ) ² ² ³Ò ÊÐ É ÊÕ µ²ó É µ ÉµÖ µ ³ É µ µ² B 0, ±µéµ µ Ò µé Ì h < (20 30) 10 3 ±³ Ö ²Ö É Ö µ µ - µ³ µ² ³ ³², µ²óï Ì p - ÉµÖ ÖÌ ²Ó µ ± É Ö µéµ±µ³ Ô² ±É µ µ µéµ µ µé µ² Í Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 235. 21. É µ µ µ Ë Ò: 1 Å³ - Éµ Ë ; 2 Å Ì ÖÖ µ µ Ë ; 3 Å F2- ²µ ; 4 ÅE- ²µ ( µ² Î Ò³ É µ³). ˆ³ µ ÔÉµ µ ² É µ É Ö É Ö Ê- É Ö µ²óï É µ ±µî ÉµÉ ÒÌ (30Ä300 ±ƒí) µ² ²ÊÎ. Œµ² Ò Ö Ò ÊÕÉ É Ò µ ³ Ê²Ó Ò Å É³µ- Ë Ò Ö Ò. Œ ± ³ ²Ó Ö Ô Ö ÔÉµ µ ²ÊÎ Ö ² É µ ν<30 ±ƒí. ˆ³ Ê²Ó Ò µé ³µ² ( ² É ²Ó µ ÉÓÕ t 10 3 ) µ ÕÉ µ- µ Ë ÊÕ ² ³Ê Ð ²ÖÕÉ Ö µ µ²ö µ Ò ( Ô² ±É µ Ò É ) ² µ µ²ö µ Ò ( µ Ò É ) µ² Ò. É ²Ò ³µ ÊÉ µ É ÖÉÓ Ö ³ µ³ µ² µ µ µî Ó µ²óï ÉµÖ Ö ( µ 10 4 ±³) µé µ É ²Ó µ ² Ò³ ÉÊÌ ³, µ ÊÖ É ± Ò - ³Ò É³µ Ë ±. µ ³µ µ ³ µ µ± É µ µìµ É³µ Ë ±µ µ µ µ µ²êï Ö Ê µ µ É µ. Ê²ÓÉ É ³ - Éµ ±É µ ² ³ µ Ð ÕÉ Ö ÍÊ ±µ² Ê Ò ÕÐ µ ³ - ³ Î ÉµÉÒ Å É ± Ò ³Ò ÉÖÐ É³µ Ë ±. Š ÔÉµ Ê µé µ ÖÉ Ö É ± ²ÊÎ Ö, ÊÍ µ Ò ² ³ µ ÉÎ ±µ ÉÖÐ ³ É³µ Ë ± ³ Ê²ÓÉ É ³µ É Ö ÔÉ Ì ²µ Ô Î Ò³ Î É Í ³ µ² Î µ µ É, É ± ²ÊÎ Ö ³µ ± Ì ² Ô² ±É µ Î ²ÊÎ Ö µé ³² É Ö Ò µ. Ê Ò É ± ²Ò Ò³, Î ³ Ê ÉÖÐ Ì É³µ Ë ±µ, ±É µ³, Ò Ï Ö³, ÊÕÐ ³ Éµ ³, ÊÉ ³ Ìµ ³ É.. Ò²µ µ± µ, ÎÉµ ÔÉ ²Ò Ö ²ÖÕÉ Ö ²ÊÎ ³ É ²Ó ÒÌ µ ² É µ±µ²µ ³ µ ² ³Ò. ƒ Í Ö µ² ÔÉµ Ê Ò Ò Ò É Ö Ò Ò ÕÐ ³ Í - µ ÒÌ µö µ µéµ± ³ Ô Î ÒÌ Ô² ±É µ µ, ËÊÕÐ ³ Ô Î Ò³ µéµ ³, ËËÊ ÊÕÐ ³ µ²ö µ µ µ Ë Ò ³ ²µÔ Î Ò³ Î É Í ³ É.. ±µ Î µ³ Î É ²ÊÎ Ö ÔÉµ Ê Ò µ Ê ²µ ² Ò µ²- Î Ò³ É µ³ µ É Î ± ³ ²ÊÎ ³ µ² Í, µ ÕÐ ³ É Í µ - Ò µí Ò ² ³. ÉµÖÐ ³Ö Ô± ³ ÉÒ - µ² ³ (± ± ÊÉ ± Ì, É ± ³ µ µ Ì µ É ) É ² ÔËË ±É Ò³ É µ³ µ É ± - µ ÒÌ µí µ ² ³ ±µ ³µ.

236 E... 22. ±É µ ²ÊÎ Ö ³² µ (a) µî µ ( ) Éµ µ Ò [73]. 1 Å ² ±É Î ± Ëµ ƒ²µ ²Ó µ É ² µ Ëµ Ì, µ Ê ²µ ² ÒÌ É É Ò³ - ÉµÎ ± ³ µ ²ÊÎ Ö ³², ÕÉ. 22,,, µ²êî Ò Ê²Ó- É É ÊÉ ±µ ÒÌ ³ [73]. Š ± µ, ³ É Ö ²Ó µ ² Î ²Õ µ µî µ Éµ µ Ì. ² Î µ µ ³ ³Ê³ Ö µ ÊÉ É ³ D- ²µ µ ³Ö µ µ ÒÌ Ô² ±É µ µ, µ ÖÐ Ì ± Í µ µ². Œ ± ³ ²Ó Ò µéµ± µî µ ³Ö µ É É 10 9 É/(³ 2 ŒƒÍ) (10 11 Ÿ ) Î ÉµÉ 0,5 ŒƒÍ. ±µ µ²óï Ì Î ÉµÉ Ì µéµ± ±µ É. ÒÏ 1 ŒƒÍ É É µ µ - ²ÊÎ ³² É µ É Ö ³ ÊÐ É Ò³, Î ³ Ëµ ² - ² ±É Î ± Ëµ. ²Ö Ï µ µ Ê Ö µî Ó µ µ Î ± ÊÉÓ, ÎÉµ ³µÉ Ò ÒÏ É Ò É É ÒÌ ²ÊÎ ² É ±µî ÉµÉ- µ µ ² É (1 ±ƒíä1 ŒƒÍ; ³.. 22), É ²ÖÕÐ µ µ É ²Ö Ò µ µ ³ µî µ µ Î ÉµÉ 20Ä50 ŒƒÍ. µ µ µ ²ÊÎ ƒ ² ±É ± Å ÔÉµ Ê³³ ²ÊÎ Ö É Ë Í µ- ÒÌ ± É ÒÌ ÉµÎ ±µ Ò µ µ ²ÊÎ Ö ƒ ² ±É ± ( ³., - ³, [71]). Éµ ²ÊÎ µ µéµî µ µ µ µ³ ² ² ±- É Î ±µ µ ±. µ ³ É É ²µ µ ±É, ±µéµ Ò ²µ É ²µ- Ö ±µ³ µ É. ²µ µ ²ÊÎ Å ÔÉµ Éµ ³µ µ ²ÊÎ µ ² É, µ² ÒÌ µ µ Ò³ µ µ µ µ³. É ²µ µ Å Ì µé µ µ - ²ÊÎ, Ê ± ³µ ²ÖÉ É ± ³ Ô² ±É µ ³ ² ±É Î ± Ì ³ É- ÒÌ µ²öì. ˆ ²ÊÎ µ ÒÎ ÒÌ µ µ ÊÐ É µ, µ ±µ²ó±ê ÉµÖ µ Ì R>1 (É.. µ 2 10 5 ²ÓÏ µ² Í ) Ì ±²

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 237 µéµ± J<10 22 É/(³ 2 ŒƒÍ) (= 10 2 Ÿ ). ±É ±µéµ ÒÌ ÉµÎ ±µ µ µ±. 24 [71]. µ² Í Å ³Ò Ö ± µ- µ Ñ ±É µ µ. ( Ò - µ ²ÊÎ µ² Í Ò²µ µ - Ê µ Ë ² 1942., ±µ - µ²µ± Éµ Ò Õ ² Ò² Ò Ò É µö - ²Ó ÒÌ µ³ Ì, Ò ÒÌ µ² Î µ ±- É µ ÉÓÕ.) µ É Î ±µ³ - µ µ² Í ²ÊÎ É ± ± Î - µ É ²µ É ³ ÉÊ µ µ±µ²µ 6000 Š É ²µ µ ±µ³ µ - Éµ µ ² É λ 1 ³Ä100 ³ (. 23). ² Î ÕÉ ²ÊÎ µ±µ µ µ µ² Í ²ÊÎ µ ³ÊÐ µ µ µ² Í, µ -. 23. ±É ²ÊÎ Ö µ² Í µé Ê²ÓÉ - Ð ³ ² µ ³ ÖÕÐÊÕ Ö ±µ³ µ- Ë µ² É µ µ µ² : 1 Å ;2 Å - ³Ò É; 3 Å ˆŠ; 4 Å µ µ² Ò; 5 Å ÉÊ (É Î Ö ² É ²Ó µ ÉÓ Å µ ³ÊÐ µ µ² Í (³ ± ³Ê³); 6 Å µ- ÊÉ± ) Ò É µ ³ ÖÕÐÊÕ Ö ( - ±µ µ µ² Í ±Ê Ò, Î Ò). Œ ² Ö ±µ³ µ- É Ö µ² Î Ò³ ÖÉ- ³, Ò É Ö Å µ² Î Ò³ ÒÏ± ³. µ 20Ä50 ŒƒÍ µ±µ - µ µ² Í Ê É µéµ± µ ²ÊÎ Ö Ê µ 10 16 É/(³ 2 ŒƒÍ), Éµ ± ± µ ³ÊÐ µ µ² Í ²ÊÎ É ³ µ 10 12 É/(³ 2 ŒƒÍ). ± ³ µ µ³, µ ³Ò ² µé Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô Ê É µ Ìµ ÉÓ Ëµ µé µ±µ µ µ µ² Í ±µ²ó±µ µ Ö ±µ. Éµ ³Ö µé µ Éµ µ µ Ò µ ³ÊÐ Ö µ² Í ³µ- É ÒÉÓ É Ê. ±É Ò ³ ²Ò ² É ²Ó µ É ² µé (10 7 10 6 ) ³ Ö Ëµ ³Ò ³ Ê²Ó µ²ö Í ³µ ÊÉ ÒÉÓ - µ²ó µ Ò ²Ö µ ² Ö Ëµ. ƒ ² ±É Î ±µ Ëµ µ µ ²ÊÎ µ± µ. 24. µ, ÎÉµ µ±µ µ³ µ² Í ÔÉµ ²ÊÎ É µ µ µ ±² Ëµ. ˆ Ö. 12 µ, ÎÉµ ÔÉµÉ Ëµ µ É ²Ö É 10 2 µé ³ ± ³ ²Ó- µ ² Î Ò µ ² µé E =10 20 Ô ν 30 ŒƒÍ ÉµÖ R = 1000 ±³. µ²óï Ëµ µ É Ö É Ì µ Ò³ ÉµÎ ± ³ ² Ò³ µ - µ³ Î É µéò ÕÐ Ì µ É Í. ²Ö µí ± ÔÉµ µ Ëµ ÊÉ ±µ ÒÌ Ò µé Ì ³ Ò² µ²ó µ ±µ³ ²ÖÍ Ö ÊÉ ±µ ÒÌ - ³ µëµ µ [74]. (. 25 ± Î É ³ µ± ± É µëµ µ ²Ö Î ÉµÉÒ 31,5 ŒƒÍ.) ˆ µ µ µ Ö µ ³µ µ ² Ê µ Ö Ëµ ³µ µ ±²ÕÎ ÉÓ, ÎÉµ E 10 20 Ô ³ ²ÒÌ Ê -

238 E... 24. ±É Ò ±µéµ ÒÌ ÉµÎ ±µ µ : 1 Å µ ³ÊÐ µ µ² Í ; 2 Å Ëµ µ µ ²ÊÎ ; 3 Å É ; 4 Å µ±µ µ µ² Í ; 5 Å Ê ; 6 Å Š µ Ö ; 7 Å Ó ; 8 Å ; 9 Å Š µ Ö ÉÊ³ µ ÉÓ; 10 Å Œ31; 11 Å 3 295; 12 Å 3 273; 13 Å ÉÊ³ µ ÉÓ µ ; 14 ÅŒ. 25. Ò ÊÉ ±µ ÒÌ ³ µëµ µ ²Ö Î ÉµÉÒ 31,5 ŒƒÍ [74]

² Ì α 0, 05 ² ( ÊÎ É µ ³µ µ É µ²ó µ Ö ² ÒÌ É ) µ Ìµ É Ëµ µ µ±µ Ò³ µ- ³ ³ µ µ Ï ( ³, Õ µ³ µ²êï, ± Éµ- µ±, Ëµ µ É ²Ö É 10 13 10 12 É/(³ 2 ŒƒÍ)) µ - µ Ö ±. Î Ò Î Ö Ëµ ²Ö ³ µ µ Ô µ É É µ µ É ±É - µ Ö µ± Ò. 26 [75]. Œ ± ³ ²Ó Ö ² Î ² µé Ô 10 20 Ô, Ìµ Ö- Ð µ ÉµÖ 500Ä100 ±³ µ Ê ²µ³ α =0, 025, µ É ²Ö É E(ω) 20 100 ³± /(³ ŒƒÍ), Î ÉµÉÒ, µµé É É ÊÕÐ ³ ± ³Ê³Ê ²ÊÎ - Ö, Ò ν max 30 50 ŒƒÍ. E ² É Í Ö µ µ É Ö - É µ Ï µ±µ ³³µ - ² µ É (É µ²ó µ ), Éµ, ± ± µ. 26, Éµ³ É - ² Î ÉµÉ Ê µ Ó Ëµ µ É ²Ö É Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 239. 26. Œ ³ ²Ó Ö É ±É Ê ³ Ö - Ö µ ÉÓ µ²ö ³ µ³ É ±- É µ µ²ê µ² µ µ µ²ó µ - É µ ²Ö ² Î ÒÌ Î ÉµÉ µ²µ 1 ŒƒÍ [75]: 1 Å µ µ Ë Ò ÏÊ³Ò; 2 Å Ó;3 Å µîó;4 Å É Ì µ Ò ÏÊ³Ò; 5 Å ² ±É Î ± ÏÊ³Ò; 6 Å ÏÊ³Ò Ê ² É ²Ö (300 Š) 10 15 ³± /(³ ŒƒÍ). µ²ó µ É Ò µ É ÉµÎ µ Ê ±µ - ² µ ÉÓÕ θ Ëµ µ Ö Ê ± ³µ É ÒÉÓ ÊÐ É µ. - ³, θ = 6 µ µ É É 1 ³± /(³ ŒƒÍ). α = 0, 1 ³ ± ³ ²Ó Ö ² Î ² E(ω) 8 40 ³± /(³ ŒƒÍ) µ É É Ö ν max 3 5 ŒƒÍ. µ µ Ö Ê ± ÔÉ Ì Î ÉµÉ Ì ²Ö θ =6 7 ³± /(³ ŒƒÍ). µ³ ³, ÎÉµ Ô µ É É µ³ ³ µ³ É ±É - µ µ Î Ö Î ÉµÉÒ, µ Ê ²µ ² Ò µ Î µ ÉÓÕ µ µ Ë Ò µé ÊÉ É ÊÕÉ. µôéµ³ê µµé µï Ö ²/ÏÊ³ θ =6 ³µ µ - É µ ÉÓ ² µé Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô Ê ² Ì ²ÊÎ Ö ²µÉÓ µ α =0, 1. Š E ˆE µ ³ µ µ Ò Éµ µ µ µ µ Ê Ö. 1. ÑÖ ± Š ³µ É É ± É Ò³ Ë Î - ± ³ É µë Î ± ³ µé± ÒÉ Ö³, µ ³µ µ, ± ± ²Ó µ µ µ Ë - ±. Éµ³ ²ÊÎ, ² ÉµÎ ± ³ Š Ö ²ÖÕÉ Ö ³ ± µ ±µ Î ±

240 E.. É µë Î ± µ Ñ ±ÉÒ, ² µ Î É Í Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô µ- µ² É ²ÊÎÏ µ ÖÉÓ ³ Ì ³Ò Ê ±µ Ö Ô É Î ± Ì µé Ó ÔÉ Ì Ì³µÐ ÒÌ Ê ±µ É ²ÖÌ ² µ. ³ É É ³ ³ É ³ Ö µ ² ÉÓ Ô Ìµ É Ö µ Ö ³µ É ³ ÒÌ Ê ±µ É ², ² µ Š É Ê ± ²Ó ÊÕ µ ³µ µ ÉÓ ÊÎ Ö Ë ± Î É Í Éµ²Ó Ò µ± Ì Ô É Î ± Ì ³ ÏÉ Ì. É± Ò ÕÐ Ö ±É Ò µ ±- µ Ö Ô µìê ² µ, ² µ Ö ²Ó µ É Í,, µ ³µ µ, ³µÉ µ µ É µ µé µ É ²Ó µ É Å ÔÉµ ²Ê É µ³ µ ³µÉ µ ±µ ²Ö µ Ö µ ÒÌ É ±Éµ µ Š µ ± µ- ÒÌ ³ Éµ µ É Í Š. É µ µ³ Ö Š (É µ Ö Ö É µ ³³ - É µ µ³ ) ³ É ²Ó Ò ±É Ò É ÉÓ ÔË- Ë ±É Ò³ É Ê³ Éµ³ É µë ± Ò µ± Ì Ô. 2. Š ± µ± Ò ÕÉ Ò µí ±, µ³ Éµ É µ ³µ µ ÉÓ µ ³ É ÉÓ µ²óïêõ ²µÐ Ó É³µ Ë Ò ( µ Ö ± 10 6 10 7 ±³ 2 ) µ- µ²ö É µ Î ÉÓ µ²êî Ò µ±µ É É É Î ±µ µ Î µ É É Í Î É Í Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô, É ± Ìµ Ì Ô Ê ²µ Ìµ. 3. µ Ò ²Ö É Í µ ³ Ê²Ó µ µé Š µ±µ µ³ µ² Í µ µ±µ Ò³ µ ³ ³ Ìµ ÖÉ Ö Ê µ Ö ². ± ³ µ µ³, ² ³Ò ³ Éµ É ²Ö É Ö ±É Ò³ É Ê µ ³µ µ ÉÓ Î É ²Ó µ µ Ê ² Î Ö É É É ±, É ³ ³Ò³, ÉµÎ µ É ³ Ö ±É Š µ Ö ± µ²óï ³ Ô - Ö³. ² Ê É µ Î ± ÊÉÓ, ÎÉµ µ³ Éµ µ²ó Ê É Ê Í Ò - ² µ Ö µ Õ É Í µ Ò³ ³ Éµ ³, É ± ³ µ µ³, µ µ² Ö É ÔÉ ³ Éµ Ò. Éµ µ µ µ ÊÐ É µ, ² ÊÎ ÉÓ É Ê µ É É Í Î É Í Ê²ÓÉ Ò µ± Ì Ô, Ìµ Ö Ì Ô, - ² Ìµ µ Ò ÔÉ Ì Î É Í. ²µ E E ˆ ˆ E ŠˆE Š ( ) Ò µ Ê Ö µ ³µ µ É µ Ö µ²ó µ Ö µé µ- ÖÉ Ö ± 20-³ µ ³ XX. µ ³ ÔÉ Ì ² µ Ò² µé Î É - Ò ÊÎ Ò.. Š.. µ²±µ ±, É ± ³ Í± ÊÎ Ò. É [76Ä78]. Î É ²Ó Ò ³ Ì µéò µ µ ² µ ² Ê ± µ µ ±Ê É µ µ ÊÉ ± ³². ÉµÖÐ ³Ö µ Ê- ÕÉ Ö ² ÊÕÐ µ µ Ò µ ² É µ ³µ µ µ ³ Ö : ) µ ²Ê- Î ³ µ µ Ì µ É µé Ò³ µ² Î Ò³ Éµ³, ) Ô µ - ±µ ³µ ±µ ³µ, ) µ² ÉÒ ±µ ³ Î ± Ì Éµ µ² Î- Ò³ Ê ³, ) µ É µ µ³ Ö µ Ö Ó. Ó ³Ò ³ ² ÏÓ

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 241 ±µ²ó±µ ³ µ [79Ä84], ±µéµ Ò ÕÉ É ² µ Ì ±É ³ - ÏÉ Ì ³ É ³ÒÌ µ ±Éµ. 1) Ð µ ÉÓ, µ ³ Ö Ê µ É, µ² µ²ê µ É ²Ö É 0,3 ²±. ± Ö µ Ð µ ÉÓ ³µ É ÒÉÓ µ ( µî µ ³Ö) µ- Ì µ É ³² ÖÉ ³ É µ³ 340 ±³ Î É µé µ µ µ² Î µ µ É, ² µ²ó µ ÉÓ ± ²µ ²µÐ ÓÕ 0,4 ±³ 2, Ìµ ÖÐ Ö µ É - Í µ µ µ É ( Ò µé 35880 ±³). 2) µ ³ Ê² Î µ µ µ Ð Ö µ É ²Ö É 10 ²±. Ê µ µ Ð µ± É µ É ÓÕ- µ ± µ µ É É É Ö µ² 100 ³² µ²² - µ. ÎÊ µ Ð Ö ³µ µ Ò²µ Ò Ï ÉÓ µ³µðóõ µ É Í µ µ µ ÊÉ ± ± ²µ³ ²µÐ ÓÕ 14 ±³ 2 µ³ µ±µ²µ 200 É. Éµ ³µ ÉÓ µ É ± ± ² µ ÉÊ ³µ É µ±ê ÉÓ Ö É Î ³ µ 5 ² É. 3) ƒ²µ ²Ó Ò µ É Ö ±² ³ É É ÊÕÉ Ð µ²óï Ì ³ ÏÉ µ µé É ². Ê ² Ö µ ±É ± ²µ³ 500 500 ±³ [83]. ŒµÐ µ ÉÓ µé µ µ µ² Î µ µ É (5 10 13 ± É Î ²Õ) ³ µ 2000 µ Ìµ É ³µÐ µ ÉÓ Ô² ±É µô, Ò ÉÒ Ï Ö 1975. Éµ ³µ ÉÓ µ ±É µí É Ö 50 ³² µ²² µ. 4) Ê É Ö µ ³µ µ ÉÓ µ µ²µî µ Î Ô² ±É µô µ²óï ÉµÖ Ö ÊÉ ³ µ µ Ö ³ ± µ µ² µ ÊÕ É - ²ÖÍ µ³µðóõ ÊÉ ±µ ÒÌ µé É ². 5) ÊÐ É ÊÕÉ µ ±ÉÒ µ É ²Ó ÒÌ µ² Î ÒÌ Ô² ±É µ É Í ( ). µ Ò³ Ô² ³ É ³ ²Ö µ µ Ö µ² Î µ Ô Ô² ±É Î - ±ÊÕ Ê ÊÉ ²Ê ÉÓ ² µ µ² Î Ò µ²ê µ µ ±µ Ò É, Ò µ² - Ò µ µ ² µî µ É Ì µ²µ, ² µ Éµ Ò µî É ±µ Í - É Éµ ³ µ² Î µ µ É, É ± µéµ ² Ò³ ² ±. µ² - É Ö, ÎÉµ µ²êî Ö Ô Ö Ê É ÉÓ Ö ³²Õ Í ³ É µ- ÒÌ Ô² ±É µ³ É ÒÌ µ², µ ²µÐ ±µéµ ÒÌ É³µ Ë µ Ìµ- É 1Ä4 %. ³ ±µéµ Ò ³ É Ò ³ ± ±µ µ µ ±É [84]: ²µÐ Ó µ² Î ÒÌ É 50 ±³ 2, µ Ð É Í 10Ä12 ÉÒ. Éµ, ³µÐ µ ÉÓ Ô, ³µ ³²Õ 5 10 6 ± É ( Ê³³ Ò ± 7 %). ÔÉµ³ Éµ ³µ ÉÓ Ô² ±É µô, Ö Ö Éµ²Ó±µ µ É ±µ µ ÉÊ, µí É Ö 400Ä500 µ²² µ ± É, ÎÉµ µ µ É ³µ µ Éµ ³µ ÉÓÕ Ô² ±É µô, Ò ÉÒ ³µ Éµ³ ÒÌ Ô² ±É µ É Í ÖÌ. ²Ó Ö µ ² ÉÓ Ö, ÎÉµ µ µ Ò µ ±ÉÒ µ³ ÕÉ ± É Ò ËÊÉÊ µ²µ Î ± Ì µ³ µ. ² Ê É, µ ±µ, Ò ÉÓ, ÎÉµ É ³ É ²Ó- µ É ±µ ³ Î ±µ É Ì ± ²µ ± µ ÊÐ É ² Õ ³ µ Ì µ- ±Éµ, ± Ï Ì Ö µ ³ µ Ë É É Î ± ³. µ ÕÉ µµ É ± ±É Ò µ² Éµ ±µ ³ Î ± Ì Éµ µ² Î Ò³ Ê - ³ ( ). µ³ ³, ÎÉµ Ò µé µ Éµ µ³ ² Ò² Ò- ± ˆ. Š ² µ³ (1619.) ²Ö µ ÑÖ Ö µé±²µ Ö Ì µ Éµ ±µ³ É Ì ² µ² Í. Ò Î ÉÒ ² Î Ò Éµ µ µ ² Ö Ò² Ò µ² Ò. Š. Œ ± ²²µ³ (1873.), Ò Ô± ³ É ²Ó Ò

242 E.. ³ Ö ÔÉµ ² Î Ò Ò² µ Ò.. Ò³ (1899.). ˆ Ö µ²ó µ Ö Éµ µ µ ² Ö ²Ö µ ±µ ³ Î ± Ì ±µ ², ² ±µ µ Ï Ö µ ³Ö, ² É.. Ê ( ³. [78]). Š ± É µ, ² É, ÕÐ µ µ ³ ²Ó µ µ Ì µ ÉÓ ±µôëë Í Éµ³ µé Ö χ, µ P = Q(1 + χ)/c, Q Å ²µÉ- µ ÉÓ ³µÐ µ É Ô² ±É µ³ É µ µ² Ò. ²Ö µ² Î µ µ ²ÊÎ Ö - Í É³µ Ë Ò Q = Q 0, Q 0 =1, 395 ± É/³ 2 Å µ² Î Ö µ ÉµÖ - Ö. ² µ É ²Ó µ, ²Ö Ìµ µïµ µé ÕÐ µ Ì µ É ² ³² P = P 0 =9, 32 10 6 /³ 2. É ÕÐ Ö ² ±, µ³ Ð Ö ±µ ³ Î - ±µ³ É, Ê É É µ ÉÓ µ µ µ Ê Ê. ²Ó µ³ µé (χ =1) ² ËµÉµ µ Ê É µ ÉÓ ÉÖ Ê ² µ ³ ² ± - Ê Ê. χ 1 ² ÉÖ Ê É µ É ²ÖÉÓ ±µéµ Ò Ê µ² µ ³ - ²ÓÕ. É ÊÖ Ê, ³µ µ Ê ²ÖÉÓ Š. ÔÉµ³ µ Ê ±µ - Ö Ìµ Ê É Ö Ô Ö µî É ²µ. ±µ, µ ³µ ² ³ P 0, µ a = P 0 S/M, S Å ²µÐ Ó, M = m + Sη Å µ² Ö ³ Š, m Å ³ Š Ê η Å ³ ÍÒ ²µÐ. ² Ö µ² Î µ µ Ê ± µ± Ò É, ÎÉµ É µ É Ö ÔË- Ë ±É Ò³ a 1 ³³/ 2. ( ²Ö. 27. µ² Î Ò Ê ±, µ- É Ò ˆ ³. ƒ.. ± Ö µ³ ³, ÎÉµ µ - É ³² Ê ±µ µ² Î µ µ ÉÖ µé Ö µ a 1 =5, 92 ³³/ 2.) ±, a = 1 ³³/ 2 ³Ö µ- ² É µé ³² µ Œ µ É - ²Ö É 259 ÊÉµ±; a =4³³/ 2 µ µ µ± Ð É Ö µ 50 ÊÉ. a = a 1 É µ É Ö µ ³µ Ò³ µ- ² É µ Ö³µ² µ É ±Éµ. ( ² É Î ±µ³) ²Ó µ³ ²ÊÎ m M, a = P 0 /η 10 ³³/ 2 [η/( /³ 2 )] 1, É ± ÎÉµ ± - É Î ±µ Î η, ±µéµ µ³ É µ É Ö ÔËË ±É Ò³, µ- É ²Ö É µ±µ²µ 10 /³ 2. µ² - ² É Î ± µí ±, ÊÎ ÉÒ ÕÐ ³µ µ Š ± ±, ÕÉ ² Î Ê 1Ä3 /³ 2. ²Ö ²Õ³ µ ² µ² ³ µ ² ± ÔÉµ µµé É É Ê É Éµ²Ð ³ µ Ö ± 1 ³±³ [79]. ˆ µ- Éµ ² ÉÒ ±µ ³µ µ²óï Ì µ Ì µ É É ± Ì ² µ± Å ²µ Ö µ-é Ì Î ± Ö Î. EÐ µ µ ² ³ Å ± ±, ±µéµ µ µ ³µ É ÒÉÓ µ ³ ³ µ³ ² ±. ² ² ÉÖ- ÉÓ ² ±Ê Ð ³. ³ É ² Ó É ± ÉÒ Ê ³ Ê µ³ ² ˆŠ-ËµÉµ ³.

Eƒˆ ˆŸ Š Œˆ E Šˆ E 243 µ ² µ Ò ³ Ï µ±µ µ Ð É µ É ± µ² Î µ µ Ê ² ±² ²µ Ö µ µ- ÉÒ µ² Î ÒÌ Ê ÒÌ ±µ ² µ ³ Ï- ÊÉÊ ³²ÖÄ Ê ÄŒ, Ê µî µ ± 500-² É Õ µé± Ò- É Ö ³ ± ( 1993.), µ µ²ó µ µ² Î µ µ Ê ²Ö ² µ Ö ±µ³ ÉÒ ƒ ²² Ö ( 1985Ä1986.) ( ³. [80, 81]). ²Ö ÔÉ Ì Í ² ² ²µ Ó µ É µ- ÉÓ ±µ ²Ó µ³ 4900 ± ²µÐ ÓÕ Ê µ 624000 ³ 2. E µ µ Ê ²µcÓ µ É, Î µ µ ²Ö ³µ É Í µ ÒÌ µ² Éµ, ³ µ 650 ± Ê ³, µéµ ² Ò³ ± Éµ µ µ ² ± Éµ²Ð µ 2 ³±³, ²µÐ ÓÕ 60000 ³ 2. ³ Ò ±µ ³ Î ± Ëµ (World Space Foundation) ² µ ² µ³ ÔÉ µ É µ ±Ê µ²óïµ µ ±µ ²Ö ²µÐ ÓÕ Ê 880 ³ 2 ²Ö ² - µ ³ µ µ É, µ ² ÊÕÐ ³ µ² Éµ³ ± Ê. 1981. µéµé Ê ³ ² µ µ ² ± ²µÐ ÓÕ 15 ³ 2 Ò² ÊÉ ³². ± 1999. ±µ ³ Î - ±µ É É µ ƒ ³ µ ³ É µ E µ ± ³ ±µ ³ - Î ± ³ É É µ³ Ö µ³ Ê Ì É µ µ ²µ ³- ÊÕ ³µ É Í Õ Î ÉÒ Ì ±Í µ µ µ µ² Î µ µ Ê ²µÐ ÓÕ 20 20 ³. µ µéò µ µ Õ µ² Î µ µ Ê ± µ µ ² Ó ±µ µ Í Ê³µ³ Šµ ³ Î ± Ö É, µ - Ò³ ÊÐ ³ ÖÉ Ö³ ±µ ³ Î ±µ µé ² µ µ ² Ö, É ± ˆ ³. ƒ.. ±. Š µ ² Õ, µ Ö Ê Î µ² Î Ö Ê - Ö É, µ² É µ Ê ³ ± ±µ³ É ƒ ²² Ö Ò² ² µ Ò. ³Ò ³ É Ò µ É Ö ÔÉµ µ- ³³, ±µ²ó±µ ³ É µ, Ò² µ²êî Ò ± ÉµÖ- Ð ³Ê ³ µ. Š Õ ² Ò³ Éµ É ³ 4 Ë - ²Ö 1993. µ±µ²µ ³ µ µ É µ ÉÊ Ê µ µ µ É µ É µ µ ±µ ²Ö µ -Œ Ò²µ µ µ - ÉÒ ³ ± É µ² Î µ µ Ê. ÉµÖÐ ³Ö ˆ ³. ƒ.. ± µéµ ² ±µ ³ Î ± É Ê µ³ ²µÐ ÓÕ 660 ³ 2 Î ÉÒ µ ÒÉ Ö.. 27 µ± µ Ì ³ É Î ±µ µ ÔÉµ µ Ê - ± 8 Ê ²Ö ³Ò³ ±Í Ö³. É µ² Ò µ- ÉÓ Ö µ ÉÊ µ³µðóõ ±µ µ µ ± ÉÒ µ²- µ µ µ ²µ ± É Š ²Ó³, ± ± µ± µ. 28 29. É µéò ˆ ³. ƒ.. ± µ ÕÉ. 28. ³ - Ð ±µ ³ Î - ±µ µ É µ² Î Ò³ Ê- µ³ (1) ± É µ² ÊÎ µ-é Ì Î ±ÊÕ µ µ Ê ²Ö ² Í ÊÎ µ µ ³³Ò. µ - Î ± ³, ÎÉµ ²Ö µ Î Ö ÔÉµ µ ³³Ò É µ Ìµ ³µ É µ É -

244 E... 29. Ì ³ Ò Ö ±µ ³ Î ±µ µ É µ ÉÊ Ô± É ³ ²Ó ÒÌ ³ É µ, É Ê ³ÒÌ ²Ö µ² Î µ µ Ê ± ( ÌÉµ ± Ì ² µ±, ³ ²µ µ ÊÉ ± ± ± É..). Ê²ÓÉ ÉÒ, µ²êî Ò µ ± ÉµÖÐ ³Ê ³, Ê µ É ÉµÎ Ò ²Ö µ Ö µé ² ±µ ²Ö É Í Š. Éµ É ².. ƒ Ê Ê,.. ƒ µ µ Ê,.. ± ³ ±µ- ³Ê,.. Š Ï Ê,. Œ. ŠÊÉÊ µ Ê, Š. Œ. ÎÌ,. ƒ. µ²êì µ,.. Ê² ÍÊ,. ƒ. Ò µ Ê,.. Ò µ, E.. Ê.. Î Ê µ² Ò µ Ê Ö ² Î ÒÌ ±Éµ µ ² ³Ò µ²êî ÒÌ Ê²ÓÉ - Éµ, É ± É ± µé. Šµ ÔÉµÉ µ µ Ò² µ µéµ ² ± Î É, ³ É ²µ É µ µ µé.. ²µ ±µ, µ ² µ, ±µéµ µ µ Ê ÕÉ Ö ² Î Ò ±ÉÒ É Í Î É Í µ³ Éµ µ³. Éµ ² µ.. ²µ ±µ µ É ² µ ³µ µ É µ ±µ³² Ö ±µéµ Ò³ ² ³ ÔÉµ µéò µ Ê ² ± Í. ˆ Š ˆ 1. ²Ó Ö ±µ ³ Î ± Ö µ ³³ µ 2001Ä2003. ˆ Ê ÊÐ. 2. Bertou X., Baratov M., Letessier-Selvon A. // Intern. J. Mod. Phys. A. 2000. V. 15. P. 2182. 3. Olinto A. // Phys. Rep. 2000. V. 333Ä334. P. 329. 4. Weiler T. J. // Proc. of the First Intern. Workshop on Radio Detection of High-Energy Particles (RADHEP 2000) / Ed. D. Saltzberg, P. Gorham. AIP Conf. Proc. 2000. V. 579. P. 58. 5. Kuzmin V. A. // Ibid. P. 23.